با چه کسی همنشین شویم؟

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: بنابر آموزه های دینی روایی همنشین از اثرگذارترین عوامل در زندگی انسان به ویزه از منظر هدایت یا انحراف او است. لذا اسلام به عنوان جامع ترین نسخه سبک زندگی که مسیر آدمی را به حیات طیبه ختم می کند، در این باره توصیه هایی دارد که بکارگیری آنها می تواند راهگشای آدمی و یاور او در رسیدن به مقصد کمال و سعادت باشد.

چنان که امیرالمومنین امام علی(ع) می فرمایند: «همنشين خوب، نعمت است و همنشين بد، مصيبت.»(1)

با چه کسی همنشين شویم؟

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می فرمایند: «حواريان عيسى عليه السلام عرض كردند: يا روح اللّه! پس با چه كسى همنشين شويم؟ فرمود: «با آن كه ديدارش شما را به ياد خدا اندازد و گفتارش بر دانش شما بيفزايد و كردارش شما را به آخرت ترغيب كند.»(2)

و نیز از ایشان است که فرمودند: «مسكين وار باشيد و مسكينان را دوست بداريد و با آنان بنشينيد و كمكشان كنيد. از همنشينى با توانگران دورى ورزيد و بر آنان رحم و دلسوزى كنيد و از اموالشان چشم برگيريد.»(3)

امیرالمومنین امام علی(ع) درباره همنشینی که انسان باید انتخاب کند، می فرمایند: «با پاكدامنان و فرزانگان بنشين و با آنان زياد بحث و گفت وگو كن؛ زيرا اگر نادان باشى، تو را علم مى آموزند و اگر دانا باشى، بر دانشت افزوده مى شود.»(4)

حق همنشین

امام زين العابدين عليه السلام می فرمایند: «حقّ همنشين تو آن است كه: با او نرمخو و مهربان باشى، در هنگام گفتگو با او به انصاف رفتار كنى، جز با اجازه او از جاى خود بلند نشوى، اگر در كنار تو نشست بتواند بدون اجازه تو برخيزد و برود، لغزش هايش را فراموش كنى، خوبي هايش را به ياد داشته باشى و جز خير و خوبى به او نگويى.»(5)

از کدام همنشین دوری کنیم؟

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می فرمایند: «همنشينى با سه كس دل را مى ميراند: همنشينى با فرومايگان، گفتگو با زنان، و نشستن با توانگران.»(6)

و از امیرمومنان امام علی(ع) است که فرمودند: «همنشينى با هوسرانان باعث از ياد رفتن ايمان و حاضر شدن شيطان است.»(7)

و از امام صادق(ع) است که: «از همنشينى با شهرياران و دنياپرستان بپرهيزيد كه اين كار دين شما را مى برد و نفاق و دورويى مى آورد و اين دردى سخت و بى درمان است، نيز سنگدلى به بار مى آورد و فروتنى را مى زدايد، با مردمان همتاى خود و افراد متوسط [جامعه] همنشينى كنيد كه كانهاى جواهر را در ميان آنها مى يابيد.»(۸)

پی نوشت ها:

1-غرر الحكم: 4719 ـ 4720؛

2-تحف العقول: 44؛

3- تنبيه الخواطر: ج2، ص120؛

4-غرر الحكم : 4783؛

5-مرآة العقول: 25/100/8)؛

6-الخصال: 87/20؛

7-نهج البلاغة: الخطبة 86؛

8-میزان الحکمه، ج2، ص 223