به گزارش خبرگزاری شبستان، رانش در مناطق هزارجریب این روزها آرامش و امنیت را از روستاییان شرق مازندران در روستاهای بالادست گرفته و وحشت و ترس را جایگزین آن کرده است؛ وحشتی که با ترس و دلهره همراه بوده و ادامه زندگی، با سایه ای که از وحشت رانش بر سر مردمان این دیار گسترده شده است را با مشکل مواجه کرد.
مردم روستاهای مختلف هزارجریب شرق مازندران از نکا تا گلوگاه، از اواخر سال گذشته با بارش برف و باران شدید در مناطق کوهستانی و پایین دست، با بحران جدیدی به عنوان رانش روبرو شدند؛ بحرانی که اگرچه در طول سال‌های مختلف وجود داشته است؛ اما رانش در این وسعت وسیع، دور از انتظار و بی سابقه بوده است.
حفظ و نگهداری و حراست از جنگل و طبیعت اگر چه در سال‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته است؛ اما در برخی از موارد با دست‌درازی‌هایی هم مواجه بودیم و قاچاق چوب، از بین بردن جنگل، جاده‌سازی‌ها، تغییر مسیر رودخانه‌ها و از بین بردن پوشش گیاهی و همه و همه ضربه‌های مهلک و خنجرهای سهمگینی بر طبیعت وارد کرده است.
ضربه‌هایی که اگرچه از سالیان سال توسط بسیاری از دغدغه‌مندان اعلام شده است و فریاد به جایی نرسید و اکنون یک اتفاق، یک حادثه طبیعی و بارش شدید باران، دامن سهل انگاران را گرفت و البته خشک و تر را سوزاند...
کارشناس فرهنگی هنری آموزش و پرورش شهرستان نکا با اشاره به اینکه منابع طبیعی از مصادیق مهم نعمت های الهی بر روی زمین است؛ می گوید: «قرآن کریم در سوره مائده، از نابود کردن و تخریب محیط زیست با عنوان اعتداء (تجاوز) نام برده است و کسانی که رفتار ناشایست نسبت به محیط زیست داشته باشند، از رحمت و محبت خداوند محروم می مانند.»
حجت الاسلام «قربانعلی اسماعیلی» در گفت و گو با خبرنگار شبستان اظهار کرد: «اگرچه انسان اشرف مخلوقات و جانشین خداوند بر زمین است؛ اما نمی تواند هر طوری با طبیعت برخورد کند و باید در برخورد با طبیعت رعایت انصاف شده و بعنوان مسئول در برابر طبیعت باشد.»
وی گفت: «جنگل و طبیعت هدیه ارزشمندی از جانب خداوند برای بشر است که حفظ و نگهداری این نعمت الهی از جمله وظایف مهمی است که برعهده داریم و همه ما باید در حفظ آن تلاش کنیم تا از رحمت الهی محروم نشویم.»
جاده هزارجریب نکا از دیرباز به دلیل برخی دست‌درازی‌ها، عدم رعایت ساخت و سازهای جاده‌ای، تردد کامیون‌ها، جاده‌ای پر از چاله و چوله و صعب‌العبور برای افراد بود و بارها هشدارهای مختلف و اعتراضات مردمی به مسؤولان در رابطه با این جاده اعلام شد و هر بار به دلیل نبود امکانات، عدم بودجه و تخصیص نیافتن اعتبارات به سال بعد موکول شد و بالاخره طبیعت خود دست به کار شد و رانش، پدیده‌ای نوظهور برای بسیاری از محورهای هزارجریب نکا شد.
البته رانش برای روستاییان ما پدیده نوظهوری نیست؛ اما رانش در این وسعت و قطع شدن راه دسترسی بیش از 50 روستا در نکا در نوع خود بی‌سابقه و پدیده‌ای نوظهور بود که از نظر مردم در پس بی‌برنامگی برخی از مسؤولان و عدم توجه به آینده اتفاق افتاد و دامن‌گیر روستانشینان و گرفتار شدن در برف و مشکلات بعد از آن شد.
وقوع پدیده ای طبیعی و عدم آگاهی کافی و ضعف برنامه های آمادگی برای کاهش آثار زیانبار آن، باعث تلفات جانی و از دست رفتن انسان های بی گناه و نیز اتلاف سرمایه های ملی می گردد و اتفاق رانش در محورهای مختلف و جدید در سیل اخیر در گرو برخی بی برنامگی ها و ضعف برنامه هااست.
رانش زمین يکی از گسترده ترين و مخرب ترين مخاطرات طبیعی در نواحی کوهستانی است؛ اگرچه برای پهنه بندي خطر زمین لغزش تاکنون مطالعات زيادي در کشور انجام شده است؛ اما در استان مازندران با وجود ارائه طرح، این طرح به مرحله اجرا در نیامد و همچنان مسکوت مانده است.
