دکتر سید سعید زاهد زاهدانی، دانشیار بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی اجتماعی دانشگاه شیراز در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با اشاره به تاثیر ورود اندیشه ها و افکار وارداتی در حوزه علوم انسانی بر اصول اخلاقی حاکم بر جامعه، اظهار کرد: علوم انسانی غرب، بر اساس مکتب سکولاریسم و هیومنیسم شکل گرفته و معنای این امر آن است که توجهی به اینکه انسان آفریده خداست و باید دستورات پیامبران را اجرا کند تا به سعادت برسد، ندارد.
وی ادامه داد: ما در سیستم زندگی خود در حوزه های مختلف اعم از سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، سعادت را فقط در امور دنیوی جست وجو نمی کنیم و همواره ذیل برنامه زندگی خود مسایل اخروی را در نظر می گیریم و بر اساس همین طرز فکر تلاش می کنیم تا به بهترین صورت ممکن رفتار کنیم و این ممکن نشده است مگر با آموزه های اسلامی و اخلاقی، بنابراین، بکارگیری اندیشه ای که مغایر با این نگرش است منافات اساسی با عقیده دینی دارد و بعضا منجر به بروز مشکلات اجتماعی در جامعه می شود.
زاهدانی اظهار کرد: علوم انسانی غرب این نگاه را قبول ندارد لذا با توجه به مبانی فکری اش انسان را خودمختار فرض می کند، در این سیر فکری وقتی عقل انسان پدیده و موضوعی را مسموم و مضر تشخیص دهد یا به بیان بهتر اندیشه ای را که دریافت کرده، مضر بداند از ادامه حرکت در مسیر آن مکتب فکری اجتناب می کند و اگر هم نخواهد اجتناب کند، هیچ مانعی سر راه او نیست، لذا در کُنه علوم انسانی غرب، اخلاق به آن معنایی که ما از پیامبران دریافت کرده ایم و در زندگی و اجتماع سعی بر پیاده سازی آن داریم، وجود ندارد.
استاد دانشگاه شیراز گفت: اگر ورود اندیشه های غربی به جامعه بدون فیلتر باشد، چتر حمایتی دین کنار گذاشته می شود و افراد حق خود می دانند که خلاف کنند و اگرنه خیال می کنند چیزی از دست داده اند.
وی تاکید کرد: بباز می گردیم به جامعه خود اگر در حوزه مسایل اداری سبقه ایمانی در ذهن کسی که در آن مجموعه مشغول کار است و باید به ارباب رجوع پاسخ دهد، وجود نداشته باشد، طبیعتاً اولا کارها پیش نمی روند و در وهله دوم این چنین فردی رشوه گرفتن را حق خود می داند و فکر می کند اگر رشوه نگیرد، عقب افتاده است.
زاهدانی تصریح کرد: ریشه انواع فسادهایی که در جامعه مان می بینیم و کسانی که به این فسادها مبتلا می شوند عمدتا به دلیل آن است که ایمان را از ذهنیت خود برداشته اند و می خواهند به قول خودشان عاقلانه عمل کنند یا از دستورات و نظریات علمای اندیشه های غربی، متابعت کنند.
وی با بیان اینکه پایه های علوم انسانی غربی بر اساس اصالت انسان، لذتجویی و منفعت طلبی است، تاکید کرد: لذا وقتی چنین اندیشه ای وارد فضای جامعه ما که یک فضای دینی است، می شود، در وهله اول کسانی که فرهنگ دینی دارند احساس ناهنجاری می کنند و این وضعیت به سایر بخش های جامعه و طیف های مختلف فکری منتقل می شود.
زاهدانی در ادامه بیان کرد: در نتیجه اینجاست که علوم انسانی وارداتی نقش مخرب خود را وارد جامعه می کند، افراد می بینند که این مباحث با منطق اخلاقی شان جور نیست. شاید برخی مباحث آن با کسانی که با فضای اخلاق خداحافظی کرده اند سازگار باشد ولی با عموم جامعه که عمدتا افراد مذهبی هستند و اصول اخلاقی برایشان اهمیت دارد، سازگار نیست.
استاد دانشگاه شیراز گفت: این علوم انسانی در غرب که زیست بوم اصلی اش محسوب می شود، کاربست دارد چون با فرهنگ پایه آنجا منطق است در نتیجه ناهنجاری ها در آن جوامع به حداقل می رسد، منتهی برخی بدون اینکه توجه کنند که این مباحث فرهنگ آن جوامع است، همین موضوعات را برای جامعه خودشان می خواهند، مساله ای که در جامعه نیز وجود دارد.
زاهدانی اظهار کرد: چتر اعتقادات دینی در جامعه ما گسترده است و این اعتقادات مردم است. افرادی که مقید به مباحث دینی نیستند این سبک زندگی را از غرب دریافت می کنند و در نتیجه فساد در سطح جامعه تسری می یابد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: متاسفانه، دارای مسایل بسیار زیادی هستیم که نشان می دهد که حتی علوم انسانی موجود را هم ما به صورت قوی به کار نمی گیریم.
نظر شما