به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان؛ به مناسبت فرا رسیدن بیست و یکم شهریور ماه، روز سینما و به منظور بررسی ارتباط این هنر با آموزه‌های دینی و مسجد و خدمات متقابل این دو به یکدیگر با «حنظله تاج‌الدینی»، کارگردان و مستندساز گفتگو کرده‌ایم که مشروح آن تقدیم حضورتان می‌شود:
«حنظله تاج‌الدینی» با بیان اینکه به عنوان هنرمند و کارگردان تعارضی در تعریف سینمای دینی بین مدیران فرهنگی و هنرمندان لمس کرده‌ام، اظهار کرد: در جهانی زیست می‌کنیم که یوتیوپ رسماً اعلام کرده است که پنج میلیارد کاربر دارد این یعنی مردم در دنیای کنونی فیلم را ترجیح می‌دهند دیگر همچون دهه‌های گذشته غلبه اثرگذاری با متن نیست حتی از ترافیک اینترنت دنیا حدود ۶۰- ۷۰ درصد به یوتیوپ اختصاص دارد و ۳۰-۴۰ درصد باقیمانده نیز باز به سایت‌های مربوط به فیلم اختصاص می‌یابد. این مسأله ضرورت استفاده از مدیوم فیلم در جذب مخاطب و عرضه تفکرات مختلف اعم از سیاسی، مذهبی و... را ثابت می‌کند.
سینمای دینی را محدود و مقدی نکنیم
این کارگردان و مستندساز ادامه داد: دین دستورات جامع زیستی دارد، برای مثال در مسئله ارث و بنابر مطالعات بین‌المللی، بهترین الگو در دین اسلام عرضه شده است. در قرآن ۵۰۰ آیه مربوط به احکام داریم که نسخه زندگی سعادتمندانه را عرضه کرده و می‌تواند دستمایه تولید فیلم‌های اثرگذار شود. لذا نباید سینمای دینی مذهبی را به ژانر تاریخی همچون مجموعه مختارنامه یا یوسف پیامبر(ص) محدود کرد. به عبارت دیگر، نباید قیودی ایجاد کنیم که دست و پای هنرمندان را ببندد.
تاج‌الدینی افزود: برای مثال «خانه دوست کجا است؟» مرحوم کیارستمی را می‌توان سینمای دینی دانست وی زمانی این فیلم را ساخت که تصویر ایران در اذهان دیگران، تصویر جنگ و اعدام و کشتار بود در این بین این فیلم در جشنواره‌ای در فرانسه پذیرفته شد و مسئولان جشنواره به دلیل تهدیدات سازمان منافقان، شرط گذاشتند هر کس بتواند نقشه ایران را روی برگه بکشد به عنوان بلیط از او پذیرفته می‌شود؛ در آن شرایط که درگیر جنگ بودیم ۱۵۰ دانش‌آموز فرانسوی از روی کتاب جغرافیای خود نقشه ایران را کشیدند تا به عنوان بلیط ارائه کرده و فیلم «خانه دوست کجا است؟ » را تماشا کنند!
اگر امروز پیامبری مبعوث می شد ...
وی تأکید کرد: آن‌ها با دیدن این فیلم پرسیدند پس خون و خونریزی، کشت و کشتار و اعدام کجا است؟ مرحوم کیارستمی در آن فیلم با آموزه‌های اخلاقی ایران و اسلام را پرزنت کرد. آیت الله العظمی جوادی آملی که از استوانه‌ها و تئوریسین‌های نظام است، می‌گوید اگر پیامبری امروز مبعوث می‌شد معجزه‌اش دوربین بود. با این نگاه سینمای دینی گستره‌ای وسیع می‌یابد.
این کارگردان و مستندساز درباره میزان توفیق سینمای پس از انقلاب در پرداخت به مباحث و آموزه‌های دینی، بیان کرد: متأسفانه احساس می‌شود مدیران کشور نتوانسته‌اند درخواست‌شان از هنرمندان را صحیح مطرح کنند، صنفی کردن ایراد دارد، حاکمیت‌ها باید هنرمندان را نسبت به خواسته‌هایشان توجیه کنند.
سینمای دفاع مقدس با انگیزه‌های شخصی متولد شد
وی با اشاره به تأثیر پیروزی انقلاب اسلامی و پس از آن وقوع جنگ تحمیلی بر سینمای ایران، گفت: با وقوع جنگ قابل توجهی از فیلم‌های دفاع مقدسی متولد شدند بدون آنکه بتوان نقشی برای نهادها و سازمان‌ها در تولد آن‌ها قائل بود چنان که شهید آوینی خود با انگیزه‌های شخصی وارد حوزه روایت فتح شد. متأسفانه، مدیران خروجی‌های سالانه می‌خواهند اما به جهت‌دهی و بسترسازی‌ها توجه نمی‌شود یا اینکه چقدر با بدنه هنرمندان سینماگران رفاقت ایجاد کرده‌ایم؟ چقدر مدیران فرهنگی هنری از اهالی این صنف بوده‌اند و با هنرمندان زبان مشترک دارند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد مدیران سازمان سینمایی در چهل واندی ساله پس از انقلاب بیشتر بنابر مصلحت‌اندیشی انتخاب شده‌اند.
