به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی، رئیس‌جمهور صبح امروز یکشنبه، ۲۴ دی ماه در اختتامیه نهمین جشنواره بین‌المللی فارابی در رابطه با اهمیت و جایگاه علوم انسانی و اسلامی، اظهار کرد: زمانی که علوم طبیعی، تجربی و مهندسی و اکتشافات و اختراعات آنها آثار علمی خود را به صحنه زندگی مردم وارد کردند سایه مظلومیت و یا به نوعی محرومیت بر سر علوم انسانی و اسلامی افکنده شد، زرق و برقی که این آثار علمی به همراه داشت بسیاری از جوامع را تحت تاثیر قرار داد تا جایی که همگان تصور می کردند علم یعنی همین یعنی علوم طبیعی، علوم تجربی و علوم مهندسی، از همین رو علوم انسانی در ردیف دوم و سوم زندگی انسان قرار می گرفت.
وی افزود: این سایه در ذهن جوانان ما در دانشگاه‌ها نیز اثر گذاشت و لذا افراد بااستعداد به دنبال علوم مهندسی و ریاضی و در یک دوره نیز به دنبال علوم تجربی بودند و چنین در جامعه رواج یافته بود که افراد با استعداد و به اصطلاح دورقمی های کنکور حتما باید در رشته های مهندسی یا تجربی تحصیل کنند و غیر آنها به ناچار باید رشته های علوم انسانی را برگزینند.
حجت الاسلام روحانی تصریح کرد: خوشحالم که این دوران سپری شد و امروز برای کسی تردیدی وجود ندارد که توسعه کشور در کنار علوم طبیعی و تجربی بدون توسعه در علوم انسانی و اسلامی امکان پذیر نیست. امروز در جامعه حکمرانی شایسته می تواند جامعه را در مسیر درست هدایت کند، این حکمرانی از چه علومی نشأت می گیرد؟ مدیریت و برنامه ریزی که می تواند جامعه را به سرمنزل مقصود برساند در کدام رشته جا می گیرد؟ البته مدیریت و برنامه ریزی در همه رشته ها صادق است اما مدیریت عام کشور زیرشاخه علوم انسانی قرار می گیرد، سیاستمندی و سیاست ورزی نیز از زیرشاخه های رشته علوم انسانی سرچشمه می گیرد.
صنعت بدون علم انسانی به ضد خود تبدیل می شود
رییس جمهور تصریح کرد: اقتصاد، اقتصاددانان و نقش آنها در پیشرفت جامعه، حقوق، انسان شناسی و جامعه شناسی همه زیرمجموعه رشته علوم انسانی هستند. اگر علوم انسانی در جامعه پیشتاز نباشد و صنعت در کنار آن قدم برندارد ممکن است صنعت به ضد خود تبدیل شود.
وی با اشاره به اتفاقات منطقه گفت: امروز در منطقه ما گروه‌هایی که دست به جنایات بشری زدند از بمب و موشک و اینترنت و فضای مجازی استفاده می کردند، آنها که خاورمیانه را به آشوب کشیدند فهم درستی از دین و مسایل اجتماعی نداشتند و تنها از صنعت و تکنولوژی برای بر هم ریختن جامعه استفاده کردند.
حجت الاسلام روحانی ادامه داد: گروه های تروریستی بیشترین استفاده را از فضای مجازی داشتند، این استفاده از علم است اما استفاده نادرست. فاشیست ها در غرب از کجا نشات می گیرند؟ آنها نیز به ظاهر از علم و صنعت استفاده می کنند. نمونه بارز آن صنعت هسته ای است، صنعت هسته ای می تواند به نفع جامعه باشد اما استفاده نادرست از آن می تواند کشوری را به نابودی بکشاند.
رییس جمهور در ادامه سخنان خود با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری، ابراز کرد: اینکه رهبری می گویند ساخت، نگهداری و استفاده از سلاح های کشتار جمعی و سلاح های هسته ای حرام است به این دلیل است که علوم اسلامی و انسانی باید پیشتاز و پیشروی صنعت باشد.
