خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ زهرا مهرور-در حالی که کسادی و رکود بر بازارها و فعالیتهای کاسبان خراسان جنوبی سایه انداخته، اما گرانی و شیب تند افزایش قیمت ها طعم تلخ کرونا را بیشتر نمایان کرده است. این روزها جیب مردم پس از دریافت حقوق ماهیانه زودتر از ماه های قبل خالی می شود و سبد کالاهای مصرفی مردم نیز هر روز کوچک تر می شود. این در حالیست که شیوع ویروس کرونا در استان خراسان جنوبی نیز این روزها سرعت بیشتری به خود گرفته و بسیاری از مشاغل را تحت شعاع خود قرار داده است.
افزایش قیمتهایی که هر سال یک بار رخ میداد حالا به چند ماه یکبار کاهش یافته است، در این میان برخی سودجویان هم بدون در نظر گرفتن شرایط اقتصادی مردم تنها به فکر سود و منفعتشان بوده و خودسرانه دست به افزایش قیمت میزنند به گونهای که حتی در یک منطقه هم یک کالای مشخص با قیمتهای متفاوت به فروش میرسد.
مردم اما گلایه مند از گرانفروشی ها و مشکلات اقتصادی و از مسئولان انتظاری به جا و به حق دارند و آن این است که نظارتها را تشدید کرده و اجازه ندهند در این آشفته بازار گرانی برخی افراد به سودجویی بپردازند. چنانچه نظارتها تقویت و قوانین سخت گیرانه در خصوص متخلفان اعمال شود دیگر هیچکس به فکر سودجویی از مردمی که در شرایط سخت اقتصادی برای اداره زندگیشان تلاش میکنند، نمیافتد.
بررسیها و بازدید خبرنگار شبستان از برخی از فروشگاههای مواد غذایی و میوه و تره بار و مقایسه قیمتها حاکی از قیمتهاییست که مشتریان را سردرگم میکند و هیچ دلیل موجهی برای گرانی وجود ندارد. افزایش بی سر و صدای نرخ اقلام اساسی مورد نیاز مردم به دلایلی مانند احتکار، نبود نظارت و محدودیتهای تولید و توزیع از اتفاقاتی است که با شروع شیوع کرونا بیشتر شد و در این ماههای اخیر شدت بیشتری هم به خود گرفته است.
گلایه مردم از گرانی اجناس و ارزاق
یک شهروند بیرجندی با اظهار اینکه بسیاری از کالاهای پرمصرف در سایه ضعف نظارتها گران شده است، می افزاید: قیمت مرغ، برنج، پنیر، خرما، حبوبات، روغن، میوه و غیره افزایش یافته است.
«محمد الهی» که در حال خرید از فروشگاهی در بیرجند است، ادامه می دهد: ۲۰ دقیقه است که در فروشگاه هستم هر جنسی را که می خواهم بخرم تا چشمم به قیمتش می افتد منصرف می شوم و دوباره در قفسه می گذارم. سر آدم سوت می کشد!
این کارگر ۴۵ ساله میافزاید: با این وضعیت نابسامان اقتصادی و عدم نظارت بر قیمت کالاها و سوء مدیریت مسئولان فشارهای مضاعفی بر مردم وارد می شود و بیشتر از همه اقشار سطح پایین جامعه متضرر این ماجرا هستند.
شاید بتوان گفت، سال ۹۹ یکی از سختترین سالهای زندگی کارمندان و کارگران است. این قشر از جامعه درآمد ثابت دارند و افزایش یا کاهش قیمت ارز یا گرانی کالا و بالا رفتن لحظه به لحظه تورم در جامعه، تأثیری بر میزان درآمد آنها ندارد؛ بنابراین، اغلب آنها که جیبشان در هفته اول یا دوم خالی می شود، چشمشان به آخر برج است تا شاید بتوانند اندکی از مشکلات خود را رفع و رجوع کنند.
قیمت ها لحظه ای گران می شود
در حالی که از خیابان های بازار عبور می کنیم در مقابل فروشگاه فرش با خانمی میانسال روبرو می شویم که همراه دخترشان برای خرید آمدهاند. در حالی که کیسه خریدی در دست دارند از درجه رضایتمندی از خریدشان می پرسم، با لحنی بسیار محزون از شرایط بد اقتصادی بازار چنین پاسخ می دهند: « قیمتهای نجومی در بازار لوازم خانگی به حدی رسیده که بسیاری از جوانان که در شرف ازدواج هستند برای تهیه لوازم مورد نیاز با مشکل مواجه شدهاند و توانایی خرید ندارند»
خانم «هاشمی» با گلایه مندی از اینکه قیمت ها لحظه ای گران می شود، می گوید: یک تخته فرش ۱۲ متری که کمتر از یک ماه پیش قیمت آن را پرسیدم حدود ۳ میلیون تومان بود اما حالا همان فرش بیش از ۶ میلیون تومان شده، حقوق همسرم ماهیانه ۳ و نیم میلیون تومان هست، یعنی فقط برای خرید یک تخته فرش جهیزیه باید چندماه حقوقش را به صورت کامل پس انداز کند.
