خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: مسجد «زیبان نساء» در «گازیرچات» بنگلادش که موسسه معماری «مورفوجنسیس» در داکا آن را طراحی کرده، یک ساختار یکپارچه است که به طور انتزاعی از اصل اساسی توحید در اسلام الهام گرفته است.
بنای یکپارچه بدون محدودیت این مسجد که با استفاده از یک ماده و یک رنگ مشخص می شود، از لحاظ معنوی حضور نمادینی در منطقه گازیرچات واقع در حومه شهر داکا ایجاد کرده است.
قرار گرفتن مسجد در لبه دریاچه «دورگا» و در میان یک منطقه صنعتی به سرعت در حال رشد علاوه بر اینکه به ایجاد فضای معنوی در داخل محوطه کمک کرده، فضایی را نیز برای استراحت کارگران و ساکنان منطقه به وجود آورده است.
استفاده از مسجد به عنوان یک مجموعه معنوی و اجتماعی که برای تقویت مراقبت و اعتماد متقابل بین متولیان مسجد و کارگران به کار گرفته شده بر اهمیت آن افزوده است.
طراحی مسجد مطابق با خواسته افرادی که می‌خواهند از آن هم به عنوان یک مکان عبادی و هم مکانی برای استراحت و همچنین گفتگوهای اجتماعی استفاده کنند، شامل عناصری است که جریان نور طبیعی را به داخل راه می دهد و تهویه آسان را تسهیل می کند.
به عنوان مثال، دیوارهای ساختمان با طاقچه‌های مستطیلی کوچک سوراخ‌هایی را ایجاد کرده است که اجازه نفوذ نور و هوای پراکنده در فضا را فراهم می‌کند.
از آنجایی که مسجد در منطقه‌ای گرم و مرطوب واقع شده است، معمار آن فضا را به گونه‌ای طراحی کرده است که بدون استفاده از تهویه مطبوع مصنوعی به طور طبیعی تهویه شود.
این مسجد به گونه ای طراحی شده است که هوا با عبور از بدنه آبی مجاور و حوضچه آب ساخته شده در محوطه، می‌تواند از طریق چندین دهانه به داخل نمازخانه جریان یابد و نسیم خنکی را در محوطه داخلی ایجاد کند.
علاوه بر این، فضای اصلی مسجد که از بالا به شکل دایره‌ای است در یک پوسته مربعی محصور شده است، به طوری که چهار بریدگی محصور به عنوان باغ‌ها را ایجاد می‌کنند و به عنوان حیاط نور برای فضاهای داخلی عمل می‌کنند.
در مسجد زیبان نساء، محراب یک صفحه شیشه‌ای نیمه‌شفاف است که با دست ساخته شده و روی بدنه آب کم عمقی که در داخل مسجد وجود دارد، نصب شده است.
در داخل حیاط جنوب شرقی مسجد، راه پله فلزی سوراخ‌دار قرار دارد که به طبقه فوقانی هلالی منتهی می شود و برای کارگران زن مجتمع صنعتی در نظر گرفته شده است.
این فضا هم به عنوان محل اقامه نماز و هم به عنوان فضای ملاقات برای زنان عمل می کند.
وضوخانه مسجد طوری طراحی شده است تا حس معنویت را در هنگام پاکسازی و تطهیر برای نماز القا کند.
این محل با کف‌پوش فیروزه‌ای که نشان‌دهنده آرامش است، آب خود را از باغ‌های اطراف مسجد تامین می‌کند و یک چرخه حلقه بسته قابل تجدید و بدون هدر رفتن برای آب ایجاد کرده است.
یکی دیگر از جنبه‌های طراحی مسجد که از شیوه‌های باستانی الهام می‌گیرد، موقعیت مسجد بر روی یک «اِزارِه»، بخش سنگی از دیوار اتاق یا ایوان است که از کف طاقچه تا روی زمین باشد.
این مدل، یادآور اشکال خانه‌های بومی است که بر روی تپه‌هایی در شکل دلتایی بنگلادش ساخته شده‌اند.
ترکیب فوق از آجرهای شکسته مورد استفاده در سطوح کف بخش‌های بیرونی سازهبه افزایش اصطکاک کمک می کند. استفاده از انواع مصالح محلی به شیوه‌ای نوآورانه در داخل مسجد، مهارت‌های محلی را در مقابل استفاده از مصالح ساختمانی آماده برای استفاده تشویق می‌کند.
معماری بتنی مسجد «زیبان نساء» نه تنها برای بازدیدکنندگان بلکه برای افرادی که از دور آن را مشاهده کنند، یک نمونه عالی از شیوه های طراحی است.
نظر شما