خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ نان از جمله مواد خوراکی است که در سفره هر ایرانی در هر وعده غذایی یافت می شود و از روزگاران قدیم نان، قوت لایموت هر خانوار ایرانی بوده است. در سال‌های اخیر نیز به دلیل وجود تورم بالا و افزایش قیمت مواد خوراکی و تغییر نه چندان زیاد قیمت نان، مردم به خصوص خانوارهای کم درآمد بیشتر به مصرف این ماده خوراکی روی آورده اند و نان سهم بسزایی را در وعده های غذایی خانوارهای کم درآمد به خود اختصاص داده است.
با توجه به همین سهم بالای نان در سبد مصرفی خانوارها، دولت نیز سعی کرده است که در چند سال اخیر قیمت آن را ثابت نگه دارد تا حداقل بخشی از فشارهای روانی حاصل از موج گرانی را بکاهد، اما بالاخره امسال با توجه به ابلاغ مجوز افزایش قیمت انواع نان از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت و پیرو جلسات کارشناسی کارگروه آرد و نان استان خراسان جنوبی قیمت انواع نان 10 درصد افزایش یافت و مصرف‌کنندگان از امروز باید نان را با قیمت‌های جدید خریداری کنند.
در این میان نانوایان نیز از گرانی آب، برق، گاز، بیمه، مالیات، دستمزد و افزایش نیافتن نرخ نان گلایه دارند و معتقدند چند سالی است که دیگر کفاف هزینه‌های زندگی‌شان را نمی‌دهد و از اینکه کارگر به خاطر پایین بودن دستمزدها هر روز ساز رفتن کوک می‌کند خسته شده‌اند.
صنف نانوایان به افزایش 10 درصدی قیمت نان معترض هستند و معتقدند که قیمت نان از سال 1393 تاکنون ثابت مانده است و با توجه به تورم و افزایش هرساله هزینه‌های جانبی لازم است که بعد از چند سال قیمت این ماده خوراکی بیشتر افزایش یابد.
وقتی افزایش هزینه‌ها گرمای تنور زندگی نانوایان را می‌گیرد
«قاسم آخوندی» یکی از ده‌ها خباز شاغل در بیرجند که 27 سال پیش کار خود را در این صنف شروع کرده است در گفتگو با خبرنگار شبستان می‌گوید: این همه سال است که کاسبی می کنم اما هیچ چیزی ندارم!
وی می‌افزاید: پنج سال است که نرخ به نانوایان ندادند و امسال افزایش 10 درصدی اعلام کردند، این در حالیست که هزینه‌های بیمه بسیار بالا رفته است و با داشتن چهار فرزند ماهانه 300 هزار تومان حق بیمه (بدون دفترچه) پرداخت می کنم.
این نانوای سنگک دولتی‌پز در خیابان 17 شهریور بیرجند که ماهیانه 1.5 میلیون تومان اجاره بهاء پرداخت می‌کند، ادامه می‌دهد: هزينه های آب، برق، گاز و تورم بالای اقتصادی اداره کردن زندگی را برای ما بسيار سخت کرده است.
آخوندی با گلایه از کیفیت آرد در یک ماه اخیر، می‌گوید: قیمت نان سنکگ 650 تومان بوده که اکنون با نرخ جدید 675 تومان شده است؛ اما با این 25 تومان در مقابل افزایش بسیار زیاد هزینه های جانبی چه کار می‌توان کرد؟
قیمت فعلی نان برای نانویان به صرفه نیست
«حسین عبداللهی» یکی دیگر از نانوایانی این شهر است که 30 ساله سابقه دارد. او به سه کارگرش حقوق خوبی می دهد اما با این وجود باز هم از او ناراضی هستند و به خاطر پایین بودن دستمزدها هر روز ساز رفتن کوک می‌کنند.
وی تمام زندگیش صرف نانوایی می شود و از ساعت 5 صبح تا 12 شب در نانوایی مشغول کار است، می گوید: نه خودم و نه خانواده ام آرامشی نداریم از طرفی هزینه های جانبی بسیار افزایش یافته و دیگر واقعا پخت نان برای ما قابل صرفه نیست.
این نانوا با انتقاد از کیفیت آرد و افزایش هزینه های جانبی، بیان می‌کند: روزانه 8 تا 9 کیسه آرد پخت می کنم اما واقعا به صرفه نیست چرا که هزینه‌های جاری بسیار افزایش یافته است.
به گفته وی سال گذشته بیمه هر کارگر 165 هزار تومان بوده اما امسال 255 هزار تومان شده است و مجبور می شود برای سه کارگرش ماهانه حدود 900 هزار تومان پول بیمه بپردازد.