جالب است که بدانید "محمدهادی کمالیان" رئیس اتحادیه فروشندگان فرشهای ماشینی در مورد افزایش قیمت فرش ماشینی در ماههای اخیر گفته است که مساله صادرات موجب افزایش قیمت بسیاری از کالاها از جمله فرش شده است و متاسفانه باب صادرات به گونهای باز شده که تولیدکنندگان را وسوسه میکند تا اجناس در داخل کشور را با دلار 30 هزار تومانی به فروش برسانند. بنابراین افزایش قیمت فرش برای خریداران خارجی بسیار ناچیز اما موجب تحمیل فشار به مشتریان داخلی میشود. وی حتی از تقاضای زیاد عراقی ها برای خرید فرش ماشینی بازار ایران و تغییر لحظه ای قیمت ها ابراز نگرانی کرد؛ «فرش ماشینی ایران با قیمت بسیار نازل به عراقی ها فروخته می شود و همین امر بازار داخل را با مشکل مواجه کرده است؛ اما کسی نیست بر این فرآیند نظارت کند. وضعیت بازار فرش ماشینی به هیچ عنوان خوب نیست و سوءمدیریت ها به این شرایط دامن می زند».
گرانی سرسامآور لوازم خانگی هم چندین ماه است که دامن گیر بازار شده است و با دستور و فرمان هم هیچ میلی برای کاهش قیمت ها وجود ندارد. تجربه سال های گذشته فعالان بازار حاکی از آن است که هیچ افزایش قیمتی دوباره به سمت کاهش نمی رود. در حالی همه روانشناسان حوزه خانواده از افزایش سن ازدواج سخن می گویند که آمادهسازی مقدمات عروسی، آن قدر هزینهبر است که خانواده ها برای تهیه آن بسیار اذیت می شوند و به شدت دچار فشار و تنگنا هستند.
نبود نظارت و مدیریت دلسوزانه در کنترل قیمت ها
یکی از گلایه های مردم در گفت وگو با خبرنگار شبستان در بیرجند، نبود نظارت و مدیریتی مدبرانه و دلسوزانه در امور کنترل و نظارت بر قیمت ها است. دانشجویی ۲۳ ساله که خود را «فاطمه زهرا» معرفی می کند، می گوید: افزایش قیمت ها به خصوص در هفته های اخیر و در کالاهای ضروری مشهودتر است. مسئولان حداقل با نظارت بر اصناف و بازار باید افزایش های بی دلیل را کنترل کنند.
وی تاکید می کند: «متاسفانه دولت محترم همچنان وعده های پوچ می دهد. هیچ ثباتی در قیمت ها وجود ندارد، به طوری که افزایش قیمت ها بسیار چشمگیر بوده خصوصا در کالاهای اساسی و...»
امروز مردم گرفتار غوغای کرونا و مشکلات ناشی از این ویروس منحوس هستند که در چند بخش آزارشان می دهد. از یک سو با بیماری و مرگ و میر ناشی از کرونا دست به گریبان هستند که روح و روانشان را نیز آزار می دهد و از سوی دیگر با تعطیلی کسب و کارها و بیکاری نان آور خانواده ها رو به هستیم و از همه بدتر گرانی و بی سامانی بازار است که نان آور خانواده را با نگرانی از ناتوانی در تامین هزینههای زندگی رو به رو کرده است. متاسفانه کاهش هر روزه ارزش پول ملی کشور و قیمت های متغیر در بازار، شرایط مبهمی را برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان ایجاد کرده است.
«محمد شریف» رئیس اتحادیه خواربار فروشان بیرجند ضمن تایید روند افزایش قیمت در بازار حبوبات و روغن و مواد شوینده می گوید: از ابتدای سال تاکنون چندین بار شاهد روند افزایش قیمت حبوبات بودیم و از هفته گذشته تاکنون بین 10 تا 12 درصد افزایش قیمت داشتهایم. قیمت لوبیا رشتی 40 هزار تومان، لپه 37هزار تومان، لوبیا قرمز 28 هزار تومان، نخود 25 هزار تومان، عدس 26 هزار تومان است.
وی می افزاید: تزریق نشدن برخی اقلام شوینده به بازار به سبب انتظار برای گرانی سبب افزایش قیمت مواد شوینده شده است.
گرانی به محصولات شوینده رسید
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران نیز امروز در گفتگو با رسانه ها اعلام کرد پتروشیمیهای دولتی قیمت مواد اولیه تولید مواد شوینده را افزایش دادهاند، بنابراین با رعایت تمام ضوابط قیمت گذاری، قیمت ۶ محصول شوینده افزایش خواهد یافت.
به گفته "بختیار علمبیگی" درخواست شرکتهای شوینده افزایش 60 تا 70 درصدی قیمت بود، اما با رعایت تمام ضوابط قیمت گذاری، قیمت 6 محصول شوینده و بهداشتی شامل پودر ماشین لباسشویی، صابون، مایع ظرفشویی، مایع دستشویی، خمیردندان و شیشه پاککن 40 درصد افزایش یافت و در مورد بقیه مواد شوینده و بهداشتی نیز افزایش قیمت 30 درصدی به تصویب رسید. این افزایش قیمت هنوز اعمال نشده است اما از حدود 8 تا 10 روز دیگر قیمتهای جدید اعمال خواهد شد.
