برنامه کودک تهدید یا فرصت؟

خبرگزاری شبستان: دوران شیرین کودکی را در نشستن مقابل جعبه جادویی سپری کردیم، از ابتدای هفته منتظر می شدیم تا جعبه شیشه ای ما را با خود به دنیای علی کوچولو، خانه هادی و هدی، مدرسه موش ها و یا با قصه های مجید به اصفهان پیش مجید و مادر بزرگش ببرد. همه این برنامه ها با تمام امکانات کمی که در آن زمان وجود داشت پر از مضامین اخلاقی و آموزشی برای کودکان و حتی بزرگسالان بود. "علی کوچولو" یادآور هشت سال دفاع مقدس و شهیدان بود، "هادی و هدی" یک خانواده اصیل ایرانی به همرا مادربزرگ بود، مدرسه موش ها تشویق و ترغیب به مدرسه رفتن، قصه های های مجید جدا از جذابیت و پر بیننده بودنش در آخر فیلم حتما یک پیام آموزنده در خود داشت، همچنین کارتون های خارجی همانند "میتی کومان" که مبارزه با مفساد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و کمک به مردم ستمدیده بود، "هاچ زنبور عسل" تلاش های زنبوری برای پیدا کردن مادر، "ایکیوسان" پسر باهوش و با اخلاق، همه این کارکتورها نقش اساسی در شکل گیری اخلاق در کودکان و نوجوانان داشت، با گذشت سال ها از پخش این برنامه ها، همچنان طعم شیرینش در ذهن مان باقی مانده است.
 

حال این ستاره های کارتونی جایشان را به شخصیت های مافوق توان بشر و خشن داده اند که ماجرا های این کارتون ها جنگ و شکست های بی هدف است. فکر و بازی کودکان و نوجوانان، شخصیت های تخیلی و جنگجویی شده است که جایگاهشان فقط در خیال است و در دنیای واقعی جایگاهی ندارند. در ضمن، اکثر این شخصیت ها و اسباب بازی ها مانند بن تن، باربی، گارفیلد، جی تی آ و... که ذهن کوکان را به تسخیر خود در آورده است، تولید داخلی نیست اما در بازار این فیلم ها با قیمت های مناسب عرضه می شود و همچنین در اکثر اسباب بازی فروش ها انواع گوناگونی ازعروسک ها و وسایلی که فقط در دنیای خیال می گنجد مانند ساعت قدرت زا که با منطق و عقل مغایرت دارد با قیمت های بالا فروخته می شود.

یکی از شخصیت های کارتونی خارجی با ساعتی که قدرت مافوق بشر را به او می دهد، آنقدر ذهن کودکان را درگیر خود کرده است که از لوازم تحریر تا لوازم شخصی کودکان عکس این چهره کارتونی شده است و خانواده ها را در نگرانی عمیقی فروبرده است. مادری می گوید: پسر 9 ساله ام آنقدر مجذوب این شخصیت ها شده است که ساعت ها خود را در اتاق حبس کرده و در روز چندین بار یک کارتون را می بیند، نه تنها این کارتون ها بلکه بازی های رایانه ای خشنی هم که اضافه شده است مرا بیشتر نگران می کند.
وی می افزاید: همین باعث شده با ما به میهمانی هم نیاید و ساعت ها تنها در خانه بماند. کاش سینمای کودک داشتیم و برنامه های صداوسیما برای کودکان کارشناسانه تر بود تا فرزندانمان مجذوب این شخصیت ها و بازی های رایانه ای نمی شدند .

مادری دیگر می گوید: من دو فرزند دختر دارم که مجذوب یک شخصیت های کارتونی که قدرتی مافوق انسان را دارد، شده اند، تمام لوازم التحریر و لباس هایشان عکس این شخصیت ها است، دیگر مانده ام چه کنم؟ دچار افت تحصیلی شده اند، مجبورم رایانه را از اتاقشان جمع کنم. واقعا کارتون های زمان ما کجا این کارتون ها کجا!!!

حال چه به روز کودکان امروزی آمده است؟ یا بهتر است بگوییم آورده ایم! که کودکان دیروز با آن امکانات کم، شیفته کارتون های پخش شده از صداوسیما بودند، اکنون که برای خود مادر و پدرهایی هستند، باز هم با شور و شوق از کارتون های روزگار خودشان سخن به میان می آورند و می گویند که با این برنامه ها به کودکان امروز ظلم شده است.
 

حال از نظر روانشناسان و جامعه شناسان، دیدن این برنامه ها و بازی ها در شکل گیری شخصیت کودکان چه تاثیری می تواند داشته باشد؟
مجید ابهری، متخصص علوم رفتاری و پژوهشگر آسیب های اجتماعی به خبرنگار شبستان گفت: دوران کودکی مخصوصا از دو سالگی تا هفت سالگی، دوران فرم گیری ارکان و شخصیت افراد می باشد. متاسفانه گسترش اسباب بازی های غیرمتعارف روز به روز بیشتر می شود، تا آن جا که 75 درصد از اسباب بازی های موجود در بازار شمشیر، انواع تفنگ، تیر و کمان و اسباب بازی های خشن است که باعث می شود کودکان به خاطر بازی با آنها درقالب خشونت رفتاری قرار گیرند.
در دوران کودکی، دوران آموزش اخلاق وجدانی، بد و خوب، زشت و زیبا، پسندیده و ناپسند به کودکان چشم گیر است و قدرت فراگیری و جذب آنها در این دوران، 5/2 برابر دوران دیگر می شود. تماشای فیلم ها و کارتون های بیگانه فرزندان ما را با الگوی رفتاری و اسطوره های خارجی آشنا می سازد، قهرمانان کارتونی بیگانه با رفتارهای فرهنگی خود، بی عاطفگی، خشونت و درگیری را به اطفال می آموزند.
هیچ کس درحاشیه امنیت نیست، فرزندان ما همه در معرض خطر هستند، در هنگام بروز یک بیماری مسری، همه ی ما تلاش می کنیم با واکسیناسیون پیشگیری کنیم، اما متاسفانه در مقابل ویروس ویرانگر، ضد دین و ضد فرهنگ بی تفاوت و تماشاگر هستیم، درصورتی که بسیاری از حرکت های ماهواره ها خطرناک تر از آبله، سرخچه و . . . هستند. چراکه روح را آلوده می کنند، مدیران شبکه های ماهواره ای با برنامه ریزی ها و هدف های شوم، سرمایه های ملی آینده ما را نشانه گرفته اند.

مسعود معصومی، مدیر موسسه رایانه ای ولایت در رابطه با گرایش کودکان به فیلم ها و بازی های یارانه ای خارجی معتقد است: فیلم ها و بازی های خارجی از کیفیت بالاتر و قیمت پایین تری نسبت به بازی های داخلی برخوردارند، با وجود اینکه ما افراد متخصص و برنامه نویس های نخبه در کشور زیاد داریم و می توانیم به راحتی رقابت کنیم، اما هزینه های گزافی باید صرف شود که هیچ سازمانی از لحاظ مالی تاکنون حمایت نکرده است.
کودکان امانت های الهی و اجتماعی نزد والدین هستند، بنابراین در حفظ سلامت روحی و جسمی آن ها، باید حداکثر تلاش خود را تا دیر نشده به کار گیریم و به یاری گل های این جامعه بشتابیم.

پایان پیام/