ادبیات آیینی در ایران با الهام از عاشورا به بالندگی خود ادامه می‌دهد

مجاهدی، با اشاره به اینکه کربلا هرگز در تاریخ شیعه تمام نمی‌شود، به ابعاد مختلف تبلور این واقعه جانگداز در ادبیات آیینی اشاره کرد و گفت: این عرصه از ادبیات در ایران با الهام از عاشورا به بالندگی خود ادامه می‌دهد.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری شبستان: نشست نقد و بررسی کتاب «خون‌هایش؛ امام حسین(ع) به روایت زینب کبری(س)» نوشته «محمدحسن شاهنگی» در خانه اندیشورزان علوم اسلامی با مشارکت گروه ادبیات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، با حضور «محمدعلی مجاهدی» شاعر و پیشکسوت ادبیات آیینی؛ «مهدی امین‌فروغی» پژوهشگر ادبیات آیینی و «محمدحسن شاهنگی» مولف کتاب برگزار شد.

در ابتدای این نشست محمدعلی مجاهدی طی سخنانی اظهار کرد: کربلا هیچ وقت در تاریخ شیعه تمام نمی‌شود و به جرأت می‌توان گفت این رویداد بی‌نظیر و استثنائی برای همیشه تاریخ و همه مکان‌هاست؛ خون امام حسین(ع) و یاران با وفای آن امام همام، جوششی پایان‌ناپذیر و ابدی دارد و این همان وعده خداوند به ایشان است که حرارت این خون را هیچ گاه سرد نمی‌کند.

ادبیات آیینی در ایران با الهام از عاشورا به بالندگی خود ادامه می‌دهد

وی افزود: ادبیات آیینی در ایران با الهام از عاشورا به بالندگی خود ادامه می‌دهد و شاهد آن هستیم که نویسندگان جوان برای مخاطبان جوان در این حوزه ورود می‌کنند و کتاب «خون‌هایش» هم نمونه‌ای از همین رهگذر است.

روایت عاشورا بدون ظهور منجی تکمیل نمی‌شود

این پیشکسوت ادبیات آیینی در بخش دیگری از مباحث خود اظهار کرد: روایت عاشورا بدون ظهور منجی تکمیل نمی‌شود و لازم است هر جا نام سیدالشهدا(ع) برده می‌شود، ‌ نام قائم آل محمد(عج) نیز آورده شود؛ انتقام از قاتلان پسر رسول خدا(ص) قطعی است و در اعتقادات ما و با پوست و گوشت ما در هم آمیخته است؛ شیعه‌ بدون مهدویت و عاشورا معنایی ندارد و با همین دو موضوع است که به حیات معنوی خود رشد می‌دهد.

بر پایه این گزارش: در ادامه این نشست «مهدی امین فروغی» طی سخنانی اظهار کرد: تولید ادبیات آیینی در هر عصری در طول تاریخ شیعه خاصه با تمرکز بر عاشورا و  ناظر به مخاطب همان عصر انجام شده است؛ در مقطعی اشعار و متون منظوم اولویت داشته، در مقطعی نوحه‌ها مورد اقبال عموم و سرایندگان قرار داشته و در مقطعی هم داستان و رمان در کانون نگاه تولیدکنندگان و مخاطبان قرار می‌گیرد.  

وی افزود: عصر حاضر عصر روایت‌هاست؛ روایت از رخدادهای تاریخی برای مخاطب امروز جذاب و شیرین است و بر عمق روح و روان او تأثیر شگرفی از خود به یادگار می‌گذارد، حتی فراتر از این می‌توان به جای روایت کامل از یک رویداد مثل کربلا به خرده‌روایت‌ها پرداخت و از دریچه و زاویه راوی فرازهای برگزیده‌ای از رخداد اصلی را بازگو کرد و این اتفاق در کتاب «خون‌هایش» وجود دارد و مشابه آن را کمتر می‌توان در کتاب دیگری یافت و از این حیث باید  آن را برجسته کرد.

فروغی ادامه داد: در ادبیات آیینی صرفاً نباید به نقل اکتفا کرد؛ بلکه می‌توان به تبیین و برداشت روایی هم اندیشید؛ البته کار دشوار و حساسی در پیش روی ما قرار دارد و باید احتیاط کرد که از مرزهای متعارف خارج نشد و تاریخ را تحریف نکرد، ‌چیزی به آن نیافزود و چیزی از آن کم نکرد؛ شخصیت‌پردازی باید با دقت تمام صورت گیرد و وجهه معصومین(ع) تخریب نشود؛ مخاطب علاقه‌مند است تا در کنار شنیدن اصل رویداد، به جهان‌بینی راوی هم دسترسی پیدا کند و اطلاعات خود را در این بخش توسعه دهد.

در بخش دیگری از این نشست «محمدحسن شاهنگی» نویسنده کتاب «خون‌هایش» طی سخنانی گفت: این اثر را با این عبارت پرمغز آغاز کردم: «اَلسَّلامُ عَلَیْکَ یا ثارَ اللَّهِ وَابْنَ ثارِهِ وَالْوِتْرَ الْمَوْتُورَ» (سلام بر تو! ای کشته‌ای که خداوند برای تو خون‌خواهی می‌کند و پسر کسی که خدا خون‌خواهی او می‌کند و ای تنهایی که نزدیکان او کشته شدند)؛ در حقیقت نام کتاب از همین عبارت الهام گرفته شده است.

این نویسنده ادامه داد: کتاب «خون‌هایش» دارای هفت بخش اصلی است؛ بخش یکم به قبل از واقعه کربلا می پردازد؛ بخش دوم به شهادت سید الشهداء(ع) توجه دارد و بخش سوم بر خیمه‌سوزان عصر عاشورا متمرکز است؛ همچنین در بخش چهارم محور اصلی بازگشت کاروان اسرا  به کوفه است؛ بخش پنجم بر مصائب حضرت زینب(س) در راه شام و بخش ششم به وقایع کاخ یزید می‌پردازد و در نهایت در بخش هفتم و آخر به زیبایی‌هایی که حضرت زینب(س) از ابتدا تا انتهای واقعه کربلا دیده است، توجه می‌کند.     

بر پایه این گزارش: در پایان این نشست نویسنده کتاب «خون‌هایش؛ امام حسین(ع) به روایت زینب کبری(س)» فرازی از کتاب را خواند: 

«صبح عاشورا، مصباح هدایت داشت و عصر عاشورا، نه... حسین(علیه‌السلام) که نبود، حمایت نبود، حمیت نبود... پریشان بودم و شانه‌هایش نبود تا به آنها پناه ببرم. چیزی برایم نمانده بود جز نوحه. از تل تا مقتل، راهی به درازای تاریخ است؛ در این مسیرِ به ظاهر کوتاه، هابیل به دست قابیل کشته می‌شود، فرق علی(علیه‌السلام) شکافته می‌شود، فاطمه(سلام‌الله‌علیها) پشت در جان می‌بازد، حسن(علیه‌السلام) مسموم می‌گردد، علی‌اکبر(علیه‌السلام) رشادت می‌کند، علی اصغر(علیه‌السلام) در خون خود شنا می‌کند، عباس(علیه‌السلام) بی‌دست می‌شود...».

کد خبر 1799632

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha