به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری شبستان، در حالی که نزدیک به ده روز از اکران فیلم «خانه پدری» در سینماها می گذرد، حالا خبرها حاکی از توقیف فیلم با دستور دادستانی(دادسرای فرهنگ و رسانه) است.
کیانوش عیاری، «خانه پدری» را حدود ده سال قبل در سال 89 ساخت. فیلم به خاطر آن چه خشونت صحنه ای از فیلم عنوان شد تا پنج سال رنگ اکران را ندید. پس از آن نیز وقتی روی پرده سینماها رفت در همان نخستین روز اکران، پایین کشیده شد.
حالا پس از پنج سال از اکران ناموفق نخستین، فیلم با اصلاحات و در حالی که برچسب +15 داشت در سینماها به نمایش درآمد اما امروز این فیلم به دستور دادستانی از ادامه اکران بازماند.
در روزهای گذشته، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی با اشاره بر اکران قانونی فیلم «خانه پدری» پس از اصلاحات صورت گرفته بر ایستادگی سازمان سینمایی بر سر مجوز نمایش «خانه پدری» تاکید کرده بود.
«سیدمحمدمهدی طباطبایی نژاد» از منتقدان خواسته بود قبل از تماشای فیلم، به توقف اکران آن اصرار نکنند، چرا که فیلم بر ضد دین و سنت نیست و تنها به نقد تحجر می پردازد.
این مسئول سینمایی فراتر از این، «خانه پدری» را در زمره برترین آثار تولیدی سال های اخیر سینمای ایران برشمرده بود.
«کیانوش عیاری» در دهه های فیلم های مهمی در سینمای ایران ساخته است. او را باید یکی از مهمترین فیلمسازان سینمای اجتماعی ایران به حساب آورد که همواره با آثارش، تاثیری شگرف بر فضای جامعه ایران گذاشته است. «بودن یا نبودن» این کارگردان با موضوع اهداء عضو(قلب) تنها چند روز اکران شد اما بعدها وقتی از تلویزیون پخش شد، همه را شگفت زده کرد. فیلمی که می توانست با اکران به موقع تاثیرات فراوانی بر نگرش جامعه ایران نسبت به مقوله مهم اهداء عضو بگذارد.
عیاری در دو دهه اخیر خود، سریال «روزگار قریب» را برای تلویزیون ساخت. سریالی درباره دکتر محمد قریب از نخستین پزشکان متخصص کودکان ایران که ساخت آن حدود هفت سال به طول انجامید. حساسیت عیاری برای واقع گرایی سریال و جزئی نگری او نسبت به بازی ها موجب شد این سریال در زمره بهترین مجموعه های تلویزیونی دو دهه اخیر قرار گیرد.
او همچنین سال 83 فیلم «بیدارشو آرزو» را با موضوع زلزله بم ساخت. فیلمی با تلخی گزنده که به گفته عیاری ناشی از تلخی واقعیت این زلزله بود.
«بیدارشو آرزو» همچون «بودن یا نبودن» محصول سال 77 برای اکران با مشکل مواجه شد تا داستان فیلم های بازمانده از اکران کیانوش عیاری ادامه پیدا کند. «بیدارشو آرزو» البته بیش از یک دهه بعد در سال ۹۶ در گروه هنر و تجربه اکران شد.
حالا می رسیم به «خانه پدی» که عیاری آن را درباره زندگی چند نسل زندگی یک خانواده ساخت. داستانی که از زمان قاجار آغاز شده و تا امروز ادامه می یابد. اما آن چه حلقه اتصال داستان در روایت زندگی این چند نسل است، قتل دختر خانواده توسط پدر و برادر او در دوره قاجار و ابتدای فیلم است. اتفاقی که تا چند نسل خانواده را تحت تاثیر خود قرار می دهد.
نمایش فیلم در سی و دومین جشنواره فیلم فجر، واکنش مثبت بسیاری از منتقدان به فیلم را به همراه داشت تا آن جا که برخی از آن به عنوان یکی از درخشان ترین فیلم های کارنامه عیاری و بهترین فیلم های سال های اخیر سینمای ایران برشمردند.
پس از آن و در سال 93، اکران فیلم در گروه هنر و تجربه مطرح شد که با مخالفت عیاری روبرو شد؛ چرا که این کارگردان، ویژگی های فیلم خود را با اکران در این گروه سینمایی متناسب نمی دانست.
