خبرگزاری شبستان - رشت، مائده اسفندمز، سایت موزه‌ها نقشی مهم در معرفی و حفظ یافته‌های باستانشناسی و تمدن هر منطقه دارند و یکی از راهکارهای جلب گردشگران برای هر منطقه‌ای محسوب می‌شوند. سایت موزه‌ها که به موزه‌های باز مشهورند به موزه‌هایی گفته می‌شود که به دلیل غنای باستانی محل اکتشافات باستان شناسی قرار می‌گیرند و سپس برای عموم به نمایش گذاشته می‌شوند.
گیلان نیز اگرچه به دلیل لفاف طبیعت سبز و چشم نواز خود هر ساله میزبان گردشگران انبوه طبیعت‌گرد است اما در حوزه تمدن و تاریخ نیز پیشینه‌ای غنی دارد که کمتر با هدف جلب گردشگران حرفه‌ای به آن توجه شده است.
با وجود پیشینه غنی تاریخ و تمدن گیلان، بسیاری از یافته‌های باستانی تمدن در گیلان در مشهورترین موزه‌های دنیا نگهداری می‌شوند دریغ از اینکه این معرفی می‌تواند در منطقه میزبان همان تمدن، نمایش داده شود نه هزاران کیلومتر دورتر.
از جمله تمدن‌هایی که همواره جایگاهی مهم در بین باستان شناسان و علاقمندان به میراث تاریخی دارد و مرکز مطالعات بسیاری بوده و آثار متعددی از آن کشف شده، تمدن املش است که قدمت آن به هزاره اول و دوم پیش از میلاد می‌رسد. پیوستگی تمدن از املش تا رودبار باعث شده که حداقل بیش از یک هزار و 500 اثر کشف شده از املش در موزه گنجینه رشت نگهداری شود. اما هنوز هم این شهر با پیشینه غنی خود از وجود یک موزه یا سایت موزه محروم است.
10 سال پیش( سال 1388)، نماینده وقت مردم شهرستان املش در مجلس شورای اسلامی از ساخت موزه تاریخی املش با گرایش مردم شناسی در این شهر خبر داد. اسدالله عباسی در آن سال تاکید کرد که ساخت موزه تا پایان سال 88 در املش رقم می‌خورد.
اما سال 88 به پایان رسید و عملا این وعده محقق نشد. وعده ساخت موزه در املش در سال 93 ( پنج سال بعد ) مجددا تکرار شد. به‌طوری که در همایشی با موضوع تمدن املش که در این شهر برگزار شد، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان اعلام کرد: پایگاه پژوهشی باستان شناسی شرق گیلان به همراه موزه‌ای در املش ایجاد می‌شود.
یک سال بعد ( سال 94 ) رضا علیزاده (مدیرکل وقت میراث فرهنگی) از تحقق اعتباری 400 میلیون تومانی خبر داد که برای خرید یک بنای تاریخی متعلق به خاندان صوفی‌ها برای ایجاد مرکزیت پایگاه پژوهشی باستان شناسی شرق گیلان و موزه املش اختصاص یافت. اما خرید این بنا که به ثبت میراث ملی نیز رسیده بعد از مدتی به دلیل وجود معارض منتفی شد.
تلاش بعدی که برای ایجاد موزه در املش به نتیجه نرسید، خرید زمینی بود که طبق تفاهمنامه منعقدشده بین شهرداری املش و اداره کل میراث فرهنگی گیلان باید از سوی مدیریت شهری تعرفه می‌شد. خرید آن زمین نیز باز به دلایلی از جمله وجود معارض طبق گفته مدیرکل وقت میراث فرهنگی منتفی شد.
هرچند در آن سال، نبود رغبت و همکاری کافی از مدیران و دستگاه‌های مرتبط و شهرداری املش از سوی علیزاده مطرح بود که منجر شد ایجاد یک موزه در املش اجرایی نشود.
حال با گذشت 10 سال از زمانی که صحبت از ایجاد موزه در املش شد، به تازگی اداره کل میراث فرهنگی گیلان، اقدام به خرید یک زمین در منطقه لگموج املش کرده که یک سایت موزه را در آن ایجاد کند.
«شهرود امیرانتخابی» دراین باره به خبرنگار شبستان می‌گوید: زمین فوق که با مبلغ 660 میلیون تومان خریداری شده یک تپه باستانی است که احتمال اینکه آثاری از تمدن در آن یافت شود بسیار زیاد است
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، زمین به وسعت دو هزار و 400 متر است و تصمیم گرفته شده یک موزه معماری و مردم شناسی در آن ایجاد شود.
وی تاکید می‌کند: پس از پاکسازی باستان شناسی زمین فوق، یک ساختمان با طرح معماری خانه صوفی‌ها در زمین فوق ساخته می‌شود.
هرچند امیرانتخابی به تخصیص 100 میلیون تومان اعتبار برای موزه املش اشاره دارد اما امیدوار است که تا پایان دولت دوازدهم با تامین اعتبارات لازم که چندان زیاد نیست، موزه معماری و مردم شناسی املش به بهره برداری برسد.
اگرچه تحقق رویای املش برای برخورداری از یک موزه به دلیل غنای تاریخی سه هزار ساله خود بیش از 10 سال است که به تعویق افتاده اما به نظر می‌رسد پس از 10 سال نخستین گام‌های عملی شدن این رویا برداشته شده است.
هرچند باید منتظر ماند و دید که آیا تا دو سال دیگر، موزه املش به سرانجام می‌رسد یا خیر؟!.
نظر شما