خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: صله رحم ، یکی از سفارشات موکد دین اسلام است. «صله» در لغت به معنای احسان و دوستی آمده و مراد از «رَحِم» خویشاوندان و بستگان است. در اهمیت صله رحم همین بس که پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)، همه انسان‌ها را به صله رحم سفارش کرده است.
«جابر» از امام باقر(ع) روایت کرده که رسول خدا (ص) فرمود‌ه‌اند: «به حاضر و غایب امتم و به کسانی که در پشت مردان و رحم زنان هستند (آن‌هایی که هنوز به دنیا نیامده‌اند) تا روز قیامت سفارش می‌کنم که صله رحم را به جا آورند، اگر چه راهشان به سوی هم‌دیگر یک سال فاصله داشته باشد؛ زیرا صله رحم از دین است».
از سوی دیگر علاوه بر تاکیدهای متعددی که در دین مبین اسلام و لسان ائمه اطهار(ع) نسبت به مساله صله رحم شده است، فرهنگ ایرانیان نیز به این مساله توجه ویژه ای داشته است و از قدیم الایام یکی از آیین های جداناشدنی از آداب و رسوم مردم ایران زمین، دید و بازدید از اقوام و دوستان بوده، بنابراین پر واضح است که در این روزگار نیز جایگاه مهمی در زندگی اقوام داشته باشد.
با توجه به اهمیت این موضوع و فرا رسیدن ایام نوروز، بر آن شدیم بخش هایی منتخب از سخنرانی حجت الاسلام «ناصر رفیعی» پیرامون جایگاه صله رحم را مرور کنیم که در ادامه تقدیم حضورتان می شود:
حجت الاسلام «ناصر رفیعی» با بیان اینکه صله رحم از نظر شرعی اشاره به فامیل نسبی یعنی بستگان اصلی دارد، گفت: البته اقوام سببی را هم باید سر زد اما آنها شامل رحم مستقیم نیستند، گناهی که برای ترک رحم مطرح می شود مربوط به صله رحم با بستگان نسبی است، حضرت امیر(ع) در مسجد کوفه، خطبه می خواندند و در میانه خطبه فرمودند: «اعوذ بالله من الذنوب التی تعجل الفنا» (پناه می برم به خداوند، از گناهانی که موجب زودرسی هلاکت خواهند شد). بعد از آن فردی از حضرت(ع) سوال کرد کدام گناه موجب این امر می شود؟ حضرت(ع) فرمود: قطع رحم.
این استاد اخلاق تصریح کرد: هر گناهی یک اثری دارد، یک گناه جلو دعا را می گیرد، یک گناه جلو معنویت را می گیرد، یک گناه موجب می شود انسان امیدش از بین برود و گناهانی هستند که عمر را کوتاه می کنند.
وی اضافه کرد: «علی بن اسماعیل»، پسر برادر امام کاظم(ع) است. روزی هارون الرشید او را به بغداد اظهار کرد، آن مرد هم خدمت موسی بن جعفر(ع) آمد تا خداحافظی کند، مردی عیالوار و مقروض بود و می خواست نزد هارون برود و خوش رقصی برای او داشته باشد و سخن چینی علیه امام(ع) کند، خدمت حضرت(ع) رسید و گفت: عموجان من به بغداد می روم، حضرت(ع) فرمود: نرو همین جا در مدینه بمان. فرمود: نرو من قرض تو را ادا می کنم، گفت: باید بروم و قول داده ام، حضرت(ع) کسی را فرستاد و سیصد دینار را در کیسه ای به برادرزاده اش داد. اما او رفت و همان طور که می رفت حضرت سه مرتبه خطاب به او فرمود: برادرزاده! در قتل من شرکت نکن، باعث قتل من نشو. او هم پاسخ داد: این حرف ها چیست و خدا مرا نیامرزد، من و قتل شما؟ امام(ع) پاسخ داد: برو، ما به تو گفتیم.
حجت الاسلام رفیعی در ادامه بیان کرد: برخی جرقه هایشان خاموش می شود، اما برخی با یک اشاره مساله را می فهمند، به هر صورت علی بن اسماعیل، به بغداد و نزد یحیی برمکی رفت، یحیی گفت کاری از تو می خواهم و در ازایش مبلغ بالایی(چهار هزار درهم) به تو می دهم و کاری که باید انجام بدهی این است که نزد هارون بروی و علیه عمویت حرف بزنی، یک چیزی بگو که هارون را ناراحت کنی و او عمویت را دستگیر و زندانی کند. او نیز نزد هارون رفت و گفت: جناب هارون! مگر مملکت چند پادشاه دارد؟ پاسخ داد: یکی. گفت تو اینجا حکومت می کنی و عموی من در مدینه؟ می آیند و می روند و پول برایش می برند و او هم نیرو جمع می کند و اگر قدرت پیدا کند باید مدینه و مکه را از دست خدوت خارج کنی. حکومت تو منشعب می شود، تو یک خلیفه ای اما مدینه روی دست عموی من می چرخد؛ همان روز هارون دستور داد که امام موسی کاظم(ع) را دستگیر کردند.
این استاد اخلاق ابراز کرد: چهار هزار درهم که مبلغ زیادی است برای علی بن اسماعیل فرستادند در حالی که او مشغول غذا خوردن بود و نگاه به پول می کرد، صورت اش برافروخته و سیاه شد و همچنان نگاهش به پول ها بود تا اینکه به درک واصل شد و یک درهم از این مبلغ به او نرسید و یحیی برمکی دستور داد که آن مبلغ را به خزانه حکومت برگردانند. این اثر قطع رحم است.
حجت الاسلام رفیعی با بیان اینکه صله رحم حدود و صغوری دارد، تاکید کرد: صله رحم نباید باعث تعصب شود، برخی تعصب دارند، یک رحم، ممکن است که بی دین باشد در این صورت صله رحم به همان سلام و نامه و تلفن کافی است، گاهی برخی رفت و آمدها ممکن است روی خانواده ها تاثیر منفی بگذارد. پیامبر اکرم(ص) با عمویش رفت و آمد نمی کرد. روزی امام کاظم(ع) به جوانی گفت: چرا با آن مرد قدم می زنی؟ او پاسخ داد: این مرد دایی من است، حضرت(ع) فرمود: او منحرف است.
وی ادامه داد: صله رحم نباید باعث حرمکت شکنی شود که برای مثال دختر و عمو و پسرعمو به هم دست بدهند، صله رحم با حفظ حرمت ها باید همراه باشد، اگر صله رحم موجب شود که بچه های من منزل عمو یا دایی خود بروند و بی نماز بشوند، نباید رفت.
حجت الاسلام رفیعی در پایان خاطرنشان کرد: البته قطع رحم نیز جایز نیست، ولو با پیامک و نامه باید ارتباط وجود داشته است، متاسفانه گاهی متدینین با هم قهر هستند و سر مسایل کوچک با هم اختلاف دارند و این درست نیست.
علاقه مندان می توانند فایل این سخنرانی ها را از اینجا و اینجا دریافت کنند.
نظر شما