حجت الاسلام مقداد تابش، کارشناس تاریخ اسلام در گفت وگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با بیان اینکه حدود 5 ساعت مانده بود که کاروانیان به غدیرخم برسند، آیه تبلیغ بر پیامبر(ص) نازل شد، اظهار کرد: در این آیه بیان می شود: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الْکافِرينَ؛ ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است ، کاملًا ( به مردم ) برسان! و اگر نکنی ، رسالت او را انجام نداده ای! خداوند تو را از (خطرات احتمالی) مردم، نگاه می دارد و خداوند، جمعیّت کافران (لجوج) را هدایت نمی کند»؛ خداوند در این آیه نمی فرماید: «وَ اللَّهُ يَعْصِمُکَ مِنَ الشیطان» بلکه می فرماید مِنَ النَّاسِ یعنی پیامبر(ص) از همین 120 هزار نفری که در اطرافش هستند، می ترسند زیرا عده ای از همین افراد می خواهند، خون پیامبر(ص) را بریزند و فردا بنا دارند حکومت را غصب کنند و بر سفره عزت و کرامتی که رسول خدا(ص) برای مردم جهان پهن کرده است، بدون آنکه صلاحیت و لیاقت داشته باشند، بنشینند لذا خداوند می فرماید: «من خودم محافظ تو هستم.»
وی اضافه کرد: این آیه حتی بیان می کند، بسیاری از افرادی که نزد پیامبر(ص) کافر بودند و خداوند آنان را هدایت نمی کند و خود نیز نمی خواهند هدایت شوند.
ابلاغ ولایت، موجبات اکمال دین و اتمام نعم
تابش با اشاره به اینکه پس از نزول این آیه، پیامبر(ص) در غدیرخم، می ایستند و خطبه مفصل غدیر را قرائت و موضوع ولایت را برای چندمین بار بیان می کنند، گفت: بحث ولایت بر اساس روایت امام باقر(ع)، مهمترین رکن اسلام است و خداوند بعد از ابلاغ ولایت در روز عید غدیر، آیه سوم سوره مبارکه مائده را نازل می کند: «الْيَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دينَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْکُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ ديناً؛ امروز، دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آیین (جاودان) شما پذیرفتم» یعنی با ابلاغ موضوع ولایت و امامت سه اتفاق رخ داد؛ اول اینکه با ابلاغ ولایت، مجموعه دین کامل شد و هیچ نقصی در دین باقی نماند و دوم، نعمت خداوند که بزرگترین آن، هدایت است و یکی از مصادیق آن نبوت است با ضمیمه شدن وصایت و خلافت امیرالمومنین امام علی(ع)، به تمامیت و کمال می رسد و سوم اینکه خداوند دینی جز اسلام نزد خود ندارد: «إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلام».
این کارشناس تاریخ اسلام با اشاره به اینکه مجموعه دین اعم از احکام، اخلاق و ... و نعمت خداوند که هدایت بشریت بزرگترین آن است، بدون نعمت ولایت ناقص است، تصریح کرد: این ناقص بودن مانند انسانی است که پا نداشته باشد تا حرکت کند.
ولایت امیرالمومنین(ع) دوست داشتن صرف نیست اولویت داشتن است
وی با طرح این سوال که چرا ولایت متمم نعمت هاست و موجب کامل شدن دین می شود و چرا زمانی که ضمیمه دین می شود، خداوند راضی شده و به تعبیر عامیانه خیال خداوند نیز راحت می شود، گفت: پیامبر(ص) در روز عید غدیر، امیرالمومنین امام علی(ع) را به ولایت منصوب کردند اما این ولایت به چه معناست؟ برخی می گویند؛ این ولایت به معنای محبت، سرپرستی و دوستی است اما خداوند در آیه 6 سوره مبارکه احزاب می فرماید: «النَّبِيُّ أَوْلي بِالْمُؤْمِنينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ؛ پیامبر نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر و اولویت دارتر است» و معنای دقیق ولایت نیز همین اولویت است یعنی زمانی که فرضا بچه ای که هنوز به سن رشد نرسیده است، بخواهد کاری انجام دهد، سوال می شود ولی اش کیست؟ که پدرش است، یعنی پدر وی برای انجام امور فرزند مثلا خرید کردن یا فروش مال و ... اولی استزیرا صلاح فرزند را بهتر می داند و نسبت به وی محبت و مهربانی بسیاری دارد.
تابش با بیان اینکه برای تبیین همین معنای اولویت است که حضرت رسول (ص)، در خطبه غدیر می فرمایند: «ألَسْتُ اولی بِکُمْ مِنْکُمْ بِأنْفُسِکُمْ؟ آيا من از خودتان به خودتان اولي تر و سزاوارتر نيستم؟»، تاکید کرد: این اولی تر بودن در تصرف در جان، مال و دین مومنان است زیرا فهم و اراده ایشان بر ما اولویت دارد، به همین جهت در قرآن تصریح شده: «أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ» یعنی باید اطاعت کنیم، حتی اگر تشخیص ما با تشخیص حضرت رسول(ص) منافات داشته باشد و این معنای واقعی ولایت است.
