خبرگزاری شبستان- خراسان شمالی؛ سمیرا نیستانی/ بدون شک یکی از افتخارات هر ملت و کشوری، صنایع بومی و دستی آن است؛ هنرهای سنتی، مجموعه هنرهای اصیل، بومی و مردمی هر کشور است که ریشه‌های عمیق و استوار در اعتقادات آداب، عادات، رسوم، سنن و در مجموع فرهنگ معنوی جامعه دارد و نمایشگر فرهنگ و تمدن اقوام بوده است.
صنایع دستی ایران نیز به عنوان نماد و تبلور فرهنگ غنی این سرزمین از دیرباز شهرتی جهانی داشته و خمیر مایه اصلی آثاری که به دست هنرمندان خلاق و سختکوش ایرانی پدید آمده از عمق تاریخ کهن این مرز و بوم نشات گرفته به عبارت دیگر در دنیای امروز، صنایع دستی هم از نظر ایجاد اشتغال پایدار و هم از حیث گردش اقتصادی و مباحث مربوط به گفتمان سازی و تبلیغات فرهنگی، مورد توجه بسیاری از کشورهاست که تلاش می کنند این فعالیت‌ها و حرکت به سوی توسعه پایدار در کسب و کار صنایع دستی استمرار یافته و رونق بیشتری بگیرد.
اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی هم امسال برای نهمین سال به برگزاری نمایشگاه سراسری صنایع دستی با هدف معرفی ظرفیت های هنری استان ها اقدام کرد که شهر بجنورد از بیست و نهم مردادماه تا یکم شهریور میزبان این نمایشگاه بود که هنرمندان 25 استان در 150 غرفه، صنایع دستی خود را در معرض دید عموم قرار دادند.
وجه تمایز نهمین نمایشگاه صنایع دستی، برپایی نخستین جشنواره موسیقی اقوام بود که با حضور گروه هایی از استان های سیستان و بلوچستان، آذربایجان، کردستان، خوزستان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی به مدت چهار شب در محل پارک تفریحی بش قارداش اجرا می شد که عده ای از مخاطبان اجرای جشنواره موسیقی را نقطه مثبت این برنامه فرهنگی و هنری دانسته و عده ای هم معتقد بودند تلفیق این دو برنامه در تایم مشترک، یکی از برنامه ها را تحت الشعاع قرار می دهد.
در آخرین شب برپایی این نمایشگاه به سراغ تعدادی از غرفه داران و بازدیدکنندگان از نمایشگاه و جشنواره رفتیم تا نقطه نظرات آنان را جویا شویم. هرچند تدبیر اداره کل میراث فرهنگی در خصوص زمان برپایی نمایشگاه، روزهای منتهی به آخر ماه و زمان دریافت حقوق و داشتن قدرت خرید بیشتر مردم بود اما گفت و گوهای ما با اکثر هنرمندان صنایع دستی حاضر در نمایشگاه، نشان از فروش کمتر داشت که به اتفاق معتقد بودند شرایط نامطلوب اقتصادی و کاهش قدرت خرید مردم، بر میزان فروش آنها تأثیرگذار بوده است.
معصومه زعیمی، یکی از هنرمندان حصیرباف است که از استان گیلان در این نمایشگاه حضور یافته و با اشاره به تجربه سه ساله حضور در نمایشگاه های خراسان شمالی، می گوید: فروش امسال در مقایسه با سال های قبل، راضی کننده نبود و هرچند محصولات ما به قیمت عمده به فروش می رسد، اما استقبال برای خرید چشمگیر نبود.
وی که در ماه های گذشته در نمایشگاه های تبریز، شیراز و کرمان حضور داشته، میزان فروش در آنجا را راضی کننده اعلام می کند و بدون اشاره به میزان فروش در نمایشگاه بجنورد، بیان می کند: من عمده فروش هستم ولی طی روزهایی که در اینجا مستقریم، هیچ مغازه دار و خریداری دنبال خرید عمده نبود و فقط مردم و بازدیدکنندگان به صورت موردی خرید دارند.
زعیمی، البته از تایم برگزاری نمایشگاه احساس رضایت می کند و با اشاره به احساس مسئولیت کارکنان میراث فرهنگی، دلیل اصلی حضور خود در نمایشگاه بجنورد را رفتار خوب، سعی و تلاش و مدیریت مطلوب دست اندرکاران نمایشگاه توصیف می کند.
احمد منوچهری، یکی دیگر از هنرمندان حاضر در نمایشگاه، معتقد است اگر نمایشگاه در داخل شهر برپا می شد شاید خرید مردم بیشتر می بود ولی در عین اینکه از امکانات و زمان برپایی نمایشگاه، احساس رضایت می کند، از میزان فروش راضی نیست و فروش 450 هزارتومانی از روز اول تا روز آخر را ناامید کننده می داند.