کشور ما که یکی از کشورهای حادثه خیز حوادث طبیعی است و حوادث طبیعی در طول سال های مختلف جان بسیاری از مردم را گرفته و خسارت مالی و جانی فراوانی برجای گذاشته است.
منطقه زیبا و بکر کوهستانی هزارجریب نکا به دلیل دارا بودن اراضی شیبدار و خاک های کم مقاوم و هم چنین تبدیل مناطق شیبدار به مناطق مسکونی و ساخت و ساز و فعالیت های عمرانی بر روی شیروانی هابه منظور احداث راه، ساختمان و .... حساسیت ویژه ای در برابر مخاطرات زمین لغزش دارد.
در همین راستا خبرنگار شبستان، پای صحبت برخی از روستاییان گرفتار در برف هزارجریب شرق مازندران و رانش نشسته است که ماحصل این گفت‌وگو در ذیل می‌آید.
«زارعی» یکی از روستاییان روستای سمچول از توابع بخش یانه سر بهشهر در این باره می گوید: «رانش زمین موجب قطع ارتباط روستای پرکلا و روستای سمچول و کندی در تردد شد که با تلاش انجام شده توسط مسؤولان و پای کار بودن سپاه و بسیج سازندگی این معضل تاحدودی برطرف شده است.»
وی به خبرنگار شبستان گفت: «با توجه به اینکه در همان روز اول رانش، تردد در این مسیر متوقف شد؛ اما اکنون تردد در این مسیر از یک سمت در حال انجام است؛ اما خطر رانش و از بین رفتن کل جاده همچنان تهدیدی است که وجود دارد و همه روستاییان را نگران کرده است.»
«محمدقلی» یکی دیگر از روستاییان هزارجریب شرق مازندران با اشاره به ترک برداشتن برخی از منازل مسکونی و دامداری ها اظهار کرد: «مردم روستاها از نظر مالی وضعیت مناسبی ندارند و محروم هستند و باید کمک های دولتی بیشتری برای بازسازی منازل روستایی اختصاص یابد.»
وی به خبرنگار شبستان گفت: زندگی در شرایط فعلی و با رانش های پی در پی، زندگی را بر ما سخت کرده است و روستاهای بسیار همچون روستای « واودین»، روستای « پچت»، « ولامده نکا»، روستای « سمچول»، « پرکلا» و روستاهای منطقه دچار رانش شده است و نگرانی تمام منطقه را فرا گرفته است.
«کبری ابراهیمی» هم با اشاره به اینکه تمام دار و ندار روستاییان همین مسکن و سرپناهی که برای دام داریم همه امکانات مااست؛ خاطر نشان کرد: «با رانشی شدن و ترک برداشتن سرپناه خودمان و دام، زندگی مان بر باد می رود و متاسفانه امکانات به درستی توزیع نمی شود و کسی به داد ما نمی رسد تا از این مشکلات رها شویم.»
وی اضافه کرد: «سرپناه امنی نداریم و انتظار داریم مسؤولان به داد ما برسند و با توجه به هشدارهایی که هر لحظه برای بارش باران جدید داده می شود واقعا" امنیتی در این منازل روستایی کاهگلی و ترک خورده نداریم.»
«انصاری» یکی دیگر از روستاییان نکا با اعلام اینکه زمان خداحافظی به سه راهی بند بن لایی فرا رسیده است؛ گفت: «رانش زمین بخش هایی از جاده های روستایی منطقه را بلعیده است و این مساله به دلیل عدم توجه به فریادهای گذشته مااست.»
وی در گفت و گو با خبرنگار شبستان اظهار کرد: «بارها و بارها در مورد این جاده و تردد کامیون های سنگین با بار سیلیس تذکر داده ایم اما متاسفانه گوش شنوایی برای شنیدن حرف های مردم نبود و امروز همه ترددهای سنگین، بارش باران و فعل و انفعالات مختلف موجب شد تا جاده قدیمی لایی را از دست داده و مجبور به ایجاد جاده جایگزین در این مسیر باشیم.»
انصاری گفت: «سرمایه های ملی یکی پس از دیگری بر باد می رود و جاده ها و منازل ما یکی پس از دیگری گرفتار رانش شده و بلعیده می شوند و دغدغه ای برای حل این مسائل وجود ندارد؛ در حالیکه باید قبل از وقوع حادثه، با توجه به همه فریادهای مردمی از این حادثه پیشگیری می شد.»
یکی از کارشناسان زمین شناسی هم در این باره و رانش در مناطق هزارجریب شرق مازندران می گوید: «بارش مداوم باران در روزهای گذشته یکی از علت های رانش عمیق در بخش های مختلف مناطق هزارجریب شرق مازندران بوده است.»