کارشناس تاریخ اسلام با بیان اینکه پیامبر اکرم (ص) برای رفع این شبهه که ولایت صرفاً به معنای دوستی و محبت علی(ع) نیست، موضوع اولویت را مطرح کردند، گفت: تمام 120 هزار نفر حاضر در غدیرخم در جواب پیامبر(ص) عرض کردند: بله، تو بر ما اولویت داری که حضرت(ص) در ادامه فرمودند: «اَلا من کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلی مَوْلاهُ؛ آگاه باشید! آن که من ولیّ اویم، پس این علی ولیّ اوست!» یعنی این مولی به معنای همان ولی است که بر شما اولویت دارد و بعد ایشان در ادامه دعا می کنند: «اللهمَّ والِ مَنْ والاهُ و عادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْمَنْ نَصَرَهُ واخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ؛ خداوندا دوست بدار آن را که سرپرستی او را بپذیرد و دشمن بدار هر آن که او را دشمن دارد و یاری کن یار او را؛ و تنها گذار آن را که او را تنها بگذارد.»
وی ادامه داد: ولایت به معنی اولویت است یعنی امر، دستور و تشخیص امیرالمومنین امام علی(ع) بر امر و تشخیص من و هر کس دیگری اولویت دارد نه آنکه ولایت صرفا به معنای دوست داشتن باشد.
محبت امیرالمومنین امام علی(ع) حتی در دل معاویه هم وجود داشت!!!
تابش اضافه کرد: در زیارت امام زمان(عج) در مفاتیح الجنان خطاب به ایشان آمده: «لاَ أَبْتَغِي بِكَ بَدَلاً وَ لاَ أَتَّخِذُ مِنْ دُونِكَ وَلِيّاً؛ و به جاى تو احدى را نمى خواهم و جز تو كسى را امام و پيشواى خود اتخاذ نخواهم كرد» یعنی ولایت علی(ع)، فقط علی را دوست داشتن و فقط ایشان را حاکم دانستن است و گرنه محبت امیرالمومنین امام علی(ع) حتی در دل معاویه هم بوده است.
این کارشناس تاریخ اسلام با بیان اینکه برخی اوقات معاویه، مجلسش را در شام خلوت می کرد و برخی از اصحاب رسول خدا(ص) که به امام علی(ع) نیز نزدیک بودند، به خلوت خود می آورد تا از فضایل علی(ع) برایش بگویند، گفت: آنان تعجب می کردند و می گفتند تو این همه با علی(ع) دشمنی می کنی بعد از فضایل او هم می پرسی؟!
وی گفت: وجود امیرالمومنین امام علی(ع) دوست داشتنی است، هر مومن و کافری کنار دریا برود، دریا را دوست دارد و یا باغ و دشت زیبا را دوست دارد زیرا انسان ذاتا زیبایی را دوست دارد، حال وجودی مانند امیرالمومنین علی(ع) که در ایشان همه چیز اعم از علم، عشق، تدبیر، پهلوانی، شجاعت، نجوا و شیوایی سخن، ناله های شب و فریادهای روز وجود دارد و در کنار قدرت، تواضع بسیار بالایی در برابر مومنین دارند و از نرمخویی برخوردار اند و در کنارش خشونت و استقامت هم دارا هستند، مورد محبت و علاقه انسان ها قرار می گیرد اما علاقه به این خوبی ها، کفایت بر ولایت امیرالمومنین(ع) نمی کند، زیرا می شود که انسان حکومت و سلطنت را بیشتر از امام علی(ع) دوست داشته باشد.
تابش اضافه کرد: چنان که معاویه با اینکه امیرالمومنین امام علی(ع) را دوست دارد اما حکومت، سلطنت و حکمرانی بر مردم را از علی(ع) بیشتر دوست دارد، در حالی که گفتیم ولایت پذیری یعنی فقط امیرالمومنین علی(ع) را دوست داشتن و علاقه های دیگر را تحت شعاع آن قرار دادن، است وگرنه اگر من ماشین، خانه، پست و مقامم را از امام علی(ع)، امام حسین(ع) و امام زمان(عج) بیشتر دوست داشته باشم، من متولی به ولایت علی بن ابی طالب(ع) نیستم.
کارشناس تاریخ اسلام در پایان بخش سوم از سخنان خود خاطرنشان کرد: جرج جرداق مسیحی نیز برای امیرالمومنین امام علی(ع) کتاب می نویسد یا احمد بن حنبل که امام سنی هاست، برای ایشان شعر می گوید اما این افراد با وجود دوست داشتن حضرت(ع)، حکومت دیگری را قبول دارند؛ جرج جرداق مسیحی است اما از امیرالمومنین علی(ع) می گوید، چراکه انسان ذاتاً به زیبایی علاقه دارد و آن را در وجود مقدس امیرالمومنین امام علی(ع) می یابد.
ادامه دارد ...
نظر شما