وی که با هنر پارچه های چهل تیکه، مخمل و گلبرگ از استان اصفهان در بجنورد حضور یافته، می گوید: من در اصفهان دو فروشگاه دارم و بیش از پنج سال در نمایشگاه های مختلف ملی و استانی شرکت کرده ام ولی حضورم در نمایشگاه خراسان شمالی، نخستین تجربه است.
استان سمنان هم یکی دیگر از استان های شرکت کننده در این نمایشگاه بود که «مریم مشتاق» زیورآلات و سنگ های قیمتی را با هنر دستان خود آماده و در معرض فروش قرار داده بود و می گفت: در کنار همه مزیت های مثبت جشنواره، تک محصولی نبودن غرفه ها، در میزان فروش ما تأثیر می گذارد.
وی، با بیان اینکه فروش چندین محصول در یک غرفه که بعضا برخی از محصولات مثلا در حوزه زیورآلات، صنایع دستی اصیل محسوب نمی شوند و با قیمت بسیار نازل عرضه می شود؛ محصولات من را که چندین روز وقت صرف کرده ام تا تبدیل به زیورآلات با کیفیت با مواد اولیه اصیل شود، از رونق می اندازد، تأکید می کند: در صورتی که یکی از شرایط حضور در نمایشگاه ارائه صنایع دستی اصیل و مرغوب بود.
مشتاق، عرضه محصولات بدلی و مصنوعی در کنار محصولات اصیل و مرغوب را یکی از نقاط ضعف نمایشگاه دانست و معتقد است می توان این موضوع را بهتر مدیریت کرد.
این هنرمند سمنانی بیان کرد: با توجه به اینکه این نمایشگاه، سراسری است اما بیشتر غرفه ها به هنرمندان خراسان شمالی اختصاص یافته و به نظرم شروع به کار نمایشگاه از ساعت 18 و اختصاص تایم 5 ساعته در طول روز برای نمایشگاه بسیار کم است و اگر صبح ها هم می توانستیم در نمایشگاه حضور داشته باشیم، قطعا میزان فروش هم بیشتر بود.
مریم میرابراهیمی، بانوی خانه داری که برای بازدید آثار هنرمندان در نمایشگاه حضور یافته در خصوص کم و کیف نمایشگاه می گوید: به نظر می رسد هر سال از کیفیت و کمیت آثار ارائه شده هنرمندان سایر استان ها کاسته می شود؛ در صورتی که استان هایی مثل اصفهان، زنجان و کرمان، صنایع دستی متنوع و بیشماری دارند ولی خبری از این آثار در نمایشگاه نیست.
ابوذر صلاحی هم یکی از مسافرانی است که از ایلام عزم سفر کرده و بجنورد را برای اقامت چندساعته انتخاب کرده و می گوید: این نمایشگاه برای ما فرصت خوبی بود چراکه نمی توانیم به همه استان ها سفر کنیم ولی توانستیم از محصولات ارائه شده سایر استان ها در این نمایشگاه، خرید داشته باشیم.
مهرداد سنایی هم یکی از هموطنان تهرانی و دانشجوی دانشگاه بجنورد است که به گفته خود هرچند توان خرید محصولات صنایع دستی را ندارد ولی دیدن و آشنا شدن با فرهنگ و آئین مناطق مختلف را خالی از لطف نمی داند و بیان می کند: ما بیشتر برای جشنواره موسیقی اقوام حضور یافته ایم و به نظرم این حرکت هنری، ابتکار خوبی بود و مردم به چنین برنامه هایی نیاز دارند.
رعنا ایزدی، یکی از شهروندان بجنوردی است که در عین استقبال از دو برنامه نمایشگاه صنایع دستی و جشنواره موسیقی می گوید: این دو برنامه تقریبا در دوتایم مشترک اجرا می شود که بعضا انتخاب جشنواره برای تماشا یا نمایشگاه برای بازدید و خرید سخت می شود و به نظر می رسد اگر نمایشگاه صبح ها هم دایر بود، بهتر می توانستیم از هر دو برنامه استفاده کنیم.
مهربانو اقدسی هم دسترسی به نمایشگاه را سخت بیان می کند و می گوید: برای افرادی که وسایل نقلیه شخصی ندارند، حضور در نمایشگاه بسیار هزینه بر می شود از طرفی از آنجایی که برنامه تا دیروقت طول می کشد، برگشت به داخل شهر هم برای عده ای از همشهریان سخت تر می شود که امیدوارم سال های آتی شاهد برگزاری این نمایشگاه در داخل محدوده شهری باشیم.
نظر شما