نژادپرستی در قرن ۲۱ به مراتب خطرناک‌‌تر و بدتر از ویروس کرونا است

خبرگزاری شبستان_ ریحانه شریفی: قتل «جرج فلوید» شهروند سیاهپوست آمریکایی که با رفتار غیرانسانی پلیس سفیدپوست این ایالت جان باخت، موجی از اعتراضات در سطح جهانی را به دنبال داشت. این قدرت و سرعت انتقال اطلاعات در گستره وسیع جهانی است که فجایع انسانی در دستان آمریکایی ها را برملا و موجب خشن و انزجار جهانی می شود.


خبرنگار خبرگزاری شبستان در این خصوص با «محمد امامی کورنده» کارشناس مسائل فرهنگی و ارتباطات و دکتری مدیریت رسانه گفتگو کرد.

*ابتدا تاریخچه ای در مورد تبعیض نژادی در آمریکا بفرمائید و اینکه اولین جرقه جنبش مدنی سیاهپوستان در آمریکا چه حادثه ای بود؟

تاریخچه مبارزه با تبعیض نژادی بر می گردد به حدود ۱۷۰سال پیش در آمریکا  که «رزا پارکس» دختر جوان سیاهپوست حاضر نشد از روی صندلی اتوبوس بلند شود تا مرد سفیدپوستی که ایستاده بود، بر جای او بنشیند و همین اتفاق آغازگر جرقه جنبش مدنی سیاهان در آمریکا شد. 

سال‌های سال پس از این اتفاق «مارتین لوترکینگ» به عنوان رهبر جنبش مبارزه با تبعیض نژادی در آمریکا در سخنرانی مشهورش با شعار زیبای "من رویایی دارم" خطاب به حاضران در تظاهراتی که رهبری می کرد گفت: یکصد سال پیش، یک شهروند بزرگ آمریکایی که ما امروز زیر سایه‌ نمادین او ایستاده‌ایم، اعلامیه‌ آزادی بردگان را امضا کرد. این فرمان پربار، همچون فانوس دریایی، امیدی در دل میلیون‌ها برده‌ سیاهپوست افکند که در آتش بی‌امان بیداد می‌سوختند. سپیده‌ی مسرت‌بخشی بود که پایان شب بلند بردگی‌شان را نوید می‌داد.امروز، یکصد سال از آن روز می‌گذرد، اما هنوز سیاهپوستان آزاد نیستند.

پس از یکصد سال، با تاسف باید اذعان کنیم که زندگی سیاهپوستان هنوز هم اسیر بند و زنجیرهای تبعیض و جدایی نژادی است.

*دلیل رفتار افسر پلیس ایالت تگزاس با" جورج فلوید" در چه بود؟

امروز و در قرن ۲۱ میلادی شاهد آن هستیم که افسر پلیسی در میناپولیس ایالت تگزاس زانوی خود را به مدت هشت دقیقه و  ۴۶ ثانیه بر روی گردن مرد سیاه پوست ۴۶ ساله ای به نام «جورج فلوید» (George Floyd) گذاشت تا شعله خفته زیر خاکستر نژادپرستی در جامعه آمریکا بار دیگر زبانه بکشد و «من رویایی دارم» ۵۷ ساله مارتین لوترکینگ را برای نسل جدید سیاهپوستان این کشور زنده کند.

آنچه در روز پنجم خرداد (۲۵ می) در شهر میناپولیس آمریکا اتفاق افتاد به وضوح نشان داد حالا حتی پس از ۱۵۸ سال از صدور اعلامیه آزادی بردگان که توسط آبراهام لینکلن (شانزدهمین رییس جمهور آمریکا) در سال  ۱۸۶۲ صادر شد و مارتین لوترکینگ در سخنرانی معروف خود به آن اشاره کرد، امروز و در قرن بیست و یکم هنوز هم رویای آزادی سیاهان محقق نشده است. هنوز تاریخ تبعیض علیه سیاهان در آمریکا زنده است و رفع تبعیض علیه این گروه از آمریکایی ها با هر اتفاقی، دورتر و دورتر می شود و این رویایی است که با گذشت بیش از صدو پنجاه سال، جان نوادگان نسلی را که صدور اعلامیه آزادی بردگان را جشن گرفتند، قربانی می کند.

