به گزارش خبرگزاری شبستان از کرمان، عتبات کرمان در تازه ترین مطلب خود با تیتر « روایتی منتشر نشده و خواندنی از طرح مقاوم‌سازی حرم مطهر سیدالشهدا علیه السلام» نوشت: چگونگی توسعه فضای اطراف ضریح مطهر امام حسین(ع) بدون تخریب سازه تاریخی حرم، لاغرسازی و تقویت ستون‌ها و دیوارهای حرم مطهر و آماده سازی سازه حرم برای نصب گنبد جدید؛ موضوعاتی است که در بخش دوم سفرنامه تحقیقاتی دکتر هادی انصاری پژوهشگر تاریخی به کربلا آمده است.
وی در این بخش به تشریح نکات فنی و اقدامات مهندسی ستاد بازسازی عتبات عالیات در گرداگرد ضریح مطهر امام حسین(علیه السلام) و عنایات و کرامت‌هایی که به مهندسان ایرانی شده، پرداخته است که در ادامه می‌خوانید:
سازه حرم حسینی به بیش از هزار سال پیش باز می‌گردد و در طول دوران یاد شده، شخصیت ها و حکومت‌های گوناگون، دست به ترمیم ها واضافاتی به ساختمان حرم حسینی زده‌اند که پاسخگوی دوران های خود بود. در شرایط کنونی با توجه به اضافه شدن آمار جمعیت از سویی و افزایش شور وهیجان عشق حسینی از سوی اقشار گوناگون مردم جهان، فضای موجود در حرم حسینی را برای زیارت عاشقان، بسیار سخت ومحدود ودشوار ساخته است.
از این روی تولیت آستانه با رایزنی‌های گسترده در این باره جهت افزایش فضای پیرامون ضریح مطهر از چهار سو را در برنامه جدی خود قرار داد و با شرکت‌های مهم بین‌المللی وکارشناسان اروپایی و عراقی و ایرانی به صورت جداگانه دیدار کرده و دیدگاه خود را در اختیار آنان قرار داد.
در این هنگام نیز باز توفیق یار گردید و ستاد بازسازی عتبات عالیات که از کادر فنًی مهندسی والایی برخوردار بوده و از شخصیت های صاحب نامی در جهان که در این راستا خود به تنهایی صاحب سخن می‌باشند، استفاده کرد و این پروژه استثنایی و منحصر به فرد را که به گفته کارشناسان در نوع خود در جهان بی نظیر می‌باشد، از آن خود ساخته و از اواخر سال ۱۳۹۳ شمسی، کار تاریخی خود را که شامل دو فاز وابسته به هم بود، آغاز کردند.
این پروژه در دو فاز، یعنی تعریض فضای پیرامون ضریح مطهر حسینی( علیه السلام) در ابتدا و هم زمان پس از باریک ساختن حدود ۶۰ در صد از ستون های چهارگانه اطراف ضریح مطهر که گاه قطر هریک به هفت متر می‌رسید، از سویی و ادامه این عملیات و تغییر بافت ساختمانی هزار ساله و کهن این آستانه که از آجر وگچ وتنه درختان نخل بود، به بتن که سانتیمتر سانتیمتر در این راستا با پیشرفته ترین دستگاه ها و محاسبات و مشاورین و مهندسین ایرانی صورت گرفته که در پایان ضمن تعریض فضا وتقویت سازه، به دوخت بتنی، دیوارهها و پایه ها و سازه باصطلاح پیرامون و بارکش گنبد را به قدرتی فزاینده ( دو تن بر سانتیمتر ) تغییر داده و این مکان را برای ترفیع گنبد مطهر حسینی به ارتفاع هفت متر ونیم وبه وزن تقریبی ۲۲۰ تن ، آماده سازند.
طرح توسعه فضای پیرامون ضریح مطهر حسینی از پایان سال ۱۳۹۳ شمسی از ستون بالاسر در فاصله میان مرقد مطهر و ضریح حضرت حبیب بن مظاهر اسدی، آغاز شد و به همین ترتیب یکی بعد از دیگری، ستون ها تراشیده شده و با بتن و میلگرد تقویت شد.
زمان تقریبی پیش‌بینی شده برای هرستون و اجرای پروژه توسعه، ۶ماه بوده که خوشبختانه با سرعت و طبق استانداردهای علمی تاکنون پیش رفته اند. هم اکنون این عملیات به دوستون شمالی ضریح مطهر رسیده است که امید آن می رود تا دوماه دیگر به پایان رسیده و فضایی در حدود هشتاد متر مربع به پیرامون ضریح حسینی افزوده گردد که این فضا قابل توجه است.
