پوکی استخوان یک بیماری خاموش/همه آنچه درباره پوکی استخوان باید بدانید

خبرگزاری شبستان_ همدان

علایم پوکی استخوان:

پوکی استخوان «بیماری خاموش» نیز نامیده می شود زیرا در مراحل اولیه بی علامت بوده  و همین امر تشخیص را با مشکل مواجه می کند پوکی استخوان به کاهش توده استخوانی و ضعیف و سست شدن بافت استخوان گفته می شود این حالت سرانجام به شکستن استخوان منتهی خواهد شد.

هنگامی که پوکی استخوان رخ میدهد فضای بین این تیغه ها بزرگتر شده و استخوان تو خالی می شود. بدین ترتیب استخوان ها نازک و شکننده شده و با کوچکترین ضربه و یا حتی خودبخود می شکنند. به طور تقریبی از هر سه زن یک نفر و از هر 12 مرد یک نفر به پوکی استخوان دچارمی شوند.

در واقع پوکی استخوان با عوارض خود مشخص می شود که عبارتند از:

شکستگی خودبخودی یا با کمترین ضربه به استخوان ها، به ویژه در نواحی کمر،لگن و مچ دست.

درد شدید کمر در نقطه ای خاص که می تواند بر شکستگی مهره دلالت کند.

قوز پشت که موجب انحنای پشت و کوتاه شدن قد نسبت به قد دوران نوجوانی بیشتر از 2/5 سانتی متر شود.

عوامل مستعد کننده پوکی استخوان :

1- جنسیت: شیوع پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان بوده و شکستگی ناشی از آن نیز در زنان تقریبا چهار برابر مردان می باشد.

2- سن: با افزایش سن،احتمال بروز پوکی استخوان بیشتر می شود.

3- یائسگی: در هنگام یائسگی تولید هورمون استروژن از تخمدان ها متوقف می شود. بدین ترتیب پس از یائسگی سرعت کاهش توده استخوانی بالا می رود. زنانی که قبل از سن 45 سالگی یائسه می شوند یا کسانی که تخمدان هایشان با جراحی برداشته می شود بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند.

4- سابقه خانوادگی: وراژت بر تراکم استخوانی و سرعت کاهش آن اثر دارد.

5- نوع استخوان بندی: استخوان بندی ظریف و کوچک ،داشتن قد کوتاه و یا لاغر بودن،فرد را مستعد پوکی استخوان می سازد.

6- نژاد :برخی نژادها مانند ساکننین اروپای شمالی یا آسیای جنوب شرقی و یا کسانی که پوست و مویی روشن دارند بیشتر در معرض پوکی استخوان می باشند.

7- ابتلا به برخی از بیماری ها :بیماری هایی نظیر پر کاری غده تیروئید،بیماری غده پاراتیروئید (پرکاری یا کم کاری)، کم کاری غدد جنسی و بیماری غدد فوق کلیوی (کم کاری یا پرکاری) و بی حرکتی طولانی مدت  می توانند فرد را در معرض ابتلاء به پوکی استخوان قرار دهند.

اصول پیشگیری از پوکی استخوان :

1-  آموزش و مدیرت فردی برای بهبود سلامت استخوان                  2 -  قرار گرفتن در معرض اشعه مستقیم آفتاب

3-  استفاده از مکمل های ویتامین  D                                         4-  نکشیدن سیگار

5-  مصرف نکردن نوشیدنی های حاوی الکل                                6-  ورزش

7-  شیوه زندگی و تغذیه خوب

اصول درمان در پوکی استخوان:

اهداف درمان پوکی استخوان شامل جلوگیری از شکستگی از طریق کاهش فاکتورهای خطر و بهبود تراکم معدنی استخوان می باشد. نیل به این اهداف از دو طریق امکان پذیر می باشد.

1 – درمان های غیر دارویی :

اصلاح شیوه زندگی، مصرف کلسیم و ویتامی D، تغذیه سالم ،ورزش ، فیزیوتراپی ، جلوگیری از زمین خوردن در افراد سالمند ،عدم مصرف الکل ، حمایت های جسمی، روحی و روانی

رژیم غذایی متعادل و مناسب :

1- شیر و فراورده های شیری: 3- 2 سهم (هر سهم یک لیوان)

2- ویتامین D  :400 تا 800 واحد

3- سبزی ها: 5-3 واحد

نوشیدنی ها: 6 تا 8 لیوان آب

نقش ورزش در پوکی استخوان:

یکی دیگر از راه های حفظ سلامت استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان ورزش می باشد .

1- ورزش های گرم کننده

2- ورزش های کششی

3- ورزش های افزایش دهنده توده استخوان

4- ورزش های شکم و پشت

2- درمان های دارویی :

داروهای تجویز شده توسط پزشک می بایست در طولانی مدت و طبق برنامه درمانی پزشک مصرف شود.

 برگرفته از وب سایت who

دکتر راضیه السادات میرمعینی

مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای غیرواگیر