پای لنگ آموزش و پرورش در مهارت آموزی دانش آموزان

به گزارش خبرنگار آموزش و پرورش خبرگزاری شبستان، قانون «اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش» سال 1366 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. در این قانون به موارد های مختلف علمی، اعتقادی، اخلاقی و مهارتی اشاره شده است. چندی از بندهای این قانون به مهارت آموزی دانش آموزان اشاره دارد. با وجود اینکه 32 سال از این قانون می گذرد پای آموزش و پرورش در مهارت آموزی لنگ می زند. کمتر دانش آموزی در دوره های نظری مهارت آموخته است که پس از فارغ التحصیلی بتواند در عرصه عمل بگذارد یا حرفه را دنبال کند و بیشتر هدف رفتن به دانشگاه است.

آموزش و پرورش هم تلاش های زیادی برای گام گذاشتن در عرصه مهارت دارد و دوره هایی همانند «ایران مهارت»، «جشنواره جابربن حیان» و «جشنواره خوارزمی» برگزار می کند تا دانش آموزان علم، خلاقیت و مهارت خود را در عرصه عمل هم بیازمایند. اما آنگونه که باید مهارت در نظام تعلیم و تربیت تعمیم پیدا نکرد. بسیاری از دانش آموزان به ویژه آن هایی که شاخه های نظری را انتخاب کرده اند بدون داشتن مهارتی فارغ التحصیل می شوند و همین بر مشکلات بیکاری جوانان می افزاید.

در همین ارتباط، «عباس سلطانیان» مدیر کل آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش به خبرنگار خبرگزاری شبستان می گوید:

قانونی که اجرا نشد

قانون اهداف و وظایف آموزش و پرورش که مصوبه مجلس شورای اسلامی است، برای سال 1366 است. در آنجا تاکید شده است ، باید دروس دانش آموزان دبیرستان در شاخه نظری به گونه ای متناسب سازی شود که بخشی از فعالیت های دانش آموزان در مدرسه مربوط به آموزش مهارت شود. مهارتی که منجر به ایجاد علاقه دانش آموزان شود. با آموزش یک مهارت، پس از فارغ التحصیل شدن، درصورتی که وارد دانشگاه نشد بتواند دارای یک کسب و کار شود.

او بیان می کند: این قانون از سال 1366 بوده است اما تاکنون اجرا نشده است. از سال 1390 و 1391 با ابلاغ سند بنیادین آموزش و پرورش یکی از رویدادهایی که در سند به آن توجه شده است بحث آموزش مهارت است.

آموزش مهارت هم باید در دوره های تحصیلی اعم از ابتدایی، دوره اول و دوم متوسطه انجام شود. اقداماتی هم در این چند سال  اخیر انجام شده است. می توان به جشنواره جابربن حیان که در دوره ابتدایی است و رویکرد آن آموزش مهارتی است اشاره کرد. در دوره متوسطه هم ایران مهارت است که دانش آموزان هفتم، هشتم و نهم 60 ساعت آموزش می بینند و بر اساس علاقه مندی خود مهارتی را کسب می کنند و علاقه و زمینه دوره های مهارتی در دانش آموزان شکل می گیرد.در دوره اول متوسطه جشنواره نوجوان خوارزمی و در دوره  دوم متوسطه هم جشنواره جوان را داریم.

رسالت و هدف هنرستان ها آموزش مهارت است

مدیر کل آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش می گوید: باید دوره دوم متوسطه را به سه شاخه تقسیم کنیم. آموزش مهارت در هنرستان های فنی و حرفه ای  و کاردانش داریم. در حال حاضر در هنرستان کاردانش سراسر کشور160 عنوان رشته داریم. در هنرستان های فنی و حرفه ای 43 عنوان رشته داریم که 200 رشته در سراسر کشور می شود که به آموزش مهارت می پردازند. دانش آموزان مهارت می آموزند. رسالت و هدف هنرستان ها آموزش مهارت است.

آموزش مهارت باید در دبیرستان جدی گرفته شود

در دبیرستان ها هم آموزش مهارت باید جدی گرفته شود. ما در دبیرستان ها 35 ساعت در هفته دانش آموزان وارد کلاس درس می شوند.هدف شاخه نظری آن چیزی که در آیین نامه دوره متوسطه در شاخه نظری آورده است، به غیر از اهدف کلی که وجود دارد، یکی از اهداف این است که دانش آموز باید در شاخه نظری آماده برای ورود به موسسات آموزش عالی شود. این طبیعی است که دانش آموزی وارد رشته های نظری می شود نگاهش ورود به دانشگاه ها است.

آنچه که مورد نظر ما است دانش آموز باید در کنار تلاش هایش حتما در طول دوره متوسطه مهارتی را کسب کند.

تدوین آیین نامه مهارتی دانش آموزان

در شورای عالی آموزش و پرورش آیین نامه ای را بررسی می کنیم،  اگر به تصویب برسد، یک نظام نامه مدون قانونی در آموزش و پرورش خواهیم داشت. بحث آموزش مهارت ازدوره ابتدایی تا پایان دوره متوسطه به صورت جدی، نظام مند و باتوجه به اهداف هر دوره تحصیلی دنبال خواهیم کرد.

سلطانیان درباره اعتبارت اجرای این طرح می گئید: قطعا اعتبار می خواهد. وقتی به دانش آموز مهارتی را می خواهیم آموزش دهیم، این به تنها از عهده آموزش و پرورش بر نمی آید.چون آموزش مهارت در اختیار دستگاه هایی همانند سازمان فنی و حرفه ای کشوراست که استانداردهای مهارت را تبیین و ابلاغ می کنند. این کار مشارکتی است که باید با مشارکت سایر دستگاه ها  انجام شودهمان کاری که درقالب برون سپاری در کارودانش انجام می دهیم.

وی بیان می کند: یکی از اهدف ما این است تا در دوره ابتدایی با توجه به سن دانش آموزان و اهداف دوره ابتدایی آموزش مهارت به شکل یدی  ودستی نباشد. زمینه ها را در کتاب های درسی فراهم کنیم و دانش آموز به تدریج با مهارت آموزی آشنا شود. هدف ما این است دانش آموز بعد از 9 سال که آموزش عمومی است به این بلوغ برسد  که با توجه به آگاهی ها و توانمندی های خود آموزش هایی را دیده و عالمانه رشته تحصیلی خود را انتخاب کند.

مدیر کل آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش می گوید: مهمترین هدفی که از اجرای مهارت آموزی داریم این است که خود مهارت آموزی یک تکلیف قانونی  برای آموزش و پرورش و نیاز جدی برای جامعه است. این برنامه مهمترین زمینه برای هدایت تحصیلی می شود.