«جوادی‌پور»؛ پایه گذار هنر گرافیک در ایران

به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، در ابتدای این مراسم «نیوشا جوادی پور» ضمن قدردانی از تمام کسانی که در شکل گیری کتاب «ستایش روز» سهم داشته اند گفت: فیلمی که توسط «مهرداد شیخان» درباره پدرم «محمود جوادی پور» ساخته شده اثرارزشمند و قابل اعتنایی است و دراین فیلم گوشه هایی ازذهنیت، خدمات و تاثیر پدرم در فرهنگ و هنر ایران به نمایش گذاشته شده است. امیدوارم با اسنادی که این فیلم سازاز پدرم دراختیار دارد درآینده نزدیک فیلم کامل تری درباره او بسازد.

این نقاش ادامه داد: پدرم معتقد بود درخت هر چه بارش بیشتر، سر به زیرتر، و واقعا پدرم چنین بود او با طرز فکر، آثار و منش خود به ما و شاگردانش نشان داد که چگونه می توان هنرمندانه زیست.

او گفت: پدرم انسان مثبت اندیشی بود و در تمام مراحل زندگی اش از تجملات و ظاهرسازی پرهیز می کرد. او به ما هنر چگونه عشق ورزیدن را آموخت. پدرم در خانه نیز نقاشی می کرد و همیشه نوای موسیقی کلاسیک ایرانی و غربی به گوش می رسید و در خانه ما به روی همه دوستان و شاگردانش باز بود. او فعالیت خود را تنها به خلق اثر هنری معطوف نمی کرد، بلکه بیشتر اشیایی که در خانه ما بود از میز و صندلی و کتابخانه گرفته همه توسط پدرم طراحی و ساخته شده بود.

جوادی پوردرباره چگونگی شکل گیری کتاب «ستایش روز» گفت: نه سال پیش در زمان حیات پدرم تصمیم گرفتیم این کتاب را با هم آماده کنیم، اما با سفر او به دیگر سو این کار ناتمام ماند. پس از او تصمیم گرفتم که این کار ناتمام نماند و در این راه قدردان مادرم «نزهت جوادی پور»، «سهیل سیگاری» همسرم و «محمود رضا بهمن پور» هستم.

در ادامه این مراسم «محمود رضا بهمن پور» مدیرنشر نظر گفت: «محمود جوادی‌پور» یکی از مهم‌ترین هنرمندان معاصر ایران است که مسیرهای متنوعی را در هنر دوران خود طی کرد و موفق شد راه هم نسلانش را هموار کند. کارهای نخستین او در گرافیک موجب شد تا طراحان گرافیک هم زمان و پس از او، تجربه‌های تازه‌ای را به کمال برسانند. او بر روی رشته‌های مختلف هنرهای تجسمی معاصر ایران تأثیر بسزایی گذاشته است و بسیاری از هنرمندان امروز ایران، وامدار او به شمار می‌روند.

او افزود: محمود جوادی پور انسان مبادی آداب، دقیق، منظم و مهربانی بود و تمام کسانی که در دوره های مختلف زندگی حضور او را درک کرده اند، به این موضوع اذهان دارند. «محسن وزیری مقدم» از جمله کسانی بود که زبانی تند و تیزی داشت؛ اما زمانی که در کتاب خاطراتش از محمود جوادی پور حرف می زند، از او بسیار به خوبی یاد می کند.

بهمن پور با اشاره به نقش جوادی پور درهنر معاصر ایران و راه اندازی گالری «آپادانا» که نخستین گالری ایران به شمار می رود گفت: شهریور ماه سال جاری، 70 سال از تاسیس نخستین گالری ایران می گذرد و این تاریخ و خدمت جوادی پور به هنرتجسمی ما بسیار ارزشمند است.