داستان عدم اکران این ساخته عیاری ادامه یافت تا «سید رضا صالحی امیری» در زمان مدیریت خود بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از «محمدمهدی حیدریان» رئیس وقت سازمان سینمایی خواست در مدتی مشخص تکلیف فیلم های توقیفی را مشخص کند. از آن زمان به بعد آرام آرام تعدادی از فیلم های توقیفی با اصلاحاتی، رنگ پرده را دیدند اما باز هم وضعیت «خانه پدری» تغییر نکرد. گویا در این سال ها، مدیران سینمایی همواره بر حذف صحنه خشن ابتدایی فیلم تاکید داشته اند اما عیاری آن را نمی پذیرفته است و همین از عوامل اصلی طولانی شدن وقفه در اکران «خانه پدری» بوده است.
به هر روی اکران فیلم «آشغال های دوست داشتنی» در ماه های گذشته، بار دیگر امیدواری برای رفع مشکلات نمایش «خانه پدری» را افزایش داد تا در نهایت این فیلم از ابتدای آبان ماه امسال روی پرده سینماها برود. تصمیمی که با واکنش مثبت غالب سینماگران و اهالی سینما روبرو شد؛ تا آن جا که برخی شجاعت «حسین انتظامی» برای اکران فیلم را ستودند.
البته «سیدمحمدمهدی طباطبایی نژاد» معاون جدید نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی اکران «خانه پدری» را بیش از همه محصول تعامل مثبت کیانوش عیاری برای پذیرش اصلاحاتی در صحنه مورد مناقشه فیلم دانست. بر اساس شنیده ها عیاری پذیرفته است یکی از صداهای این سکانس را مورد نظر ارشاد بوده، حذف و صحنه ای را نیز اصلاح کند؛ به طوری که به کلیت سکانس و فیلم آسیبی وارد نشود.
اکران «خانه پدری» اما همان گونه که دوستداران فیلم را خوشحال کرد، مخالفان آن را ناراحت کرد. مهمترین واکنش رسانه ای به اکران فیلم شاید مربوط به روزنامه کیهان باشد که نوشت: «فیلمی که در قالب یک خانه قدیمی، تصویری موهن و متوحش از ایرانیان نمایش می‌دهد، پس از یک دهه توقف، با غفلت مسئولان سینمایی از روز گذشته روی پرده سینما رفت.
در این فیلم که ضمن نمایش تصاویری مشمئز‌کننده از قتل و دفن یک دختر توسط پدر و برادرش، این جنایت را به فرهنگ و عقاید و سنت‌های ایرانیان نسبت می‌دهد.»
علاوه بر این برخی نمایندگان مجلس نیز در روزهای گذشته خواستار توقف اکران فیلم شدند. مثل «حجت الاسلام احمد سالک» که به یکی از رسانه ها گفت: «باید با کمال تأسف عرض کنم که چه جریانی پشت پرده مسائل سینمایی کشور است که هر چند وقت یک بار با تأیید یک فیلم جامعه را به تشنج وا می‌دارند و ضدارزش‌ها را گسترش می‌دهند.»
شاید همین گونه واکنش ها بود که موجب شد، دادستانی(دادسرای فرهنگ و رسانه) پس از گذشت ده روز از اکران فیلم کیانوش عیاری، مستقیما دستور توقف آن را صادر کند. این واکنش دادستانی به تصمیم سازمان سینمایی، دومین رودررویی این دو نهاد به حساب می آید. در روزهای گذشته نیز یک فعال رسانه ای در برنامه هفت، از دستور دادستانی برای توقف طرح درجه بندی سنی فیلم های سینمایی خبر داده بود. طرحی که سازمان سینمایی بر اجرای آن تاکید بسیار دارد.
در نهایت به نظر می رسد فیلم های اجتماعی کیانوش عیاری قرار نیست به این سادگی ها به نمایش عمومی درآیند: «بودن یا نبودن»، «بیدارشو آرزو» و «خانه پدری» نمونه های آن هستند. تازه ترین نام این لیست اما «کاناپه» فیلم توقیفی عیاری محصول سال ۹۵ است که ماجرای آن با همه نمونه های قبلی متفاوت است. حال باید منتظر ماند و دید سرنوشت آثار این کارگردان حساس سینمای اجتماعی ایران به کجا می انجامد؟
نظر شما