حقوق واجب و مستحب امام عصر (عج)

از این رو، در این نوشتار مروری کرده ایم بر وظایف و مسئولیت هایی که منتظران باید به عنوان حق امام زمان(عج) نسبت به آنها اهتمام داشته باشند.

حقوق واجب

ازجمله حقوق واجب امام عصر(عج) بر شیعیان، کسب شناخت و معرفت است، چراکه آن حضرت(عج) به عنوان امام واجب الاطاعه باید شناخته شود تا راه بر مدعیان دروغین بسته شود؛ لذا امام صادق علیه السلام می فرماید: «به درستی که بهترین و واجب ترین فریضه ها بر انسان، شناخت پروردگار و اقرار به بندگی او است... و پس از آن شناخت فرستاده خدا و گواهی دادن به پیغمبری اوست... و بعد از آن، شناختن امامی است که به صفت و نامش در حال سختی و راحتی به او اقتدا می نمایی»1

پیامبر اکرم(ص) نیز در ضرورت شناخت حجت خدا می فرمایند: «هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلی مرده است.»2

از دیگر حقوق واجب نسبت به امام زمان(عج) پرداخت سهم ایشان یا همان خمس است، امام زمان (عج) می فرماید: «لعنت خداوند و ملائکه و همه مردم بر کسی که یک درهم از مال ما را به حرام بخورد.»3

و نیز ایشان می فرمایند: «[وقتی] برای کسی جایز نیست که در مال دیگران بدون اجازه آنان تصرف کند، پس چگونه این کار در مال ما حلال شمرده می شود؟»4

همچنین ایشان فرموده اند: «اما اموال شما [که به ما می رسانید] پس ما آنها را نمی پذیریم، مگر برای اینکه پاکیزه شوید. هر کس می خواهد، آنها را به ما برساند و هرکس می خواهد، نرساند. پس آنچه خدا به من داده بهتر است از آنچه به شما داده است.»5

از دیگر وظایف مهم منتظران و شیعیان امام عصر(عج)، اصلاح جامعه است و کسی می تواند در این باره پیشگام و موفق باشد که خودسازی را مقدم بر دیگرسازی شداند، به عبارت دیگر اینکه انسان با هوا و هوس های خود مبارزه کند و درصدد اصلاح خود و دیگران از طرقی همچون امر به معروف و نهی از منکر برآید، وظیفه منتظران است.

رسول خدا(ص) در این باره فرمودند: «هر کس صبح کند و به امور مسلمانان اهتمام نورزد، مسلمان نیست و کسی که بشنود فریاد انسانی را که از مسلمانان کمک می طلبد و به ندای او پاسخ مثبت ندهد، مسلمان نیست.»6

از دیگر حقوق واجب امام زمان(عج) بر محبان و منتظران، ثبات قدم است تا از مسیر صحیح منحرف نشوند و در راه حق حرکت کنند. بهترین مثال در این باره  ماجرای میقات حضرت موسی(ع) و انحراف قوم ایشان در پی تاخیر 10 روزه بود.

امام کاظم(ع) می فرمایند: «خوشا به حال شیعیان ما، آنان که به ریسمان ما چنگ می زنند در زمان غیبت قائم ما و بر ولایت ما و دوری از دشمنان ما پایدار هستند؛ آنان از ما و ما از آنها هستیم، آنها به ما راضی هستند و ما به عنوان شیعه از آنها راضی هستیم. پس خوشا به حال ایشان، سپس خوشا به حال ایشان، و آنان به خدا با ما و در رتبه ما هستند در قیامت.»7

همچنین، امام سجاد(ع) فرمودند: «هر کس در زمان غیبت قائم آل محمد(ص) پیرو ما بوده و در این راه پایدار و ثابت قدم باشد خداوند به او پاداش هزار شهید مثل شهیدان جنگ بدر و احد عطا می کند.»8

حقوق مستحب

علاوه بر حقوق واجبی که برای امام مهدی(عج) به آنها اشاره شد، آن حضرت(عج) حقوق مستحبی نیز بر گردن محبان و منتظران دارند که رعایت آنها مسیر ظهور را هموار و موانع اش را مرتفع می کند.

انتظار فرج از مهمترین این حقوق مستحبی است؛ مسلمان واقعی باید چشم به راه دورانی باشد که در آن حق غلبه یافته و پیروز می شود. این انتظار در همه اقوام و ادیان وجود داشته و دارد.

از این رو، در روایات بسیاری، علاوه بر اصل انتظار فرج و فضیلت و ثواب آن، توصیه شده که برای فرج آن مولای غایب از نظر دعا کنید. چنان که در حدیثی از امام مهدی(عج) روایت شده که فرمودند: «برای تعجیل فرج بسیار دعا کنید زیرا همین موجب فرج و گشایش شما است.»9

و نیز از امام صادق(ع) روایت شده که فرمودند: «خوشا به حال شیعیان قائم ما که در زمان غیبتش چشم به راه ظهور او هستند و درهنگام ظهورش فرمانبردار او؛ آنان اولیاء خدا هستند همان ها که نه ترسی برایشان هست و نه اندوهگین شوند.»10

تبلیغ مهدویت

هر کس به فکر و مرام و مکتبی علاقه و عقیده داشته باشد و آن را درست و حق بشناسد در راه تبلیغ و ترویج آن بکوشد و هر چه بیشتر افراد را وارد آن مرام و معتقد به آن فکر و عقیده کند.

لذا منتظر راستین باید «فرهنگ انتظار» را ترویج و تبلیغ کند و بی خبران از این وادی را به دورن این دایره نورانی وارد سازد و شوق مهدی(ع) و انتظار ظهور را در دل ها روشن کند.

در دعاها آمده است: «خدایا ما را از کسانی قرار بده که به وسیله آنان، دین خود را یاری کنی».

ترویج و تبلیغ مهدویت یکی از راه های رای دین در این عصر غربت دین است و دعوتگر بودن به سوی حق و مبارزه با باطل و اندیشه های غلط و باورهای انحرافی، حرکت در خط امام زمان(عج) است.

پی نوشت ها:

1-مكيال المكارم، ج 2، ص 171؛ ميزان الحكمه عربى، ج 1، ص 171؛

2-كمال الدين، صدوق، ج 2، ص 409؛ ميزان الحكمه، ج 1، ص 171؛

3-ترجمه احتجاج، ج 2، ص 609؛

4-كمال الدين، ج 2، ص 521، ح 49؛

5-كمال الدين، ج 2، ص 484، ح 4؛

6-ميزان الحكمه، ج 4، ص 531.؛

7-كمال الدين، ج 2، ص 361؛

8-كشف الغمه، ج 3، ص 422؛

9-منتخب الاثر، ص268؛

10-كمال الدين، ج 2، ص 357.