هرمزگان تنها استان بدون سیلوی کشور/ نان های سوپرمارکتی تهدیدی برای سلامت شهروندان

خبرگزاری شبستان-هرمزگان؛ «نان» را از هر طرف که بخوانی نان است! نان قوت غالب و پربرکت سفره و از اصلی ترین اقلام سبد غذایی خانوارهای ایرانی محسوب می شود و در فرهنگ ایرانی اسلامی همواره از نان به عنوان برکت سفره یاد شده است.

 

مردم کشورمان به ویژه هرمزگانی ها احترام زیادی برای نان قائل هستند به گونه ای که اگر تکه نانی روی زمین افتاده باشد به طور ناخودآگاه آن را برداشته و در گوشه ای که زیر پا نباشد قرار می دهند تا حرمت این نعمت الهی محفوظ بماند.

 

اما امروز اکثر شهروندان معتقدند که پخت نان در استان هرمزگان به مراتب از سایر نقاط کشور از کیفیت بسیار پایین تری برخوردار است که این موضوع سلامت شهروندان را به مخاطره می اندازد.

 

نبود سیلو و نگهداری گندم در فضای روباز و نامناسب و ناسالم در محوطه اسکله شهید رجایی، خریداری گندم درجه سه و چهار از استان های دیگر، رطوبت گندم و عدم وجود نظارت بر روند نگهداری آرد در نانوایی ها و پخت نان ازجمله دلایل کیفیت پایین نان در هرمزگان است.

 

 

محوطه روباز بندرشهید رجایی که گندم‌ها در آنجا نگهداری می‌شوند محل گشت و گذار انواع حیوانات موذی مانند موش و محل تغذیه بسیاری از پرندگان است.

 

نان را از هر طرف که بخوانی نان است!

 

ایرج جمشیدی از فرهنگیان شهر بندرعباس که برای خرید نان در صف نانوایی ایستاده به خبرنگار خبرگزاری شبستان می گوید: نان در شهری که لقب پرطمطراق پایتخت تجاری و اقتصادی ایران را یدک می کشد از پایین ترین کیفیت برخوردار است.

 

وی که از شعرای استان هرمزگان نیز محسوب می شود با اشاره به شعری از قیصر امین پور «نان را از هر طرف که بخوانی نان است!»، افزود: نان قوت غالب مردم به شمار می رود و کیفیت آن به طور مستقیم در سلامت وتندرستی شهروندان نقش آفرین است.

 

این معلم هرمزگانی با بیان اینکه ارتقای کیفیت پخت نان به عنوانی ضرورتی انکارناپذیر در حفظ سلامت شهروندان باید مورد توجه متولیان امر قرار گیرد، اضافه کرد: برخی نانوایی ها رعایت استانداردها در پخت نان را در نظر نمی گیرند و نان بی کیفیت و حتی خمیر و سوخته به شهروندان تحویل می دهند.

 

 

وی یکی از دلایل کیفیت بسیار پایین نان در هرمزگان را عدم نظارت ذکر می کند و می گوید: برای درک درست این مطلب باید سراغ «نمکی های شهر» که زحمت جمع آوری نان خشک را برعهده دارند، رفت.

 

نان های خمیر و سوخته مهمان سفره ها

 

فریبا نصوری از شهروندان بندرعباسی نیز ضمن گلایه از کیفیت نامرغوب نان، افزود: نانوایی ها همیشه نان خمیر و سوخته و با کیفیت نامطلوب عرضه می کنند و هرگاه که به آنها اعتراض می کنیم پاسخ می دهند که کیفیت نان به کیفیت و مرغوب بودن آرد بستگی دارد.

 

وی با بیان اینکه اکثر نانوایی های شهر بندرعباس آزادپز هستند و نان را به نرخ آزاد می فروشند، می گوید: مردم حاضرند که برای نان با کیفیت حتی پول بیشتری هم پرداخت کنند اما متاسفانه افزایش قیمت هم نتوانسته است بر کیفیت نان تاثیرگذار باشد.

 

نصوری افزایش دورریز و نان خشک و در نتیجه هدررفت سرمایه ملی را یکی از نتایج مهم کیفیت پایین نان می داند و می گوید: کیفیت پایین نان به نوعی بی توجهی و بی حرمتی به رنج و تلاش کشاورزان محسوب می شود.