حادثه قتل فجیع «جورج فلوید» نشان داد نژادپرستی در جامعه آمریکا حتی اگر زیر لایه های پر زرق و برق توسعه و فن آوری و پشت شعارهای حقوق بشر آمریکایی و دموکراتیک شیک و مجلسی دولتمردان آمریکا پنهان شده باشد باز همچنان دغدغه و موضوعی است که می تواند قربانی بگیرد و بار دیگر به مثابه جرقه شعله ور شدن دوباره جنبش های آزادیخواهانه سیاهان در آمریکا عمل کند.

*در خصوص شکاف فکری جامعه آمریکا علیه تبعیض نژادی و  نقض حقوق بشری در این ایالت بفرمائید؟

یادمان باشد دنیا به خوبی می داند که موضوع تبعیض نژادی در آمریکا دیگر به یک فرهنگ تبدیل شده است و رفتار زشت و غیرانسانی دولتمردان آمریکایی به مرور زمان به یک فرهنگ ماندگار نشات گرفته از رفتارهای پلید و زشت تبدیل شده است و یقینا برای تغییر این فرهنگ همه مردم باید به‌پا خیزند و در تغییر سرنوشت خود سهیم باشند.

دولتمردان آمریکایی که به نوشتن و پیچیدن نسخه های حقوق بشری و توصیه های اخلاقی و حقوق بشری و به ادعای خود حمایت و کمک به ملت های دیگر عادت کرده اند و سالیانه در چند موضوع حقوق بشری اقدام به انتشار گزارش های سالیانه و بررسی وضعیت حقوق بشر و جنبه های مختلف آن در دیگر کشورها می پردازند، حالا خود در صدر کشورهای ناقض حقوق شهروندان خود و برخوردهای خشن و سرکوبگرانه علیه معترضان قرار گرفته اند و نسخه هایی را که با تظاهر به حمایت از ملت ها می نوشتند، فراموش کرده و برای آرام کردن مردم خشمگین شهرهای این کشور، به جای توصیه های اخلاقی حقوق بشری، به گارد ملی و حتی تیراندازی مستقیم، متوسل شده اند.

*آیا شورش شهروندان سیاهپوست آمریکا در شرایط کرونایی موجود، تبعاتی برای کاخ سفید به دنبال دارد؟

شورش شهروندان سیاهپوست آمریکا علیه تبعیض نژادی که زخم کهنه پوشیده شده ای بود، حالا و به‌ویژه پس از سه سال ریاست جمهوری ترامپ و اجرای طرح های مختلف علیه گروه های مختلف نژادی، مذهبی، مهاجران و ...، در شرایطی که این کشور همچنان با سیر افزایشی تعداد مبتلایان و قربانیان کرونا و بیکاری گسترده نیروی کار این کشور دست به گریبان است، شرایط جدیدی را برای این کشور رقم زده است که به نظر می رسد باید انتظار آثار و تبعات ویژه ای را از دل این حوادث برای کسانی داشت که در حال حاضر در کاخ سفید، اداره امور کشور را در دست دارند.

نتیجه گیری و کلام آخر...؟

در پایان باید به این موضوع مهم اشاره کنم که در قرن گذشته و به واسطه هر اتفاقی در راستای تبعیض نژادی نسبت به سیاه‌پوستان آمریکایی، گستره این اتفاق یا جریان شاید در حد یک اجتماع کوچک و مختصر بود و بلافاصله نیز از بین می رفت و اثری از آن در جامعه پدیدار نبود. اما امروز و به واسطه قدرت و سرعت انتقال اطلاعات در گستره وسیع جهانی دیگر قدرتی برای حفظ و پوشاندن این فجایع انسانی در دستان آمریکایی ها نیست و این قدرت مطلق رسانه است که به دربرگیری وسیع اخبار و تصاویر در سطح جهانی کمک می کند.

در تظاهرات و اعتراضات این چند روزه شاهد هستیم که به غیر از خود سیاهپوستان آمریکایی معترض، حالا سفیدپوستان و آمریکایی هایی از نژاد سفید نیز در این تظاهرات به همدلی و همراهی با سیاهپوستان پرداخته اند. این اتفاق بزرگ بدان معناست که بارقه های امید در تغییر فرهنگ تبعیض نژادی و رسیدن به برابری عادلانه در تمام آمریکا موج می زند.