«اصغرزاده» با اعلام اینکه در پیدایش و وقوع رانش، عوامل طبیعی و غیر طبیعی و البته انسانی دخیل هستند؛ به خبرنگار شبستان گفت: در سال های اخیر غیر اصولی ساختن ساختمان ها و منازل مسکونی، شیوه‌هـای نادرست کشاورزی، احداث غیر اصولی راههای ارتباطی و عوامل مختلف دیگری دست به دست هم داده و همه این عوامل موجب شد تا با بارش مداوم باران شاهد رانش در بخش اعظمی از مناطق شرق مازندران باشیم.
وی افزود: «رانش زمین بر اثر زلزله، آتشفشان، تغییرات آب‌های زیرزمینی، تغییرات شیب زمین و عوامل مختلف دیگری رخ می دهد که در همه این موارد می توان با کارشناسی لازم مانع از بروز حوادث غیر مترقبه و رانش شد.»
معاون سیاسی- اجتماعی فرماندار نکا با اشاره به ایمن سازی نقاط حادثه خیز رانشی در مناطق کوهستانی نکا اظهار کرد:« در طول سال های مختلف گذشته دهها نقطه رانشی هزارجریب نکا توسط راه و شهرسازی ایمن سازی شد.»
« محمد محمدیان » به خبرنگار شبستان گفت: «ایمن سازی نقاط خطرساز از جمله فعالیت هایی است که با قوت پیگیری می‌شود و در همین زمینه ایجاد جاده ها و مسیر های جدید در دست بررسی است.»
وی یادآور شد: «در طول سال های مختلف بسیاری از این نقاط رانشی در روستاهای درویش خلک ، سوچلما ، لاکتراش ، آکرد، پوروا و محورهای ارتباطی بعد از امامزاده ابراهیم با اجرای عملیات لازم بهسازی و ایمن شدند. ؛ اما بارش باران شدید در روزهای گذشته موجب شد تا شاهد رانشی شدن نقاط جدیدی در مناطق باشیم که باید ایمن سازی با قوت اجرایی شود.»
معاون عمرانی فرماندار نکا و جانشین ستاد مدیریت بحران شهرستان نکا هم با اشاره به وجود رانش در مناطق مختلف هزارجریب نکا و ریزش جاده ها افزود: ماشین آلات راهداری ارتباط موقت در مسیرهای مختلف را در دستور کار قرار داده و کار با تمام توان در حال انجام است.
« عقیل محمودی سفیدکوهی» در گفت و گو با خبرنگار شبستان در نکا افزود: بازگشایی و احیا و مرمت راههای پدافندی جهت استفاده در مواقع اضطراری در دستور کار قرار گرفت و دو محور کامشی چشمه در پی رجه به زیارتکلا آغاز شد و محور پجت به سوچلما نیز در دست انجام است.
وی بیان کرد: با توجه به شرایط خاص محورهای بالادست به هموطنان عزیز توصیه می شود با سرعت مطمئنه و رعایت ایمنی تردد کرده و از سفرهای غیر ضروری خودداری کنند.
اگر چه برای رانش دلایل مختلفی عنوان شده است؛ اما برخی از کارشناسان معتقدند که دلایل بسیاری از زمین لغزش ها پیچیده و ناشناس باقیمانده مانده است و باید با مطالعه و کار کارشناسی بیشتر در این بخش وارد و با شناخت دقیق عوامل رانش برای برون رفت از این معضل و مشکل تلاش کرد تا پدیده رانش و زمین لغزش تحت کنترل درآمده و از خسارات سنگین آن جلوگیری شود.
اگر چه نمی توان منکر تلاش همه مسئولان، مردم ، نیروهای نظامی، انتظامی و امنیتی برای برون رفت از مشکلات رانش و سیل اخیر در مازندران شد؛ اما مشکلات همچنان وجود دارد و باید برای برون رفت از این مشکل و بخصوص رانش زمین که هیولایی خفته ای است و هر زمان امکان بیدار شدن دوباره آن در نقاط مختلف وجود دارد؛ چاره اندیشی اصولی و کارشناسی کرد.
آری، همه ما ماجرای روستای « آبکنار لبد » کوهرنگ که در یکی از شب های بهاری فروردین سال ۷۷ به یکبار بلعیده شده و اهالی روستا زیر خروارها خاک ناپدید شدند؛ را همه ما شنیده ایم و البته در همین سیل اخیر در فروردین ماه امسال در سال 98 هم روستای « آبیدک زیلایی» از توابع کهکیلویه و بویر احمد که کمتر از ۲۰ خانوار جمعیت داشت به دنبال سیل و رانش زمین بلعیده شد؛ را شنیده ایم؛ چه خوب است که با اختصاص بودجه و اعتبارات مناسب برای این بخش، از وقوع چنین حوادثی پیشگیری شده و تلاش کنیم تا با فراهم کردن زیرساخت های لازم، شاهد تکرار این حوادث در استان مازندران و استان های دیگر نباشیم.
گزارش :مریم نظری
نظر شما