 

 

وی همچنین با انتقاد از عدم رعایت مسایل بهداشتی توسط کارگران نانوایی ها، اضافه کرد: متاسفانه در بسیاری از نانوایی ها سطح شهر بندرعباس موارد بهداشتی رعایت نمی شود که این موضوع می تواند به سلامت شهروندان آسیب برساند.

 

دورریز بالای نان نتیجه کیفیت پایین است

 

علی ذاکری یکی از شهروندان شهرستان میناب نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان معتقد است که در برخی از نقاط میناب کیفیت نان بسیار پایین است و این باعث شده تا دور ریز نان‌ بالا باشد.

 

وی ادامه می دهد: از جمله مشکلات نان در شهرستان میناب می توان به سوخته بودن بخش هایی از آن، خمیر بودن گوشه های نان و داشتن بوی گازوئیل اشاره کرد.

 

 

ذاکری افزود: البته این را هم باید گفت که عده ای از نانوایان علت بی کیفیتی نان را نامرغوب بودن کیفیت آردها عنوان می کنند.

 

وی می گوید: نان بعضی نانوایی ها به قدری بی کیفیت است که مثل لاستیک است و هر چه جویده شود له نمی شود و خوردن آن بسیار سخت است.

 

تایید ضمنی کوچک کردن چانه توسط نانوایی ها

 

رضا سالاری یکی از نانوایان استان هرمزگان با اشاره به اینکه قیمت نان طی پنج سال گذشته تغییری نکرده است، معتقد است که عوامل مختلفی نظیر آرد، مواد اولیه، سوخت، حقوق کارگر، بیمه و ... در هزینه تمام شده و قیمت نان اثرگذار می باشند که به جز سوخت و آرد، هزینه سایر عوامل سالانه افزایش می یابد.

 

وی با ذکر این نکته که نانوایی هایی که آرد یارانه ای پخت می کنند طی سال های اخیر از رده سودهی خارج شده اند، با صراحت گفت: در حال حاضر بسیاری از فعالان این عرصه ورشکست شده اند و برخی نیز درصدد تغییر شغل هستند.

 

 

سالاری درآمد ماهیانه خود را پنج میلیون تومان ذکر کرد و افزود: این درحالی است که تنها حقوق شاطر نانوایی ماهیانه سه میلیون تومان است و از این رو نانوایی های یارانه پز قدرت رقابت با نانوایی های آزادپز را ندارند.

 

وی ضمن تایید ضمنی کوچک کردن چانه توسط بسیاری از نانوایان، ادامه داد: این دسته معتقدند که چاره ای جز این روش برای تامین هزینه ها برایشان نمانده است.

 

نرخ کنونی نان با قیمت تمام شده همخوانی ندارد

 

حسین پیلتن دیگر نانوای شهر بندرعباس نیز در گفتگو با خبرنگار شبستان در رابطه با موضوع واگذاری بیش از حد امتیاز نانوایی و ورود سوپرمارکت ها در بحث خرید و فروش نان های غیربهداشتی و خانه پز ابراز نارضایتی کرد و گفت: نان به شکلی غیر بهداشتی در سوپرمارکت ها نگهداری می شود که این روند سلامت شهروندان را تهدید می کند.

 

 

وی با بیان اینکه نرخ کنونی نان با قیمت تمام شده آن همخوانی ندارد، افزود: در صورت عدم حمایت دولت از نانوایی ها در شرایط کنونی، بسیاری از نانوایان ورشکسته خواهند شد.

 

پیلتن کیفیت پایین آرد را از دلایل اساسی کیفیت نامرغوب نان در هرمزگان برشمرد و عنوان کرد: کیفیت پایین آرد نیز به عوامل مختلفی بستگی دارد که باید مسئولان مربوطه برای رفع این معضل ورود پیدا کنند.

 

وی معتقد است: باتوجه به شرایط جغرافیایی استان هرمزگان و وارد کردن گندم مورد نیاز از استان های دیگر، کارخانه های استان گندم های درجه سه و چهار را آرد می کنند و البته شرایط نگهداری گندم در فضای روباز اسکله شهید رجایی نیز در کیفیت پایین آرد دخیل هستند.

