به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، خاک به عنوان منبع طبيعي، سرمايه ملي و بستر حيات، نقش اساسي در استقرار و رشد جوامع بشري و نيز ساير مخلوقات دارد در واقع بخشي از زنجيره غذايي انسان و ساير حيوانات از خاك است به همين دليل هرگونه آلودگي موجود در خاك مي تواند در زنجيره غذايي به سطوح بالاتر انتقال يافته و در نهايت به انسان برسد.
خاك از منابع تجديدپذير به شمار مي رود اما براساس منابع علمی تشكيل هر سانتيمتر خاك در شرايط مختلف آب و هوايي از 100 تا ۱۰ هزار سال طول مي كشد. هزينه رفع آلودگي هر متر مكعب خاك به روشهاي مختلف بين 50 تا ۵ هزار دلار است. رفع آلودگي خاك فرآيندي بسيار درازمدت است. حدود 8 میلیون هکتار زمین قابل کشت آبی در کشور وجود دارد که بر اثر تخریب و مسایلی مانند خشکسالی و افزایش شوری روز به روز در حال کم شدن است از این رو دربسیاری از کشورها اقداماتی برای احیای خاک و جلوگیری از آلودگی آن انجام می شود. در کشورمان نیز مجلس شورای اسلامی لایحه حفاظت خاک را در دستور کار دارد که در آخرین خبرها این لایحه تصویب شده است و به زودی نهایی می شود.
در همین رابطه «مهندس علیمراد اکبری»، معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است: «در برنامه ششم توسعه، ردپای خاک وجود دارد و مجلس دولت را مکلف کرده که سالانه در سطح ۵۰۰ هزار هکتار توان حاصلخیزی خاک کشور را بهبود دهد و اصلاح خاک را پی گیری کند با این حال تاکنون اعتباری در لایحه بودجه به آن اختصاص نیافته است. ما در تلاش هستیم که امسال یک ردیف برای مباحث خاک در لایحه بودجه تعریف کنیم یا از منابع آب و خاک با حمایت سازمان برنامه و بودجه، اعتباری برای آن تخصیص دهیم.۶۰ درصد خاک های کشاورزی ما مواد آلی زیر یک درصد دارند و ما باید برای افزایش مواد آلی خاک کار کنیم در کلیه پروژه های آبیاری نوین، آبشویی در اراضی شور انجام می شود و در طرح ۵۰۰ هزار هکتاری خوزستان و ایلام حدود ۱۸۰ هزار هکتار سیستم های زهکشی زیر زمینی انجام شده که توسط آن آبشویی صورت می گیرد.»
اکبری درباره طرح پایش خاک گفت: «این طرح در تمام نقاط کشور انجام شده و خاک به لحاظ آلودگی، فرسایش و ظرفیت های آن پایش شده است، با این حال این طرح باید هر سه تا پنج سال اجرا شود طرح شورزدایی در کرمان با کمک کشور هلند آغاز شده است و ایران با سازمان ها و مراکز تحقیقاتی بین المللی در حوزه خاک، همکاری می کند و ایران به عضویت مجمع جهانی خاک در آمده و ما در این مجمع در زمینه تشکیل بانک داده های توان ملی و تجهیزات در مورد خاک و ارتقای دانش و توانایی لازم در سطح منطقه ای پیشنهادهایی داده ایم همچنین دفتر خاک کشاورزی در معاونت آب و خاک وزارت جهاد با موافقت وزیر جهاد کشاورزی با هدف پی گیری مسایل خاک راه اندازی می شود.»
همچنین «نورمحمد تربتی نژاد»، سخنگوی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس به خانه ملت گفته است: «فرسایش و آلودگی خاک از مهمترین تهدیدات برای این حوزه هستند که عوامل طبیعی و انسان باعث آن می‌شود.انتقال خاک توسط انسان و عوامل طبیعی شرایط مزارع را نامطلوب می‌کند همچنین این انتقال باعث رسوب در آب راه‌ها، سدها و بنادر می‌شود که به زیان کشور است. فرسایش خاک کشور در سال 55 حدود یک میلیارد تن بود که این میزان در حال حاضر به بیش از 4 برابر آمار جهانی می‌رسد و در حال حاضر 400 هزار هکتار خاک در معرض نابودی است».
وی با تاکید بر اهمیت لایحه محافظت از خاک برای جلوگیری از فرسایش خاک، کنترل منابع آلاینده، حاصلخیزی و مبارزه با قاچاق خاک گفت: «تاکنون قانون جامعی برای حفاظت از خاک وجود نداشت و این لایحه که در کمیسیون‌های مختلف مجلس بررسی شده دستگاه‌های مربوطه در استان‌های مختلف کشور را مکلف به اجرای مفاد آن برای حفاظت از این سرمایه ملی می‌کند.»
این در حالی است که «محمد علی شاعری»، رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی نیز با تاکید بر اینکه خاک بستر تولید را تامین و امنیت غذایی و پایداری منابع را تضمین می‌کند، تصریح کرد: «در لایحه حفاظت خاک موضوعاتی چون آلودگی‌های شیمیایی خاک و راه‌های کنترل آن پیش‌بینی شده، همچنین موضوعاتی در مورد فروش، تخریب و جلوگیری از فرسایش خاک در این لایحه دیده شده تا برای مقابله و کاهش آسیب‌پذیری خاک اقداماتی مدنظر قرار گیرد.»
وی یادآور شد: «جرایم مقابله با آلودگی خاک، جرایم جابه‌جایی و فرسایش خاک و جرایم مربوط به برداشت‌های بی‌رویه در لایحه حفاظت خاک نیز پیش‌بینی نیز شده است، همچنین تاکید شده که هر مترمکعب خاک ارزش گذاری شود تا جبران هزینه ها امکان‌پذیر گردد. شاعری افزود: در لایحه حفاظت خاک بر ارزیابی زیست محیطی جهت جلوگیری از تخریب خاک در پروژه های عمرانی و اقتصادی پیش‌بینی شده و در حقیقت تلاش شده تا از تخریب خاک پرهیز و خسارات ناشی از تخریب نیز به حداقل برسد.»
نظر شما