او در ادامه با اشاره به تلاش جوادی پور برای ثبت تاریخ هنرهای تجسمی ایران گفت: به واسطه پژوهش هایی که برای انتشارکتاب «ستایش روز» کردیم، بارها همراه «توکا ملکی» به منزل استاد جوادی پور رفتیم و در آتلیه او با مجموعه توصیف ناپذیری ازاسناد درباره هنرهای تجسمی ایران روبرو شدیم که این مجموعه بسیارارزشمند است و فکر نمی کنیم در هیچ موزه و یا کتابخانه ای با چنین مجموعه ای روبرو شویم و یکی از ترس هایم سرنوشت این مجموعه ارزشمند است که سرانجامش چه خواهد شد.

بهمن پورادامه داد: یکی از اسنادی که برای نخستین باردر آرشیو جوادی کشف شد، مقاله «هوشنگ پزشک نیا» درباره هنر بود که جایی موجود نبود و برای نخستین بار بود که با آن روبرو شدیم و این مقاله در کتاب «همسفر با باد» منتشر شد.

او درباره مناقشه درباره پدر گرافیک ایران گفت: همیشه درباره پدر گرافیک ایران بحث ها متعددی وجود داشته و برای انتشار این کتاب با سندی در گنجینه جوادی پورروبرو شدیم؛ در سال 1342 «هوشنگ سیحون» طی نامه ای از محمود جوادی پورمی خواهد مجموعه دروس رشته گرافیک را تهیه و تدوین کند تا رشته گرافیک در ایران راه اندازی شود.

قباد شیوا نیز با بیان این مطلب که برخود می بالد که شاگرد محمود جوادی پوراست، گفت: اگر من در زندگی ام چیزی یاد گرفته ام، کاری کرده ام و کسی شده ام همه را مدیون محمود جوادی پورهستم. جوادی پوردر دوره ای که جنگ میان نقاشان بالا بود و هر کسی ادعا می کرد که پایه گذار فلان مکتب هنری در ایران است بدون ادعا مشغول کار خود بود.

او افزود: محمود جوادی پورنسبت به تمام شاگردانش حس پدری داشت و همواره نگران ما بود. تمام دانشجویان و فارغ التحصیلان هنرهای تجسمی به نوعی مدیون او هستند. من از او بسیار یاد گرفته ام.

این گرافیست پیشکسوت ادامه داد: محمود جوادی پور آثار متعددی خلق کرده که بسیاری از آن ها امضا ندارند و با انتشار کتاب «ستایش روز» سند معتبری پیش روی پژوهشگران و نقاشان گذاشته شد تا بداند جوادی پور به هنرهای تجسمی ما چه خدماتی کرده است.

به گفته قباد شیوا، محمود جوادی پور پیرو هیچ مکتب هنری نبود، او پیرو عشق و نگاه خودش نسبت به زندگی بود و این رویکرد برای فرهنگ و هنر ما غنیمت است.

او افزود: جوادی پور یکی از بهترین استادان من در دانشگاه بود او هیچ فرقی میان شاگردانش نمی گذاشت و همیشه زودتر از شاگردانش سر کلاس حاضر بود و دیرتر ازهمه از کلاس بیرون می رفت.

«سیامک دل زنده» هم درباره محمود جوادی پور گفت: محمود جوادی پور از جمله هنرمندانی بود که عمر طولانی داشت و 70 سال مستمر اثر هنری خلق کرد و فرایند خلق اثر هنری توسط او بسیار با اهمیت است. کتاب «ستایش روز» زمینه ای را فراهم کرد تا اسناد معتبر و قابل تاملی درباره این هنرمند در اختیار پژوهشگران قرار گیرد. متاسفانه یکی از ضعف های هنر معاصر ایران کمبود منابع پژوهشی است که در 10 سال آینده با از دست دادن بسیاری از اسناد موجود این ضعف بیشتر مشهود خواهد بود. هر چند در پنج سال اخیر کارهای پژوهشی متعددی انجام شده، اما همچنان در ابتدای راه هستیم.