رئیس اداره هنرهای تصویری دفتر تبلیغات اسلامی در ادامه ابراز کرد: ما به انقلاب دِین داریم اگر بستر برای هنرمند فراهم نباشد به حوزه‌های دیگر شیفت می‌کند مدیران فرهنگی برای خلق آثار تصویری جذاب و موردپسند مخاطب باید بسترسازی کنند؛ برای مثال فیلم‌های پلیسی از ژانرهای مورداستقبال مردم است اما ما شهرک فیلم پلیسی نداریم. هنرمندان را نباید صنفی کرد باید شهرک‌های متعدد سینمایی مرتبط با ژانرهای مختلف سینمایی داشته باشیم.
وی ادامه داد: منِ فیلمساز مذهبی دوست دارم دیده شوم چقدر جشنواره‌های قواره‌دار در حد قواره‌های جهانی داریم وقتی زمینه فراهم نباشد، فیلمسازان به سمت جشنواره‌های خارجی شیفت می‌کنند و ناگزیر و به اجبار باید خود رابا اصول آن‌ها همراه و هماهنگ کنند! در پی اینکه از هنرمند تکریم لازم نشود و فرصت دیده شدن به او ندهیم، انقلاب متضرر می‌شود قهرمانان جنگ تحمیلی را می‌توان دستمایه درام‌های دارای بازتاب جهانی قرار داد طراحی و تولید بازی، فیلم و مستند از زندگی آن‌ها می‌تواند بازخورد جهانی داشته باشد.
سینما پس از انقلاب کاملاً در خدمت انقلاب قرار گرفت
تاج الدینی با بیان اینکه دوراندیشی و مهندسی کار نداشته‌ایم و بعد یقه هنرمندان را می‌گیریم، تصریح کرد: این در حالی است که تنها نهادی که بعد از انقلاب ۱۰۰ درصد در خدمت انقلاب و احکام دینی بوده، سینما است هنوز مدل ارتش و دانشگاه و.. تغییر نکرده بود اما سینمای ما از کاباره‌ای و فیلم فارسی به سینمای جنگ و انقلاب تبدیل شد؛ کدام نهاد توانسته در این حد در خدمت انقلاب اسلامی باشد؟
این کارگردان و مستندساز با بیان اینکه کاری برای سینمای دینی نکرده‌ایم، گفت: هنرمندان پای کار هستند باید ببینیم چقدر زمینه‌سازی شده تا هنرمند پای کار بیاید؟، در حالی که ما کارهای خوبی در سینمای دینی انجام داده‌ایم مثل مختارنامه و حضرت یوسف(ع) که جهانی شدند.
مسجد کولونی تولید درام است
وی درباره ارتباطی که می‌توان بین مسجد و سینما برقرار کرد و خدمات متقابل این دو به یکدیگر، تأکید کرد: اساساً عنصر حیاتی سینما درام و از عناصر حیاتی درام کنتراست(تضاد) است. مساجد به دلیل حضور افراد از اقشار، اصناف، افکار و طبقات مختلف که بعضاً در تضاد با هم نیز قرار می‌گیرند، کولونی تولید درام هستند اتفاقات مختلفی که در مسجد رخ می‌دهد می‌تواند دستمایه فیلم قرار بگیرد به ویژه اینکه برخی مساجد فعالیت‌های گسترده و جریان ساز همچون صندوق‌های قرض الحسنه، تأمین جهیزیه و ... دارند.
تاج‌الدینی با بیان اینکه مسجد می‌تواند کارآکتر (شخصیت) سینمایی باشد نه صرفاً یک لوکیشن و مکان، اظهار کرد: اینچنین می‌توان قصه‌های بسیار از سینما تولید کرد درباره حوزه علمیه برخی کارها مثل مجموعه پرده نشین این کار را کرده‌اند اما درباره مسجد رخ نداده است در حالی که زندگی خادم مسجد، حتی اختلافاتی که بعضاً بین ارکان مسجد رخ می‌دهد یا کارهای بچه‌های مسجد همه می‌توانند دستمایه تولید فیلم باشد.
وی ابراز کرد: گاهی بسیاری از امور در کشور ما روی زمین می‌ماند چون تعدد متولی درباره آن‌ها وجود دارد؛ متأسفانه درباره مسجد، نماز و دین تولیدات هدرمند داریم نه هدفمند، پارادایم نداریم اگر اسلوب ایجاد و موازی کاری‌ها به هم افزایی تبدیل شود و رقابت آفرین شوند، می‌توان به تولید آثار دارای حرف با دستمایه‌های دینی مذهبی‌امیدوار بود.
تاج الدینی در پاسخ به این سؤال که چه شد که دیگر مسجد آن رویش‌های خلاق و اثرگذار سینمایی را ندارد، خاطرنشان کرد: من دهه شصتی هستم، در دهه ۷۰ شمسی برای دیدن فیلم‌های بروسلی تنها مکانی که داشتیم که با کیفیت بالا فیلم ببینیم مسجد محله بود تا قبل از پنجم دبستان که اولین بار از طرف مدرسه سینما رفتم همه فیلم‌ها را در سینما می‌دیدم. اما الان همسایه مسجد هستم و کسی از من نمی‌خواهد حتی یک دوره آموزشی در مسجد برگزار کنم. اگر قرار باشد اتفاقی برای سینمای دینی بیفتد باید از مسجد باشد اکران فیلم در مسجد برکات بسیار دارد این همه از اسلام هراسی سخن می‌گوییم چرا پنج فیلم اسلام هراسانه همراه با نقد را در مسجد اکران نمی‌کنیم؟!
انتهای پیام/
نظر شما