«حجت الاسلام هادی قطبی»، پیرو دغدغه های مقام معظم رهبری که در دیدار با شاعران در شب ولادت امام حسن مجتبی(ع) مطرح کردند در پاسخ به این سئوال که مهم ترین راهکارهای حفظ و حراست از زبان و ادبیات فارسی چیست، به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان ، گفت: روشن است که راهکارها با توجه و ناظر به عوامل تضعيف زبان فارسي ارائه مي شوند. پس ابتدا بايد عوامل فرسایش و تضعیف زبان و ادبیات فارسی را شناسایی کرد.
این کارشناس رادیو و فعال فرهنگی گستردگي روابط اجتماعي ، زندگي شهري و تنوع ارتباطات اقشار جامعه با يکديگر و تداخل واژگاني، ورود فرهنگ غير ايراني و سبک زندگي غربي، زندگي جديد و هجوم واژه هاي بيگانه، بي سوادي افراد جامعه، ابتذال نوشتاري در فضاي مجازي و بي سوادي در رسانه هاي جمعي که با تغيير واژه ها و واژه سازي در فيلم، سريال، مجريان و گزارشگران نمود دارد را مهم ترین دلایل فرسایش زبان و ادبیات فارسی برشمرد.
وی با بیان اینکه چهار راهکار کلي را براي اصلاح وضع موجود در زبان فارسی مي توان ارائه داد که ساير راهکارهاي عملياتي و ريز، ذيل همين عناوين قرار مي گيرند، افزود: يکي از مهمترين و موثرترين راهکارها، آموزش زبان فارسي است. اين مسأله عمدتا به عهده آموزش و پرورش است و سپس خانواده ها. افراد باید ازکودکي و نوجواني از واژگان فارسي استفاده کنند و آن را از رفتار و کلام معلمان و نوشتارهاي در و ديوار خانه و مدرسه بياموزند. شعر و حکايت اصلي ايراني نيز مي تواند نه فقط در شب يلدا که در تمامي شب هاي سال جزو برنامه هاي ثابت مدرسه، خانواده و رسانه هاي عمومي باشند.
حجت الاسلام قطبی تصریح کرد: برخلاف تصور اکثريت جامعه، برخي از اشعار حافظ، سعدي، مولانا و خيام و صائب همه فهم و پرکاربرد هستند اما کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. استفاده بيشتر از ضرب المثل ها و کلمات حکيمانه بزرگان و حکيمان نيز مي تواند به ترويج اين زبان کمک کند. اين مسأله به طور طبيعي بايد از دوران کودکي آغاز و تا دانشگاه ادامه يابد.
این مدرس مباحث تربیتی و فرهنگی راهکار دوم جلوگیری از تضعیف زبان فارسی را وضع قانون مؤثر دانست و اظهار داشت: قانوني که بتواند از به کار گيري الفاظ مبتذل و سخيف فارسي منع کند و مجازات عادلانه وضع کند. مثلا قانون شود که استفاده از کلمات فرنگي ممنوع است ؛ از اماکن عمومي، بيمارستانها، ادارات، حتي فرودگاه گرفته تا تبليغات روي بيلبوردها و ساخت فيلم و سريال و برنامه هاي تلويزيوني .
وی جدي گرفتن قانون و اجراي آن توسط دولت، متوليان فرهنگ مانند فرهنگستان و نويسندگان و شاعران را راهکار سوم برای حفاظت از زبان و ادبیات فارسی ذکر کرد و گفت: تا آنجا که اگر لازم شد بتوان از ابزارهاي بازدارنده قانوني و قوه قضاييه نيز بهره گرفت.
این کارشناس رادیو با بیان اینکه چهارمین و مهم ترین راهکار برای حفظ و حراست از زبان و ادبیات فارسی تبليغات و آموزش عمومي است، عنوان کرد: متأسفانه امروز از تابلوي مغازه ها، شيشه و بدنه برخي ماشين ها و وسایل نقليه عمومي، سربرگ و کارت ويزيت شرکت ها و مغازه ها و مؤسسات خصوصي، تابلوهاي بزرگ تبليغاتي شهري و بين شهري و حتي لباس هاي خردسال و بزرگسال، سيسموني، اسباب بازي ها و لوازم التحرير ايراني پر از واژه هاي انگليسي است. خب همين چند مورد مهم اگر تحت نظارت و اصلاح جدي قرار بگيرد، بخش عمده اي از فرهنگ گفتگويي ما براي کودک و نوجوان تا بزرگسال تصحيح مي شود و ملزم به استفاده از کالاي ايراني مي شويم.
وی خاطر نشان کرد: ما در عرصه فضاي مجازي، مي توانيم بازي هاي سالم فارسي مانند کلمه سازي و جمله سازي بسازيم . نمونه موفق آن «آميرزا» و «باقلوا» است که به طور ميليوني از آن استقبال شده است. ذهن خلاق ايراني مي تواند در شکل ها و قالب هاي مختلف، اين بازي ها را ارايه دهد تا خود به خود بخشي از جامعه که درگير فضاي مجازي هستند، با اين واژه ها و جملات و حتي اشعار و کلمات حکيمانه آشنا شوند.
حجت الاسلام قطبی در عرصه صدا و سيما بايد مجريان و گزارشگران، ضمن آموزش درست، از واژه هاي صحيح و سالم فارسي استفاده کنند و از ابتذال واژگان بپرهيزند. اين مسأله در فيلم ها و سريال ها به دليل مخاطب بالاي آنها از رده هاي مختلف سني و جنسي،اهميت بيشتري دارد.
این مدرس مباحث تربیتی و فرهنگی با بیان اینکه در عرصه تربيت و خانواده مي توان به مواردی براي اصلاح رفتار و گفتار توجه کرد، افزود: مهم ترین این موارد عبارتند از: مطالعه داستان هاي اصيل فارسي، شعرخواني از حافظ ، سعدي، مولانا و خيام براي خود و خانواده با شرح واژگان، ممنوعيت استفاده از کلمات فرانسوي و انگليسي همچون مرسي، باي، کلنکس، تست، تئوري، استيل توسط مادر و پدر، نخريدن محصولاتي که بر روي آنها حروف انگليسي يا بيگانه درج شده باشد از سيستموني و لباس کودک گرفته تا لباسهای مهمانی، از لوازم التحرير گرفته تا لوازم آشپزخانه. محو و پنهان کردن علائم و حروف لاتين در صورت استفاده اجباري، معروف دانستن احياي زبان فارسي و امر به آن در مقابل نهي از ترويج زبان بيگانه به عنوان يک منکر. به عنوان مثال تذکر دادن اشتباهات املايي و ترکيبات غلط در نوشتار ها مانند پيامک و نامه .
نظر شما