عبداللهی معتقد است افزایش 10 درصدی نرخ نان بعد از چندین سال هیچ چیزی نمی شود؛ نان لواش 250 تومانی با نرخ جدید 275 تومان شده که با این افزایش نرخ 10 درصدی ما حتی برای پول خرُدش شرمنده مردم هستیم!
دستگاه پختش چند روز پیش دچار مشکل شده و مجبور است مشعل معمولی دستگاه را که 2.5 میلیون تومان بوده اکنون 4.5 تومان بخرد؛ هزینه تعویض یک جفت بربرنگ دستگاه هم برایش 300 هزار تومان آب خورده است!
هزینه‌های جانبی کاهش یابد، خواهان افزایش قیمت نان نیستیم
وی دیگر از افزایش قیمت بیمه، مالیات و حامل‌های انرژی کلافه شده و حاضر است دولت نانوایی را بردارد و به او حقوقی مانند کارمندانش بدهد، تاکید می‌کند: اگر هزینه های جانبی را کاهش دهند ما دیگر برای افزایش قیمت نان حرفی نداریم.
این نانوایی زحمتکش می‌گوید: برای پخت هشت کیسه آرد هزینه برق 275 هزار تومان و هزینه گاز 460 هزار تومان آمده است و متاسفانه اگر چند روز دیرتر پرداخت شود هم سریع قطع می‌کنند.
وی درخواست می کند با این تورم و وضعیت هزینه های جانبی حداقل باید نرخ نان 30 تا 35 درصد افزایش یابد تا حداقل جوابگوی هزینه‌های نانوایان باشد؛ اما همچنان در میان حرف‌هایش تاکید دارد که علاقه ای به افزایش قیمت نان نداریم اما از مسئولان می خواهیم هزینه های جانبی را کاهش دهند.
بنا به گفته وی هیچ قشری مانند نانوایان زحمتکش نیستند و صبح تا شب در سرما و گرما در کنار تنور هر رنج و سختی را تحمل می‌کنند و نان سفره مردم را از دل آتش بیرون می‌کشد اما اکنون خیلی زندگی آنان دچار مشکل و مضیقه شده و با فشارهای اقتصادی عرصه بر آنان تنگ آمده است.
افزایش قیمتی که دردی از نانوایان دوا نمی‌کند!
«علی جعفری» هم که 15 سال است نانوایی لواش دولتی دارد، می‌گوید: بعد از چندسال یک نرخ افزایش 10 درصدی نان اعلام کردند در حالی‌که باید مردادماه سال 97 این افزایش قیمت اتفاق می‌افتاد؛ چندین بار نامه نگاری کردیم که این افزایش قیمت را بدهند، اما توجه نکردند.
وی از افزایش هزینه‌های جانبی گلایه مند است و می افزاید: قیمت هر کیسه خمیرمایه 20 کیلویی 205 هزار تومان اکنون به 420 هزار تومان رسیده است همچنین بیمه 36 درصد، قانون کار 38 درصد، اجاره بهاء 100 درصد و حامل های انرژی نیز افزایش قیمت داشته است اما با این شرایط از نانوایان می خواهند فقط 10 درصد افزایش نرخ نان را اعمال کنند!
این نانوای بیرجندی افزایش 10 درصدی نرخ نان با این وضعیت هزینه‌های جانبی را خنده آور توصیف و بیان می‌کند: نان لواش 250 تومانی با این نرخ جدید 275 تومان شده، آیا انصاف است؟ این افزایش قیمت دردی از نانوایان دوا نمی‌کند.
به گفته وی برای افزایش نرخ نان به اداره صنعت و معدن مراجعه کردند اما در پاسخ گفتند: «قانون است از بالا آمده، دست ما هم نیست و باید اجرا شود» و در جواب اینکه در حال تعطیلی هستند هم گفتند:«خُب بروید تعطیل کنید!».
جعفری ادامه می‌دهد: نرخ دولتی نان را اینقدر پایین نگه داشتند که اگر بر اساس تورم هم حساب کنند باید اکنون حدود 65 درصد این نرخ بالا می رفت، اما اکنون بعد از چندسال سر و ته قیمت نان را با افزایش 10 درصدی سرهم آوردند.
قیمت نان منطقی باشد
وی نیز از افزایش هزینه های جانبی گلایه دارد و تاکید می‌کند: اگر نرخ نان واقعی و منطقی اجرایی نشود نیاز نیست نانوایان تعطیل کنند خود به خود تعطیل خواهند شد.
این نانوای جوان بیان کرد: هیچ کسی نمی گوید این وسط نانوایان هم مشکل معیشتی دارند، زمانی که قیمت تن ماهی 18 هزار تومان است، خُب خانواده ما هم مثل بقیه مردم از همین تن ماهی استفاده می کند و تحت فشار اقتصادی قرار دارند.