حجت الاسلام «علی نسایی» دادستان بیرجند نیز در دیدار با نماینده ولی فقیه در خراسان جنوبی بر افزایش نظارت بر بازار تاکید می کند و می گوید: مردم مشکلات اقتصادی زیادی دارند و قدرت خرید به شدت پایین آمده است. باید نظارتی بر امر بازار با کمک تعزیرات حکومتی صورت گیرد تا مردم امیدواری پیدا کنند. وضعیت اقتصادی مردم مطلوب نیست و به تعبیر ما خیلی از مسائل مردم رها شده که اینگونه نباید باشد.
دادستان بیرجند می افزاید: همه مدیران استان و تعزیرات باید پای کار بیایند و جلوی افزایش قیمتها گرفته شود.
تشکیل ۷۸۴ پرونده تخلفات صنفی در خراسان جنوبی
«علی تهوری» معاون بازرسی و حمایت از مصرف کنندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی هم در گفتگو با رسانه ها از انجام بیش از ۲۶ هزار بازدید از واحدهای صنفی و تولیدی استان خبر می دهد و می گوید: از ابتدای امسال تاکنون ۷۸۴ پرونده تخلف طی این بازرسی ها به ارزش ریالی ۳۰ میلیارد ریال تشکیل شده که به تعزیرات حکومتی ارسال شده است.
به گفته وی همچنین از ابتدای امسال ۱۶ میلیارد ریال در طرح تشدید نظارت بر بازار و انبارها در استان به شاکیان برگشت داده شده است.
تهوری ادامه می دهد: از ابتدای امسال ۱۵ هزار و ۵۹ گزارش مردمی به ستاد خبری ۱۲۴ ارسال شده که به این گزارشها در کمترین زمان رسیدگی شده است.
معاون بازرسی و حمایت از مصرف کنندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی با اذعان به اینکه بین گرانی و گران فروشی تفاوت قائل هستیم و گرانی مربوط به اصناف نمی شود، می افزاید: اما اگر اصناف در ارائه کالا سود قانونی را رعایت نکنند گران فروشی کرده اند.
وی درج قیمت روی کالا و نصب نرخنامه را الزامی می داند و می گوید: مخدوش کردن قیمت درج شده بر روی کالا و فروش کالا با قیمت بالاتر از قیمت درج شده بر روی کالا تخلف محسوب می شود و باید واحد های صنفی کالاهای خود را بر اساس فاکتور خرید و رعایت سود قانونی ارائه کنند.
تهوری تاکید می کند: سامانه ۱۲۴ آماده دریافت گزارش و شکایات مردمی در خصوص تخلفات اقتصادی نظیر گرانفروشی، عدم درج قیمت، تقلب، کم فروشی و ... است.
و اما...
مرکز آمار ایران، نرخ تورم مهر ماه ۹۹ را اعلام کرد، بر اساس این آمار نرخ تورم نقطهای در مهر ماه ١٣٩٩ به عدد ٤١.٤ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ٤١.٤ درصد بیشتر از مهر ١٣٩٨ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند.(منظور از نرخ تورم نقطهای، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل میباشد.)
نرخ تورم نقطهای مهر ماه ١٣٩٩ در مقایسه با ماه قبل ٧.٠ واحد درصد افزایش یافته است. نرخ تورم نقطهای گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» با افزایش ٩.٠ واحد درصدی به ٤٠.٥ درصد و گروه «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» با افزایش ٦.٠ واحد درصدی به ٤١.٩ درصد رسیده است.
در گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «روغنها و چربیها» (کره پاستوریزه حیوانی و روغن جامد)، گروه «شیر، پنیر و تخممرغ» (تخم مرغ و خامه پاستوریزه)، گروه «سبزیجات» (فلفل دلمهای، کاهو، نخود، پیاز و قارچ)، گروه «چای، قهوه و سایر نوشیدنیها» (انواع نوشابه و آبمیوه) میباشد. در گروه عمده «کالاهای غیر خوراکی و خدمات»، گروه «حمل و نقل» (قیمت انواع خودرو)، گروه «مبلمان و لوازم خانگی» (بخاری گازی، فرش ماشینی، لوازم پلاستیکی آشپزخانه، یخچال فریزر و ظروف شیشهای آشپزخانه)، گروه «تفریح و فرهنگ» (لپتاپ، قطعات کامپیوتر، دوربین عکاسی و دوچرخه بچهگانه) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشتهاست.
حال در این روزگار جنگ اقتصادی، مردم از مسئولان دولتی این سوال اساسی را دارند که کدامیک از این گرانیها تقصیر تحریم و آمريکاست و کدامیک حاصل بیتدبیری، سوء مدیریت و نبود نظارت بر بازار؟
نظر شما