حجت الاسلام «ابراهیم بهاری» در گفتگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان با اشاره به آزمایش الهی در آیات قرآن کریم، اظهار کرد: به تصریح قرآن آزمایش همه انسان ها سنّت الهی است چنان که در آیه دوم از سوره مبارکه عنکبوت می فرماید: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ؛ آیا مردم چنین پنداشتند که به صرف اینکه گفتند ما ایمان به خدا آورده‌ایم رهایشان کنند و بر این دعوا هیچ امتحانشان نکنند؟ ».
این کارشناس مذهبی ادامه داد: علاوه بر این، خداوند در آیه 179 سوره مبارکه آل عمران آزمایش همه مومنان سنت الهی معرفی می شود: «مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَىٰ مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّىٰ يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ؛ چنین نبود که خداوند مؤمنان را به همانگونه که شما هستید واگذارد مگر آنکه ناپاک را از پاک جدا سازد».
وی با بیان اینکه بعضا بینش های انحرافی نسبت به آزمایش های الهی شکل می گیرد، گفت: چنان که در آیه 16 سوره مبارکه فجر می فرماید: «فَأَمَّا الْإِنْسَانُ إِذَا مَا ابْتَلَاهُ رَبُّهُ فَأَكْرَمَهُ وَنَعَّمَهُ فَيَقُولُ رَبِّي أَكْرَمَنِ؛ اما انسان هنگامى كه پروردگارش وى را مى آزمايد و عزيزش مى دارد و نعمت فراوان به او مى دهد مى گويد پروردگارم مرا گرامى داشته است».
وی با بیان اینکه خداوند در آیات قرآن کریم درباره اهداف آزمایش های الهی تصریحاتی وجود دارد، ابراز کرد: شکوفا شدن استعدادهای نهفته در انسان ازجمله این اهداف است چنان که در آیه 154 سوره مبارکه آل عمران می فرماید: «لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما فِي صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما فِي قُلُوبِكُمْ؛ و اینها برای این است که خداوند آنچه در سینه‌هایتان پنهان دارید بیازماید و آنچه را در دلهای شما (از ایمان) است خالص گرداند».
این استاد اخلاق ادامه داد: جداسازی افراد نیک از بد «مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَىٰ مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّىٰ يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ؛ چنین نبود که خداوند مؤمنان را به همانگونه که شما هستید واگذارد مگر آنکه ناپاک را از پاک جدا سازد »(آل عمران، 179)؛ جداسازی صفوف مجاهدان و صابران از غیر آنها «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجاهِدِينَ مِنْكُمْ وَ الصَّابِرِينَ؛ و همه شما را قطعاً می‌آزماییم تا معلوم شود مجاهدان واقعی و صابران از میان شما کیانند»( محمد، 31)، انجام کار بهتر «الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَياةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا؛ خداوند مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید که کدامیک از شما بهتر عمل می‌کنید » (ملک، 2) ازجمله اهداف آزمایش ها و ابتلائات الهی است که در قرآن به آنها اشاره شده است.
وی با بیان اینکه امتحان الهی صورت های مختلفی دارد، گفت: امام سجاد(ع) می فرمایند: «و اما حق مال (بر تو) آن است که آن را جز از راه حلال به دست نیاوری و جز در راه حلال مصرف نکنی» (تحف العقول، ص 267)، یکی از امتحان های خدا «آزمون مالی» است، آزمونی دشوار و لغزاننده؛ بنابر آموزه های دینی تلاش اقتصادی برای گذران زندگی، خوب و عبادت است، به شرط آن که درآمدها به حرام آمیخته نشود و ثروت نامشروع به دست نیاید.
حجت الاسلام بهاری با بیان اینکه در قیامت انسان درباره مال مورد سوال قرار می گیرد، ابراز کرد: در روایات است که در آخرالزّمان، شرایطی پیش خواهد آمد که به دست آوردن روزی حلال، مثل نگاه داشتن آتش گداخته در کف دست است؛ یعنی دشوار است و طاقت فرسا. ثروت، انسان را وسوسه می کند بعضی ها در پی آنند که به هر قیمتی شده «پولدار» شوند. به فکر حلال و حرام و مشروع و نامشروع هم نیستند. اینان برای قیامت چه جوابی دارند؟
این استاد حوزه علمیه در پایان تاکید کرد: برخی ثروت خود را در راه نامشروع و گناه خرج می کنند. این نیز گناه است و مورد بازخواست قرار می گیرد، «تفکر مکتبی» این ویژگی را دارد که همه شؤون زندگی مسلمان را تحت پوشش قرار می دهد، از جمله مسائل اقتصادی و معیشتی را؛ زیستن در چارچوب مکتب، گرچه دشوار اما فضیلت است و در مقابل خروج از دایره تعهّد مکتبی، گرچه آسان اما عواقبش تلخ و دردناک است.
نظر شما