به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان؛ ششم ژانویه به‌عنوان روز میلاد و تعمید حضرت عیسی مسیح، جایگاه ویژه‌ای در میان مسیحیان ارتودکس دارد. این روز با مراسم خاصی همراه است که نشان‌دهنده ایمان و ارزش‌های معنوی این جامعه است؛ کلیسای چوپان جلفا نیز به‌عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ مسیحیان ارمنی، بخشی از هویت مذهبی و تاریخی این منطقه را تشکیل می‌دهد.
در تقویم مذهبی مسیحیان ارتودکس روز ۶ ژانویه یکی از مهم‌ترین روزهای تاریخی آنها است که به‌عنوان روز میلاد و تعمید حضرت عیسی مسیح جشن گرفته می‌شود. این روز برای مسیحیان ارتودکس معنای عمیقی دارد و همراه با مراسم مذهبی و آئین‌های خاصی گرامی داشته می‌شود. در ایران، کلیساهای تاریخی متعددی به‌ویژه در منطقه جلفای اصفهان و اطراف آن، گواهی بر حضور و نقش مهم جامعه مسیحیان هستند. یکی از این بناهای شاخص، کلیسای چوپان در جلفا است که به‌عنوان نمادی از معماری مذهبی و تاریخ مسیحیان ارمنی شناخته می‌شود.
ژانویه که به‌عنوان عید «تجلی خداوند» (Epiphany) یا «ظهور خداوند» شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین جشن‌های مذهبی مسیحیان ارتودکس است. در این روز، دو رویداد مهم مذهبی گرامی داشته می‌شود:
۱. میلاد حضرت عیسی مسیح: در حالی که مسیحیان کاتولیک و پروتستان میلاد مسیح را در ۲۵ دسامبر جشن می‌گیرند، مسیحیان ارتودکس این روز را در ۶ ژانویه جشن می‌گیرند.
۲.تعمید حضرت عیسی در رود اردن: این روز همچنین یادآور تعمید مسیح توسط یحیی تعمیددهنده است، که در باور مسیحیان لحظه‌ای نمادین از ظهور تثلیث مقدس (پدر، پسر، و روح‌القدس) محسوب می‌شود.
جشن‌های این روز معمولاً با آیین‌های مذهبی، دعا، و مراسمی مانند «تقدیس آب» همراه است. این مراسم نماد پاکی، زندگی جدید، و ارتباط معنوی با خداوند است.
به بهانه ششم و هفتم ژانویه که جشن میلاد و غسل تعمید مسیح در میان ارامنه است این کلیسای کوچک را معرفی می کنیم:
کلیسای «چوپان» کجا قرار دارد؟
کلیسای «چوپان» یا کلیسای «آندره ورتی مقدس» که در زبان محلی به «ناخیرچی» مشهور است، یکی از کلیساهای تاریخی و کم‌نظیر منطقه جلفا در استان آذربایجان شرقی است. این کلیسا که در قرن ۱۶ میلادی ساخته شده، در نزدیکی روستای «قره‌گل» و در دل طبیعتی بکر واقع شده است. نام این کلیسا برگرفته از استفاده اولیه آن توسط چوپانان ارمنی است که در این منطقه زندگی می‌کردند و از کلیسا برای عبادات روزانه خود بهره می‌بردند.
ویژگی‌های معماری کلیسا
سبک معماری این کلیسا ساده و روستای است و برخلاف کلیساهای بزرگ و پرزرق‌وبرق، کلیسای چوپان دارای معماری ساده‌ای است که با محیط روستایی و طبیعت اطراف هماهنگی دارد و از سنگ و آجر ساخته شده و سقف آن به‌صورت گنبدی طراحی شده است.
برخلاف کلیساهای دیگر مانند کلیسای وانک در جلفای اصفهان، کلیسای چوپان تزئینات داخلی کمی دارد که نشان‌دهنده استفاده عملی و ساده آن برای چوپانان است.
اهمیت تاریخی و فرهنگی کلیسای چوپان
کلیسای چوپان نه‌تنها به‌عنوان یک بنای مذهبی بلکه به‌عنوان بخشی از تاریخ ارامنه در ایران اهمیت دارد. ارامنه به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین جوامع مسیحی در ایران، نقشی کلیدی در توسعه فرهنگی و اقتصادی مناطق مختلف کشور، از جمله جلفا، داشته‌اند. هر ساله، مسیحیان ارتودکس و ارمنی در کلیساهای مختلف از جمله کلیسای چوپان مراسم مذهبی برگزار می‌کنند. این مراسم شامل دعا، سرودهای مذهبی، و نیایش است که ارتباط معنوی جامعه مسیحیان با خداوند را تقویت می‌کند. در گذشته، چوپانان و خانواده‌های آنان در ۶ ژانویه در این کلیسا گرد هم می‌آمدند تا در مراسم عید میلاد مسیح شرکت کنند.
توجه به چنین بناهای تاریخی در کنار گرامیداشت رویدادهای مذهبی نه‌تنها به تقویت پیوندهای فرهنگی کمک می‌کند، بلکه احترام به تنوع مذهبی و تاریخی ایران را نیز نشان می‌دهد.
نظر شما