جعفری هم درخواست می‌کند: باید حداقل 30 تا 40 درصد نرخ نان افزایش یابد و دولت باید نرخ عادلانه‌ای بدهند که حداقل نانوایان از پس مخارج و حامل‌های انرژی کسب و کارشان بربیایند.
به گفته وی مواد اولیه نانوایان از سال 91 تاکنون 500 درصد افزایش قیمت داشته است. نمک 25 کیلویی کیسه ای 800 تومان اکنون 13 هزار تومان شده است. اجازه مغازه 300 هزار تومان اکنون 1.5 میلیون تومان شده، اما مسئولان نشسته‌اند و فقط تئوری حرف می‌زنند؛ کارشناس بیاورند و میدانی و به صورت واقعی بررسی و نرخ نان را منطقی اعلام کنند.
کاسه صبرمان لبریز شده!
این نانوای بیرجندی تاکید می کند: باید نرخی بدهند که بتوانیم خودمان را حداقل از ورشکستگی نجات دهیم یا برگردیم به چندسال قبل و هزینه ها کاهش یابد.
جعفری با تاکید بر اینکه آرد بی اندازه بی کیفیت است، یادآور شد: اگر بهبود دهنده در نان نزنم نان پخت نمی شود اما در نرخ نامه بهبود دهنده اصلا تعریف نشده است و این در حالیست که قیمت بهبود دهنده سال گذشته 22 هزار تومان و اکنون 75 هزار تومان شده است.
نانوا قشری سوخته!
«انتظام چاپاری» یکی دیگر از نانوایان معترض است که درباره مشکلاتش می‌گوید: یکی از بزرگترین مشکلات نانوایی‌ها عدم افزایش نرخ نان در چند سال گذشته است و در این چند سال قیمت‌های آب، برق، گاز و دستمزد کارگران افزایش زیادی داشته است ولی قیمت نان هیچ افزایشی نداشته است.
وی که زندگی و همه چیز سرمایه‌اش را روی نانوایی گذاشته اما اکنون دست خالی است، می‌افزاید: نانوایان قشری سوخته هستند، ما از مسئولان می خواهیم واقع بینانه و منطقی نرخ نان را تعیین کنند.
این نانوا ادامه می‌دهد: ما دو شریک هستیم که چندسال پیش می خواستیم جدا شویم ولی هر زمان مراجعه می کردیم به بهانه زیاد بودن تعداد نانوایی‌ها مجوز نمی دادند اما اکنون برای نانوایی های آزادپز مجوز صادر کردند! چگونه است که دولت نرخ نان نمی دهد اما تعداد نانوایی‌های آزادپز را اضافه می‌کنند؟!
دولت پُز ثابت نگه داشتن قیمت نان را از جیب کارگر و نانوایان می دهد
چاپاری تاکید می‌کند: چندسال است که مسئولان پُز ثابت نگه داشتن قیمت نان را از جیب کارگر و نانوایان می دهد؛ کارگر نانوایی با روز 30 تا 35 تومان کار می کند در حالی که با این تورم سرسام آور و وضعیت اقتصادی کسی نمی تواند با این دستمزد زندگی کند.
وی می‌گوید: آیا خانواده‌های نانوایان جزو مردم نیستند؟ مگر این گرانی ها را خانواده ما تحمل نمی کنند؟ گوشت گوسفند گران شد گفتیم به جان آن تن ماهی بخریم اما قیمت آن هم حدود 18 هزار تومان شده است!
افزایش 10 درصدی قیمت نان هیچ تاثیری در بهبود وضعیت معیشت کارگران نانوایی ندارد
«اکبر مرادی» رئیس اتحادیه نانوایان بیرجندی در گفتگو با خبرنگار شبستان گفت: در سال گذشته دولت اجازه افزایش 10 درصدی قیمت نان را داد که مسئولان خراسان جنوبی در ابتدای اردیبهشت امسال با ابلاغ آن، از افزایش 10 درصدی قیمت نان در سال جدید خبر دادند.
به گفته وی قیمت خمیرمایه، بهبود دهنده نان، حقوق کارگر و هزینه های آب، برق، گاز و بیمه تامین اجتماعی در سال جدید افزایش بسیار چشمگیری دارد و برخی از این اقلام، 40 تا 120 درصد افزایش داشته اند؛ به همین دلیل افزایش 10 درصدی قیمت نان، برای نانوایان هیچ تاثیری در بهبود وضعیت معیشت کارگران این بخش ندارد.
رئیس اتحادیه نانوایان بیرجندی به تجمع اعتراض آمیز نانوایان در مقابل استانداری در چند روز گذشته نسبت به افزایش کم قیمت نان هم اشاره می‌کند و می‌گوید: برای پاسخگویی به این اعتراض نانوایان، جلسه ای با حضور آنها در مسجد باقرالعلوم علیه السلام بیرجند و سپس در سازمان صنعت، معدن و تجارت استان با حضور مسئولان مرتبط برگزار شد.