او با اشاره به نکته بینی «توکا ملکی» در تهیه تدوین و تالیف سالشمار زندگی محمود جوادی پور گفت: با انتشاراین سالشمار؛ زمینه ای فراهم شد تا آثار هنرمندان هم عصر محمود جوادی پور را با هم مقایسه کنیم و از این راه بخشی از زوایای پنهان هنر معاصر ایران را روشن کنیم.

دل زنده با مقایسه جلیل ضیا پور با محمود جوادی پور گفت: «جلیل ضیاپور» شاگرد هنرستان عالی هنرهای ایران بود و محمود جوادی پور نیز از دل مکتب کمال الملک می آمد. او ارادت خاصی به استادش «علی محمد حیدریان» داشت و در آثار این دو هنرمند ارجاعات تصویری متعددی به هنر ایران از جمله مینیاتور و هنر قهوه خانه ای به چشم می خورد.

او افزود: محمود جوادی پور در سال 1327 پرتره سه شخصیت تاثیرگذار فرهنگی را در تابلویی جداگانه نقاشی کرد. این سلف پرتره ها با این که از تاثیرپذیری از قلم امپرسیونیستی به خوبی نمایندگی می کند، اما درعین حال نسبت مشخصی هم با اصول واقع گرایی در نقاشی برقرار می کند.

دل زنده با اشاره به تابلو یادی از گذشته ها اثر محمود جوادی پور گفت: این اثر را جوادی پور در سال 1377 خلق کرده است و یکی از بهترین نمونه های بررسی و آزمون جنبه های رئالیستی در هنر مدرن ایران است.

او درادامه درباره این اثر جوادی پور توضیحاتی ارایه کرد.

«عباس مشهدی زاده» نیزبه ذکر خاطراتی از جوادی پور پرداخت و گفت: با این که من عمری را گذرانده ام، اما در زندگی ام آرام تر و صبورتر از محمود جوادی پور ندیده ام. گویی در زبان فارسی واژه آرام را براساس شخصیت و روحیه محمود جوادی پورابداع کرده اند.

او با اشاره به راه اندازی نخستین مرکز آموزش هنرغیرآکادمیک ایران توسط جوادی پورگفت: نقش و تاثیر محمود جوادی پور در آموزش و ترویج هنرهای تجسمی در ایران انکار ناپذیر است.

او با اشاره به بحث های متعددی که درباره نخستین کسی که در ایران گرافیک را پایه گذاری کرد گفت: محمود جوادی پور نخستین کسی است که در ایران با گرافیک کار کرد و درآمد کسب کرد.

در ادامه مهدی حسینی گفت: من هیچ وقت شاگرد مستقیم محمود جوادی پور نبوده ام ولی جوادی پور را استاد خودم می دانم چون او تربیت روح و منش را به ما آموخت. او یک انسان و هنرمند چند وجهی بود و همانند او در تاریخ هنر ایران کم داریم.

او با اشاره به لگوی هواپیمای ملی ایران که بسیاری آن را اثر «مرتضی ممیز» می دانستند گفت: سال ها درباره ایبن لگو بحث بود تا این که یک بار در جمعی که ممیز نیز حضور داشت درباره این لگو از او پرسیدند و او گفت این لگو اثر او نیست و امروز با انتشار این کتاب و برپایی نمایشگاه محمود جوادی پور می دانیم این لگو اثر کیست.

حسینی دربخش دیگر صحبت هایش گفت: به نظر من با این که کتاب «ستایش روز» مجموعه بسیار ارزشمندی است، اما به نظر من بخش مقالات آن ضعیف است و ای کاش درباره هر یک از بخش های مختلف فعالیت محمود جوادی پور مقالاتی نیز منتشر می شد.

در بخش پایانی این مراسم نیز از کتاب «ستایش روز» رونمایی به عمل آمد.