علم و اخلاق چراغ راه است
رییس جمهور از عقل، دین و اخلاق به عنوان چراغ راهنمای زندگی بشر یاد کرد و گفت: به تعبیر شهید مطهری علم و اخلاق چراغ راه است، اگر چراغ نباشد انسان به بیراهه می رود، علم و دانشی می تواند ما را به تجدد و تمدن و توسعه واقعی برساند که در سرلوحه آن علوم انسانی و اسلامی باشد البته تحول در علوم انسانی با مهندسی ایجاد نمی شود، علوم انسانی را نمی توان مهندسی کرد، علوم انسانی با پول پیشرفت نمی کند و با سفارش متحول نمی شود.
حجت الاسلام روحانی افزود: چرا در عصر و جامعه امروز ما مثل شهید مطهری(ره) و علامه طباطبایی(ره) وجود ندارد، مگر آنها با سفارش درس خواندند، مگر با پول درس خواندند به جای پول و سفارش و مهندسی باید فضای آزاد در اختیار اندیشمندان قرار بگیرد، فضای نقد باز باشد، ما باید شرایطی را فراهم کنیم که علم رشد کرده و پرورش یابد.
علم بدون تضارب آرا پیشرفت نمی کند
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: علم بدون تضارب آرا پیشرفت نمی کند، باید اختلافات فکری و نظری را به رسمیت شناخت، اختلافی که در چهارچوب نظریه باشد می تواند برای وحدت مفید باشد. امروز بحث ما با دنیا در سطح جهانی بحث احترام به علوم انسانی است. امروز آمریکایی ها به دنبال این بودند که در برابر افکار عمومی جهانی بایستند و تعهدات بین المللی را زیر پا بگذارند. تعهدات در شمار مجموعه علوم انسانی جای می گیرد و به همین دلیل دنیا در برابر آمریکا ایستاد. اگر ما به تعهدات و به قراردادها احترام نگذاشتیم باید فاتحه تمدن در جامعه را خواند، هرچه که علم و صنعت پیشرفت کند اگر به مقررات بین المللی و به ارزش ها (چه دینی و چه فرادینی) احترام نگذاریم، سنگ روی سنگ بند نمی شود.
رییس جمهور در ادامه تصریح کرد: این علوم انسانی است که می تواند سرنوشت جامعه را تغییر دهد. علوم انسانی باید جامعه را هدایت کند و همه می دانند علوم انسانی در یک پروسه و جامعه آزاد رشد می کند، در بحث و مباحثه رشد می کند. امروز تجزیه و تحلیل وضعیت کنونی کشور و اتفاقات اخیری که در جامعه رخ داد وظیفه جامعه شناسان و دست اندرکاران علوم انسانی است. اگر روزی ارزش های دینی یا ارزش های ملی ما در نزد جوانان کمرنگ می شود ما هستیم که مقصریم و علوم انسانی باید این مسائل را تجزیه و تحلیل کند.
حجت الاسلام روحانی خاطرنشان کرد: علوم انسانی قطب نمای مسایل اجتماعی است. خوشبختانه ما در مقطعی قرار گرفته ایم که جامعه ما ارزش علوم انسانی را به خوبی می داند و به این حقیقت واقف است که برای درست شدن اقتصاد یا حتی مسایلی که به ظاهر ارتباطی به علوم انسانی ندارد باید به سراغ علوم انسانی رفت.
وی در پایان یادآور شد: به عنوان مثال پزشکی زیرمجموعه علوم انسانی نیست اما اعتماد و ارتباط پزشک با بیمار است که شفابخش است چرا که جسم و روح انسان در هم تاثیر می گذارد. اگر ما به دنبال اصلاح اداری هستیم، اگر باید برنامه ریزی کشور درست شود، اگر بنا باشد بانک های ما تغییر کند و اگر بنا بر تحول فرهنگی باشد، ابتدا باید علوم انسانی را متحول کرد.
گفتنی است، در ذیل این آیین از برگزیدگان نهمین جشنواره بین المللی فارابی با حضور رییس جمهور تقدیر شد.
نظر شما