وی معتقد است نانوایان نیز در همین جامعه زندگی می کنند و هر روز افزایش قیمت کالاهای مختلف را شاهد هستند، با افزایش 10 یا 15 درصدی قیمت نان، نمی توانند پاسخگوی هزینه‌های یک نانوایی باشند.
مرادی افزایش 30 درصدی قیمت نان در مازندران را هم مثال می زند و با اشاره به اینکه قیمت نان آزاد در شهری مانند تهران گاهی تا سه هزار تومان هم می رسد، ادامه می‌دهد: از سال 91 تاکنون، تنها در سال گذشته کاهش وزن چانه را بعد از رایزنی با مسئولان داشتیم و در طول این سال‌ها نرخ نان، ثابت بوده است.
وی از برخی مسئولان مرکزنشین گلایه مند است که قیمت نان را در تهران می بینند و تصور می‌کنند در دیگر شهرها هم همین گونه است و به همین دلیل با افزایش نرخ سالانه نان به صورت مصوب، مخالفت می کنند.
قیمت نان یارانه دار بیش از 10 درصد افزایش نمی‌یابد
و اما « داود شهرکی» رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی در پاسخ به اعتراض نانوایان برای افزایش بیشتر قیمت نان در گفتگو با خبرنگار شبستان در بیرجند تاکید می‌کند: مسیر افزایش تعیین قیمت نان کارشناسی شده و پیشنهاد اتحادیه است.
وی می گوید: نانوایان دولتی آرد یارانه ای دارند و این سهمیه با نرخ پایین تحویل آنان می‌شود لذا باید نان را به نرخ مصوب بدهند و چون هزینه‌های جانبی آنان افزایش یافته ما هم پذیرفتیم امسال 10 درصدی قیمت نان را در چاچوب قانون افزایش دهیم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با اشاره به اصرار نانوایان مبنی بر افزایش بیشتر قیمت نان، می‌افزاید: اما نظر ما بر این نیست که قیمت نان یارانه دار را بیش از حد مجاز 10 درصد افزایش دهیم چرا که مردم ذی حق هستند و نمی شود صرفا یک بخش را ببینیم و بخش‌های دیگر را در نظر نگیریم؛ نانوایان هم ضمن اینکه هزینه های دارند اما در مقابل آرد آنان یارانه دار است.
به گفته وی اگر به هر شکلی برخی از نانوایان فکر می‌کنند افزایش قیمت فعلی برای آنان قابلیت اجرا ندارد، این برمی گردد به نحوه مدیریت آن واحد که هزینه‌های زیادی دارند مثل خیلی از واحدهایی که مشاهده می شود مشکلاتشان شاید درون واحدی باشد.
افزایش قیمت نان راه حل نیست!
شهرکی با تاکید بر اینکه فقط افزایش قیمت نان راه حل نیست، ادامه می‌دهد: برخی از واحدهای نانوایی باید هزینه‌های جانبی خود را کاهش دهند و اگر دنبال درآمدهای کلان‌تری هستند که فکر می کنند با هزینه‌های یارانه ای شدنی نیست، می‌توانند نانوایی یارانه دار خود را براساس آیین نامه داخلی اتحادیه تبدیل به نانوایی آزادپز کنند.
وی در پایان می‌گوید: شاید نانوایی یارانه ای درآمدی که مدنظر برخی نانوایان هست برایشان ندارد اما هیچ تغییری بیش از 10 درصد در دستور کار نیست چرا که برای تعیین این قیمت نان بررسی کارشناسی انجام شده است و اگر برخی دنبال سود و منفعت کلان هستند طبیعی است که تلاش بیشتری روی این قضیه (افزایش بیشتر قیمت نان) دارند.
سخن آخر
اصرار و کشمکش‌ها برای افزایش قیمت نان از سال 93 ادامه دارد، اما نان یکی از اقلام مصرفی مهم و حذف نشدنی سبد خانوار به ویژه در دهک‌های متوسط و ضعیف محسوب می‌شود و به همین دلیل تعیین قیمت آن حساسیت بالایی برای دولت و جامعه دارد. افزایش میزان تورم و مشکلات اقتصادی مردم از یک‌سو و خواسته تقریبا منطقی نانوایان برای افزایش قیمت از سوی دیگر باعث شده تا یک معادله دو مجهولی درست شود.
به نظر می‌رسد باید مسئولان در این زمینه به‌گونه‌ای که برای همه اقشار امکان خرید و برای نانوایان هم توجیه اقتصادی داشته باشد، تصمیم‌گیری کنند.
نظر شما