«سنگاب»؛ ضرورت معماری قدیم مساجد و فراموش‌ شده امروز

وجود سنگاب یکی از مشخصه‌های سبک معماری برخی از مساجد تاریخی ایران است که امروزه به جز بعضی از مساجد کهن، در کمتر مسجدی یافت می‌شود، ضمن اینکه در معماری نو نیز جایی برای این نوع ظرف دیده نشده است.

خبرگزاری شبستان: سبک معماری ساختمان‌ها و بناها بستگی کامل به فرهنگ حاکم بر هر شهر و دیاری دارد، از اینرو بسیاری از سبک‌های معماری به نام سلسله‌ها و جریان‌های سیاسی مشهور شده‌اند مانند سبک معماری عباسی، قاجاری یا صفوی.

 

سبک معماری مساجد ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست به طوری که مساجدی به نام دوران سلجوقیان یا تیموریان و ... در تاریخ ایران ثبت شده‌اند، که با ویژگی هایی که به وضوح در طراحی صحن، شبستان، ایوان، مناره، گنبد و محراب، جلوه می‌کنند، شناخته می‌شوند.

 

سنگاب یکی از مشخصه‌های برخی از مساجد تاریخی و آستان امامزادگان ایران است که امروزه به جز برخی مساجد کهن، در کمتر مسجدی یافت می‌شود، ضمن اینکه در معماری نو نیز جایی برای این نوع ظرف دیده نشده است.

 

در تعریف سنگاب گفته اند «ظرف سنگی بزرگی است که در گذشته آنرا از آب پر می کرده‌اند و برای وضوگرفتن یا آشامیدن بکار می رفته‌است. محل نصب سنگاب معمولا در حیاط مسجد یا امامزاده بوده‌است، ولی بر حسب نیاز در سایر مکان های عمومی هم از آن استفاده می کرده‌اند.»

 

دهخدا نیز در تعریف این واژه، به ارتباط آن با مسجد اشاره کرده است «ظرف بسیار بزرگ که تواند چند خروار آب گیرد از یک پاره سنگ تراشیده که در مسجدها برای آشامیدن یا وضو دارند.»

 

 

سنگاب در گذشته بخشی از معماری مساجد سراسر ایران بود هرچند برجسته ترین نمونه های آن را می توان در اصفهان جست به طوری که در مسجدها و امامزاده‌های شهر اصفهان، بیش از ۵۰ سنگاب وجوددارد که مربوط به دوران های صفویه و قاجاریه هستند.

 

سازندگان و معماران بناهای دینی نیک می‌دانند که زیبایی این بناها نقشی مهم در جذب بیشتر مردم به آنها دارد بنابراین شایسته است امروزه نیز در ساخت مساجد، آستان‌های امامزادگان و سایر مراکز دینی و فرهنگی کشور نیم‌نگاهی به مشخصه های معماری گذشته شود؛ معماری‌ای که روح ایمان و دیانت را همراه با آرامش وجود، به انسان‌ها القا می‌کند.

 

ترکیبی از ویژگی‌های دوران مختلف تاریخی ایران از عهد عباسی تا دوره قاجار، می‌تواند مساجدی سراسر زیبایی، جذابیت و آرامش که از تک تک بخش‌های آن، معنویت و دیانت جلوه می‌کند، پیش روی مردم قرار دهد و در این صورت حتما شاهد حضور بیشتر مردم در این خانه های خدا خواهیم بود، ضمن اینکه زمینه‌ساز استقبال بیشتر گردشگران داخلی و خارجی، و به تبع آن رونق بیشتر گردشگری مذهبی در کشور می‌شود.

 

کد خبر 722582

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha