مهدی پیوندزنی کارشناس نجوم و مدیر خانه نجوم قرآنی در گفتگو با خبرگزاری شبستان گفت: ماه یک قمر است به این معنا که به دور زمین می چرخد و نوری از خود ندارد بلکه نور را از خورشید می گیرد.
وی افزود: ماه به دور زمین فاصله ثابتی ندارد و هر چه به زمین نزدیک تر شود قرص ماه بزرگتر دیده می شود و سرعت حرکت ماه به دور زمین افزایش می یابد. ماه روزی 12 درجه جابه جا می شود تا در طول ماه 360 درجه بچرخد.
کارشناس نجوم با اشاره به اینکه در همه حالت ها نیمی از ماه روشن ونیمی از آن تاریک است، تصریح کرد: حداقل زاویه برای رویت هلال بین 5 تا 8 درجه است و بر این اساس هر اندازه که این زاویه بر اساس میزان سرعت ماه به دور زمین تغییر کند فاصله ماه به زمین نیز نزدیک تر خواهد شد.
وی اظهار داشت: هلال هایی که زیر یک درصد هستند هلال های بحرانی یا رکورد شکن به شمار می آیند یعنی ممکن است که رکورد درصد رویت شکسته شود که این کار نیز با ابزار خاص امکان پذیر است.
پیوندزنی درباره رویت هلال شوال گفت: با توجه به اینکه لحظه غروب در شهر قم، فاز ماه یک و دو دهم درصد خواهد بود اگر مکان ماه در آسمان مناسب باشد، رویت هلال کار سختی نیست.
مدیر خانه نجوم قرآنی استان قم با تأکید بر اینکه کنتراست نور در ده دقیقه اول و ده دقیقه آخر نوع رصد ماه را تغییر می دهد و این مساله اجازه رویت هلال را نمی دهد، ادامه داد: رویت هلال در برخی بخش ها نظیر آمریکای شمالی و جنوبی و بخشی از آفریقا راحت است و اگر غبار جوی در حد سالم باشد می توان هلال را رویت کرد و در صورتی که رنگ آسمای آبی تیره باشد امکان رویت هلال با چشم غیرمسلح نیز امکان پذیر است.
وی از مناطق جنوبی ایران به ویژه ایلام و سراوان به عنوان بهترین مناطق برای رویت هلال یاد کرد و خاطرنشان ساخت: در صورتی که آسمان در این مناطق صاف باشد انتظار می رود که هلال با چشم غیرمسلح رویت شود اما در قم که آسمان سفید است و غبار زیادی وجود دارد نمی توان به راحتی هلال را رویت کرد.
کارشناس نجوم با اشاره به ارتفاع 800 متری قم از سطح دریا و وجود غلظت جو بسیار زیاد عنوان کرد: مشاهده هلال در مناطقی مثل فردو راحت تر بوده و در این مناطق احتمال رویت ماه بیشتر است؛ هرچه وقتی ارتفاع سطح بیشتر می شود مدت زمان غروب بیشتر می شود.
مدیر خانه نجوم قرآنی استان قم از استقرار در ارتفاع 3 هزار متری برای رصد هلال در قم خبر داد و گفت: با توجه ماه در این روز 1500 کیلومتر با زمین فاصله دارد سرعت جابجایی آن نیز افزایش می شود و این مساله شانس رویت با چشم را بیشتر می کند.
وی افزود: سال گذشته نتوانستیم که هلال را با چشم غیر مسلح رویت کنیم زیرا ابری ایجاد شد و نتوانستیم هلال را مشاهده کنیم. این وضعیت برای کشور عراق متفاوت است و از جنوب تا کردستان عراق شامل مناطقی است که می توان در هوای پاک ماه را به راحتی رویت کرد.
پیوندزنی از نیم ساعت پیش از غروب تا بیست دقیقه پس از غروب به عنوان اوج کار استهلال یاد کرد و بیان داشت: زمانی که ماه مرتفع تر می شود، میزان اثرگذاری غبارهای جوی بیشتر می شود و به همین دلیل کار رویت از ساعت 2 بعد از ظهر انجام می شود.
وی ادامه داد: این کار به یک نقطه می رسد که میزان نور خورشید و میزان زمین تاب روی ماه و جریانات جوی زمین ممکن است که ماه در یک ساعت مشخص رویت شود که این زمان بهترین زمان رویت هلال و ماه است؛ این استهلال را استهلال روزگاهی گویند که تا یک ساعت به غروب خورشید ادامه دارد.
نظر شما