برای استحکام بخشیدن به این عملیات بسیار مهم و با توجه به وجود آب در ارتفاع یک متر ونیم، دست اندرکاران، در بخش‌هایی تا عمق چهار متر و نیم و در دیگر قسمت ها تا حدود یازده متر و نیم متر، به عمق زمین پایین رفته و ستون هایی را برای ایجاد استحکام در ساختمان و سازه بنای گنبد بوجود آوردند و از حرکت و لغزیدن و یا اصطلاحاً (رانش) سازه و ستون های کهن پیشگیری کردند.
از نکات شگفتی که اشاره به آن در این راستا ضروری به نظر می‌رسد اینکه با امکانات جدید مهندسی، هم اکنون جهت دیدن عمق زمین و پی بردن به شرایط و قوام آن در عمق، از دستگاه های ( اسکن لیزری ) بهره می‌گیرند که گاه تا عمق بیش از بیست متری را دقیقا مشخص می کند.
از شگفتی هایی که در این راستا بوقوع پیوست این بود که در پیرامون نزدیک به مرقد مطهر حضرت امام حسین علیه السلام، شعاع این دستگاه و نفوذ اشعه لیزر آن از چهار متر تجاوز نمی کرد که موجب شگفتی متخصصین و مهندسین شد که پس از آگاهی به آنان اطلاع داده شد که طبق نظر کارشناسان و آگاهان در این باره، از جمله مرحوم علامه آیة الله سید محمدمهدی بحر العلوم( متوفای ۱۲۱۲ هجری) که در این باره تبحری داشته و بر اساس دیدگاه ها و نظریات آن فقیه عالیقدر، بسیاری از مراقد و مزارات ترمیم و تجدید بنا شد، ایشان معتقد بوده اند که پیکر مبارک حضرت اباعبد الله علیه السلام در عمق میان هفت تا هشت متری مکان کنونی قرار دارد.
از شگفتیهای دیگر در این راستا می توان به نوع تربت در عمق ها ونیز فاصله از مکان قبر مطهر اشاره کرد؛ در نزدیکی مرقد مطهر، تربتی که بدان دست یافته شد از بوی عطر خاصی برخوردار بوده و از آنجا که زمین در عمق، مرطوب وگـِلی بود، تربت به دست آمده حالت گـل و یا اصطلاحا ًدر عربی (طین ) بود که هیچگونه ناخالصی و ماسه در آن دیده نمی شد که از بوی عطر خاصی برخوردار بود که این ویژگی و بوی عطر در تربت و یا خاک دیگر بخش های این مکان، وجود نداشت.
همانطور که در پیش اشاره نمودم ، همزمان با این عملیات، فاز دوم، یعنی تقویت ساختار سازه کهن دیوارها و بار اندازهای گنبد و سقف حرم و زمین پیرامون گنبد مطهر نیز با وجود مهندسین و صاحبنظران و متخصصین و کارگران ایرانی آغاز شده که این عملیات هم اکنون به عرقچین گنبد رسیده و دیوارها تا بالا به پایان رسیده است.
نخستین بار در حدود سه سال پیش که به دیدار از این فاز مشرف شده و برای نخستین بار گام بر بام حرم حسینی نهادم، سازه های گچ و آجر در زیر پایم به گونه ای به حرکت در می آمد تو گویی بر روی مکانی شنی گام نهاده ای! تا آنجا که وحشت بر من مستولی شد که نکند با حرکت من و قرار گرفتن وزن من بر این مکان، رخدادی بر ساختمان و سقف حرم مطهر پیش آید.
با پیشرفت پروژه، این تصور من به حقیقت پیوست و تمامی متخصصین این کار، بر این عقیده قرار گرفتند که استقرار گنبد مطهر بر روی این بار اندازها و سازه های سست، خود معجزه الهی و عنایتی حسینی بوده است زیرا سالها پیش باید این ساختمان در لحظه ای بر سر زائران فرو می ریخته است. تمامی تنه درختانی که به عنوان استحکام بخشی از این ساختمان در قرن ها پیش بکار گرفته شده است، با دست زدن، پودر شده و به زمین می ریخت. شکاف های فراوانی در جای جای سقف ودیوارها به چشم می خورد.
در این مرحله که به عرقچین و یا سقف گنبد درونی رسیده اند، تَرَک هایی پیرامون سقف بالای ضریح را از درون که در میانه دوگنبد است، فرا گرفته بود که به وسیله عزیزان و عاشقان وخدمتگزاران این پروژه، آقایان مهندس مهاجری و دو برادر افتخار آفرین، دکتر محمدرضا بنان و دکتر محمودرضا بنان، از نزدیک به اینجانب نشان داده شد.
