تأملی بر جایگاه کانون های فرهنگی هنری مساجد البرز و روند فعالیت آن در دولت سیزدهم

خبرگزاری شبستان البرز : ثمره بیش از یک دهه تلاش در کانون های فرهنگی هنری مساجد طی نخستین نشست مدیران کانون های فرهنگی هنری مساجد با استاندار البرز که در ایام اوقات فراغت سال جاری مورد بررسی قرار گرفت، فرصتی را فراهم کرد تا در هفته دولت یک بازنگری کلی نسبت به روند فعالیت کانون های فرهنگی هنری مساجد داشته باشیم. 

فرآیند اثرگذاری کانون های فرهنگی هنری مساجد در رشد برنامه های فرهنگی و هنری بر کسی پوشیده نیست، اما بیان و انعکاس فعالیت ها یک ضرورت برای اطلاع بخشی و بصیرت افزایی از روند جایگاه احیاء مساجد و نقش فعالان مسجدی است. 

به همین منظور پای میز مصاحبه با حجت الاسلام کاظم شکری، مدیر ستاد کانون های فرهنگی هنری مساجد استان البرز می نشینیم و ایشان در نخستین بخش سخنان خود می گوید: در ابتدا مختصری توضیح در خصوص کانون های فرهنگی هنری مساجد استان البرز که فعالیت های فرهنگی هنری و جذب جوان و نوجوان باید عرض کنم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سال 72 ستادی را تشکیل داد به نام ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد که به صورت هیئت امنائی که متشکل از مدیر 12 تشکل بود. اعضای این هیئت امناء عبارت بودند از وزیر کشور، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر آموزش و پرورش، فرمانده سپاه بسیج، ریاست سازمان تبلیغات اسلامی کشور، ریاست امور مساجد، ریاست شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور ... .

بفرمایید هدف از اجرای طرح هیئت امناء با محوریت مساجد چه بود؟

هدف از اجرای این طرح، احیاء واقعی نقش مساجد در ترویج فرهنگ دینی و کادرسازی، توانمندسازی و هدایت ظرفیت موجود به سمت اهداف بلند استقرار ارزش های ایمانی و دینی، ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد در سال 72 شکل گرفت و اساسنامه در سال 77 در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شد. سه هدف داشت که احیاء کارکردهای مسجدی، هویت بخشی به نیروهای متعهد انقلابی و کارآمد در حوزه فرهنگ و هنر، توسعه فرهنگ اصیل اسلامی در شهرها  و روستاها و مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن.

متناسب با این هیئت امناء، ستادی نیز برای رشد برنامه های کانون های مساجد وجود دارد در این رابطه نیز توضیح بفرمایید؟

در ستاد ما یک ارکان و شورای سیاستگذاری داریم که وزیر ارشاد، وزیر فرهنگ ارشاد، شهردار تهران، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس اوقاف و امورخیریه استان ، رئیس حوزه علمیه خواهران و برادران . نماینده محترم ولی فقیه ، استاندار البرز که نائب رئیس شورای هماهنگی کانون های مساجد استان هستند. اعضاء نیز عبارتند از: رئیس شورای ائمه مساجد استان البرز، رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان البرز، شهردار محترم، فرمانده سپاه، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز و یک نماینده از مرکز حوزه های علمیه استان، که احکام این افراد از طرف وزیر کشور صادر و به صورت معمول سالانه یک تا سه جلسه در خصوص شورای هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد البرز برپا می شود و نظارت ها همچنین تکالیفی را در این خصوص برعهده دارد.

از آمار تعداد کانون ها، مدیران و دیگر شاخص های کانون های مساجد بفرمایید؟

در سطح استان 404 کانون فرهنگی هنری مساجد داریم که این تعداد کانون، 98 مورد در روستاها که 24 درصد کانون ها و 306 کانون که76 درصد را شامل می شود در شهرها دائر هستند. آمار مختلفی از تعداد مساجد داریم که عبارت از 560 تا 700 مورد عنوان شده است. از این 404 مدیر، 31 کانون فرهنگی هنری مسجد توسط بانوان اداره می شود. 40 هزار و 69 نفر از اعضای سامانه بچه های مسجد از فعالان مساجد استان البرز هستند. آمار جمعیتی و جنسیتی این آمارها در این گزارش آمده است.