 

شرایط نگهداری گندم در سیلوی بندر شهید رجایی نامناسب است

 

احمد مرادی، رییس مجمع نمایندگان هرمزگان با اشاره عدم وجود سیلوی گندم در مرکز استان گفت: شرایط نگهداری گندم در سیلوی بندرشهید رجایی نامناسب است و وزیر جهادکشاورزی زحمت امضاء برای ایجاد سیلوی گندم در مرکز هرمزگان را به خود نداده است.

 

وی در همایش تجلیل از تولیدکنندگان برتر بخش کشاورزی هرمزگان افزود: همچنان در مرکز استان سیلوی نگهداری گندم وجود ندارد و در استان‌های دیگر سیلوی نگهداری گندم در مرکز استان وجود دارد.

 

مرادی، شرایط نگهداری گندم در سیلوی بندر شهیدرجایی را مناسب ندانست و تصریح کرد: تاکنون نیز موفق به احداث سیلوی نگهداری گندم در مرکز این استان نشده‌ایم.

 

کیفیت پایین نان به دلیل استفاده از آرد تولیدی استان است

 

ابراهیم احترامی، رئیس اتحادیه نانوایان بندرعباس از ثابت ماندن قیمت نان از سال 93 تا کنون به عنوان یکی از دلایل مهم کیفیت پایین آن یاد کرد و نبود سیلو و نگهداری گندم در فضای روباز با توجه به گرما و شرجی هوا در بندرشهیدرجایی، خرید گندم های درجه سه و چهار از خارج از استان و رطوبت بالای 10 درصد گندم ها را از دیگر عوامل کاهش کیفیت نان در استان هرمزگان دانست.

 

وی با اذعان به اینکه هرمزگان تنها استان فاقد سیلوی نگهداری گندم در کشور است، افزود: برای ارتقای کیفیت نان و توجه به سلامت شهروندان نباید از ورود آرد باکیفیت از خارج از استان جلوگیری شود.

 

احترامی، از وارد کردن نان از شهرستان ها، خانه پزی و فروش نان در سوپرمارکت ها به عنوان چالش های مهم فراروی نانوایان در استان هرمزگان نام برد و تصریح کرد: بیش از 400 نانوایی که 25 درصد از آنان آزادپز می باشند در بندرعباس وجود دارد که در هم اکنون 20 درصد از نانوایی ها نیمه تعطیل هستند که علت اصلی آن فروش نان در سوپرمارکت ها و تداخل صنفی است که متاسفانه تاکنون هیچ مرجعی به این موضوع رسیدگی نکرده است.

 

 

وی با اشاره به اینکه نان هایی که در فضای باز داخل سوپرمارکت ها عرضه می شود کاملا غیربهداشتی است و سلامت شهروندان را تهدید می کند، گفت: برای نگهداری نان باید در یخچال قرار داده شود در حالی که نان هایی که در مغازه ها عرضه می شود، پس از تولید، نان گرم را در بسته های پلاستیکی قرار می دهند که پس از چهار ساعت کپک می زند.

 

رئیس اتحادیه نانوایان بندرعباس با انتقاد از واگذاری بیش از حد امتیاز نانوایی، صدور بی رویه پروانه را از دیگر معضلات این حوزه خواند و تصریح کرد: تعداد نانوایی ها در استان هرمزگان بیش از حد مجاز است.

 

وی دلیل اصلی کیفیت پایین نان را استفاده از آرد کارخانه های داخل استان ذکر کرد و گفت: استفاده از آرد تولید استان، کیفیت نان را بین 50 تا 60 درصد کاهش می دهد که باعث بالا رفتن دورریز می شود.

 

اجرای طرح «نان سالم برای زندگی سالم» در هرمزگان

 

آرش محمدی، کارشناس واحد کنترل کیفیت شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه شش کشور نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان، میزان گندم مصرفی سالانه در هرمزگان را حدود 200 هزار تن اعلام کرد و افزود: یک چهارم گندم مورد نیاز در خود استان تولید می شود و مابقی از دیگر استان های کشور وارد می شود.