این بازدید که نزدیک به دو ساعت به طول انجامید، از پایین و اطراف ضریح در بخش شمالی آن آغاز شد، سپس با آسانسور بار، از این فضا به فضای همسطح پیرامون بالای ضریح مطهر، گام نهادم و دیوارها و فرسودگی های پیشین را که گاه هنوز در بخش هایی وجود داشت و سازه بتنی جدید را که اصطلاحاً به دوخت بتنی شهرت دارد، از نزدیک مشاهده نمودم و سپس با آسانسور و بخشی نیز با پله آهنی بر بام حرم حسینی و پیرامون گنبد مطهر، گام نهادم.
با توضیحاتی که برادر عزیزم مهندس مهاجری می داد و زمین پیرامون گنبد مطهر که شیب دار بوده و با زحمت می توانستیم بر آن درنگ کنیم، همه شناژبندی شده و آماده بتن ریزی بود که در این هنگام به یاد نخستین تشرفم به این مکان مقدس افتاده و خاکی بودن آن را به مهندس مهاجری ودو برادر عزیز دیگرم دکتر محمدرضا ومحمودرضا بنان، یادآور شدم.
از بخش های مختلف این مکان دیدن کردم. بر فراز مرقد امام حسین(علیه السلام) گنبد بلندی است و پوششی از طلای ناب دارد. در ساقه گنبد ده پنجره به بیرون گشوده است که عرض هر یک، به یک متر و ۳۳ سانتیمتر می‌رسد و میان هر یک با دیگری یک متر و ۵۳ سانتیمتر فاصله است. ارتفاع گنبد از قاعده تا نوک آن حدود ۳۷ متر است و از بیرون دارای شکل کروی پیازی است. بر بلندای گنبد میله‌ای طلایی به طول دو متر است که در فراز آن چراغی نصب شده است. تعداد خشت های طلای به کار رفته در گنبد ۷۵۲۶ خشت و مجموع سطح طلاکاری‌شده ۳۰۱ متر مربع است.
در طرح و پروژه جدید{در کرمان}، گنبد پیش ساخته ای که بدان اشاره شد، بر روی این گنبد کهن قرار داده می شود که بدین ترتیب هفت متر و نیم به ارتفاع گنبد مطهر حسینی، افزوده می شود و با این اقدام، گنبد مطهر امام حسین علیه السلام تنها گنبد سه لایه به شمار می آید.
گنبد تازه دارای بیش از هفده هزار خشت طلا بوده که باز با تکنولوژی جدیدی که ساخته و پرداخته مهندسین ایرانی در کرمان است، با روش خاصی بر روی گنبد تازه قرار داده شده و به گنبد و خشت های کهن پیشین، دست زده نشده و همچنان در زیر گنبد تازه، قرار خواهند داشت.
پس از درک لحظات زیبا و دعا و نیایش در کنار گنبد مطهر، به پایین آمده و در نزدیکی سقف گنبد که تقریباً فاصله ای در حدود دو متر بود، دقیقاً در میانه گنبد مطهر حسینی قرار گرفتیم و به پیشنهاد عزیزان، دست به دعا و راز و نیاز و نیایش برداشته و لحظات روحانی زیبایی را در حالیکه از دیدگان همه اشک سرازیر بود، سپری کردم.
در این هنگام بود عیدی خود را از حضرت، توفیق طاعت، توفیق خدمتگزاری و خادمی به اعتاب مقدسه، رو سپیدی در دنیا وآخرت، محروم نشدن از جایگاه خادمی امامان علیه السلام، توفیق زیارت مکرر در دنیا و محروم نشدن از شفاعتشان در آخرت، حُسن عاقبت و دهها آرزوی خیر برای خود و خدمتگزاران و ذوی الحقوق و عاشقان حضرتش را آرزو کردم.
در اینجا ضروری می دانم که از زحمات و تلاش های شبانه روزی این خادمان عاشق، دست اندرکاران ستاد بازسازی اعتاب مقدسه، جناب مهندس حاج حسن پلارک که خلوص و تلاشش، نام وی را در راستای خدمتگزاران به اعتاب مقدسه، جاودانه و ماندگار ساخته است و دیگر عزیزان آقایان مهندس شوشتری، فداکار، دکتر خوشرو، دوبرادر عزیز دکتر محمدرضا و محمودرضا بنان، مهندس مهاجری، دکتر مهاجری و دهها عزیز و خادم دیگر که داوطلبانه و گمنام، افتخار خدمتگزاری به این اعتاب مقدسه را دارند، به عنوان یک خادم و شیعه، تشکر و قدر دانی نمایم. بدون تردید این تلاش ها، ذخیره ای برای این عزیزان در روزی که لا ینفع مال ولا بنون الّا من أتی الله بقلب سلیم است؛ خواهد شد.
هادی انصاری
نظر شما