 بخشی از ظرفیت کانون های مساجد کتابخانه ها هستند. ما در استان البرز بر اساس مطلبی که ثبت شده است 109 کتابخانه مخزن دار داریم که بعضی از این کتابخانه ها فعال تر از کتابخانه های نهاد کتابخانه های عمومی هستند به عنوان مثال کانون امام جعفرصادق(ع) از جمله کتابخانه های شبانه روزی استان است. همچنین 45 کتابخانه باز داریم.

از ظرفیت گروه سرود و تئاتر بچه های مسجد بفرمایید

ظرفیت دیگر کانون های فرهنگی هنری مساجد گروه سرود است که در سطح استان 49 گروه سرود داریم که وابسته به کانون های فرهنگی هنری مساجد هستند. بعضا این گروه های سرود، گروه های سرود بین المللی هستند. با همکاری که با دستگاه ها داشته ایم، به ویژه حوزه هنری، بحث نمایش است که در زمینه تئاتر بچه های مسجد شاهد رخدادهای خوبی بودیم که 36 گروه تئاتر نمایشی در مساجد شکل گرفته است. این مطلب البته الزام هایی دارد و آن این است که نمایشنامه های تئاتر بچه های مسجد، تک جنسیتی است. یا تمامی آن ها از آقایان هستند یا از بانوان. تا کنون 200 نمایشنامه تک جنسیتی با همت حوزه هنر ویژه بچه های مسجد به نگارش درآمده است و سال جاری نیز با تفاهم نامه ای که با جناب مهرابی، مدیر حوزه هنری استان البرز انجام شده است، 50 نمایش جدید ویژه بچه های مسجد اجرا می شود. آثار هنری که در سامانه بچه های مسجد ثبت شده است با توجه به این آمار قابل ملاحظه است. از حیث ترکیب گستره کانون های مساجد در نظرآباد، 42 کانون مسجد، شهرستان کرج 224، فردیس 30 کانون مسجد، شهرستان طالقان 28 همچنین ساوجبلاغ و چهارباغ که 29 مورد از این کانون های فرهنگی هنری مساجد فعال هستند. میزان تحصیلات کانون های فرهنگی هنری مساجد نیز 2 نفر در مقطع دکتری، 48 نفر در مقطع کارشناسی ارشد، 3 نفر سطح سه حوزه علمیه، 118 نفر در مقطع کارشناسی، در مقطع سطح 2 حوزه علمیه 25 نفر، سطح 1 حوزه علیمه 20 نفر، دیپلم و زیر دیپلم نیز 70 و 62 مورد است.

در خصوص اوقات فراغت و هویت سازی نوجوانان در کانون های مساجد برایمان بفرمایید

برای تابستان کانون های فرهنگی هنری مساجد، برنامه محتوایی داشتیم که در گام دوم انقلاب مسئله سبک زندگی مطرح شده و ما در این حوزه در سامانه بچه های مسجد مطالبی است. بحث خانواده و حرکت به سمت تمدن نوین اسلامی و شبکه سازی و کادرسازی در کانون های فرهنگی هنری مساجد مورد توجه است. در بحث هویت سازی در کانون های فرهنگی هنری مساجد، رایزنی هایی انجام شده است.

بسیاری از مدیران نهادها و دستگاه های اجرایی در این مسیر همراه ما بودند. حوزه هنری، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، جناب دکتر کاظمینی در زمینه مناطق کم برخوردار و طرح 2020 همراه ما بودند. در بحث سرود، کتابخانه، نمایش و ... اتفاق های موثری اتفاق افتاده است. به عنوان مثال گروه سرود مصلی امام خمینی(ره) ساوجبلاغ در 27 کشور اجرا داشته اند. انتظار می رود این برنامه ها زمینه رشد و حمایت از شبکه کانون های فرهنگی هنری مساجد باشد.