 

وی با بیان اینکه برای خرید گندم مرغوب از استان های یاد شده کارشناس بازرگانی شرکت غله اعزام می شود، افزود: تا قبل از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید گندم از خارج از کشور وارد می شد اما امروزه کشور در امر تولید گندم خودکفا شده است و گندم از خارج وارد نمی شود.

 

محمدی ادامه داد: برای نگهداری گندم دو انبار، یکی «چادری»(روباز) با ظرفیت 100 هزار تن در اسکله شهید رجایی و دیگری مسقف با ظرفیت حدود 20 هزار تن در نزدیکی بندر شهید باهنر وجود دارد.

 

وی با اشاره به اینکه زمینی از سوی راه و شهرسازی برای ایجاد سیلو در شهر بندرعباس اختصاص یافته است، اضافه کرد: یک سیلو نیز با ظرفیت 50 هزار تن با همکاری شرکت غله و بخش خصوصی بهمن ماه سال گذشته در شهرستان حاجی آباد در شمال هرمزگان افتتاح شد.

 

 

کارشناس واحد کنترل کیفیت شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه شش کشور میزان آرد مورد نیاز سالانه استان را حدود ۱۹۰ هزار تن ذکر کرد و افزود: مصرف ماهیانه آرد در هرمزگان با توجه به فصول سال و ورود گردشگران 16 هزار تن است که از شش کارخانه استان که سه کارخانه در شهرک صنعتی بندرعباس، یک کارخانه در حاجی آباد، یک کارخانه در رودان و یک کارخانه در میناب قرار دارد، تامین می شود.

 

وی با اشاره به وجود دو نوع نانوایی یارانه ای و آزادپز، بیان کرد: تنها نانوایی های لواش یارانه ای و مابقی آزادپز هستند.

 

محمدی به تشریح عوامل موثر در کیفیت نان پرداخت و یادآور شد: نیروی انسانی ماهر، شرایط نگهداری آرد در نانوایی ها(زطوبت بالا کیفیت آرد را پایین می آورد)، عمل آوری خمیر و استفاده از آب خنک در تولید خمیر در کیفیت نان موثر می باشند.

 

وی از اجرای طرح «نان سالم برای زندگی سالم» به عنوان یکی از برنامه های شرکت غله در راستای ارتقای کیفیت نان برشمرد و اظهار کرد: در این طرح که با مشارکت دستگاه های متولی امر ازجمله صنعت، معدن و تجارت، استاندارد، معاونت غذا و دارو، معاونت بهداشت، اتحادیه نانوایان و انجمن صنفی کارخانجات آرد از اسفند پارسال اجرایی شده است نانوایی ها براساس یک سری از شاخص ها رتبه بندی می شوند.

 

کارشناس واحد کنترل کیفیت شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه شش کشور با بیان اینکه در قالب این طرح گروه های مشترک دستگاه های متولی امر نان ماهیانه از نانوایی ها بازید می کنند، افزود: عوامل انسانی، بخش فنی، نوع آرد، مباحث بهداشتی و ... از آیتم های موثر در رتبه بندی طرح نان سالم برای زندگی سالم است.

 

وی با اشاره به اینکه واحد کنترل کیفیت به صورت روزانه از نانوایی ها و به طور هفتگی از کارخانه های آرد بازدید می کند، اضافه کرد: تاکنون هیچ گونه موردی در غیراستاندارد بودن وضعیت آرد استان هرمزگان مشاهده نشده است.

 

 

تهیه مواد اولیه مرغوب شامل آرد، مخمر، نمک، شکر، روغن و آب، در کنار مهارت نیروی کار و بهره گیری از تکنولوژی(تجهیزات و ماشین آلات) پخت نان در کنار قیمت گذاری مناسب و نظارت دقیق و هدفمند ازجمله عوامل موثر در بهبود کیفیت نان است.

 

گفتنی است؛ علیرغم اصرار خبرنگار شبستان برای گفتگو با احمدی مسئول کمیسیون گندم، آرد و نان فرمانداری بندرعباس، وی تا لحظه پایانی انتشار گزارش حاضر به انجام مصاحبه در رابطه با وضعیت نان در این شهرستان نشد. 

 

گزارش از مصیب رجایی