خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم- یکی از روزهای مهم ماه ربیع الاول، روز نهم این ماه است، روزی که امامت و ولایت یگانه منجی عالم بشریت، حضرت مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف پس از شهادت پدر بزرگوارشان امام حسن عسکری علیه السلام آغاز می شود.
«نهم ربیع الاول» هر سال، یادآور آغاز امامت آخرین پیشوای شیعیان و موعود تمامی ادیان الهی و جوامع بشری است، این روز، روز طلوع ولایت خورشید پنهان امامت است؛ موعودی که خداوند عزوجل رسیدنش را به تمامی امت ها نوید داده است و با حضور او جهانی کران تا کران داد و دادگری پدید خواهد آمد.
*از تولد تا غیبت منجی عالم بشریت
حضرت مهدی(عج)، دوازدهمین پیشوای شیعیان، در شب جمعه نیمه شعبان سال 255 ق. در شهر سامرا دیده به جهان گشود؛ پدرش، امام حسن عسکری (ع) جز او فرزندی نه پنهان و نه آشکار به جا نگذاشت و او را نیز پنهانی نگه داری فرمود.
مادر بزرگوار آن حضرت، بانویی شایسته به نام نرجس بود که به نام های دیگری چون سوسن، صیقل یا صقیل و ملیکه نیز نامیده شده است؛ او دختر یوشعا، پسر قیصر روم و از نوادگان شمعون، یکی از حواریون مسیح (ع) بود که خداوند، او را به صورت معجزه آسایی برای همسری امام یازدهم برگزید.
نام و کنیه امام زمان(عج) همان نام و کنیه پیامبر اکرم(ص) است و در برخی روایات آمده است تا زمانی که خداوند، زمین را به ظهور او و استقرار دولتش زینت نبخشیده است، بر کسی روا نیست که نام و کنیه آن حضرت را بر زبان جاری سازد.
به دلیل وجود روایات یادشده، شیعیان، آن حضرت را با القاب مختلفی چون «حجّت، قائم، مهدی، خلف صالح، صاحب، صاحب الزّمان، صاحب الدار» می نامیدند و در دوران غیبت کوتاه آن امام، ارادتمندان و دوستداران حضرتش با تعبیرهایی چون «ناحیه مقدسه» از ایشان یاد می کنند.
امام حسن عسکری (ع) در هشتم ربیع الاول سال 260 ق؛ یعنی در زمانی که حضرت مهدی (ع) پنج سال بیشتر نداشت، به دست معتمد، خلیفه عباسی به شهادت رسید و امام عصر(عج) بر پیکر پدر بزرگوار خویش نماز گزارد.
با شهادت امام حسن عسکری (ع)، دوران امامت امام عصر(عج) آغاز شد و بنا به گفته بسیاری از صاحب نظران، دوران غیبت کوتاه مدت آن امام که از آن به «غیبت صغرا» تعبیر می شود، از همین زمان؛ یعنی سال 260 هجری قمری آغاز گردید و برخی از اهل تحقیق برآنند که غیبت صغرا از همان زمان تولد حضرت؛ یعنی سال 255 هجری قمری آغاز شده است.
دوران غیبت صغرا تا سال 329 هجری قمری ادامه داشت که بدین ترتیب، بنا بر دیدگاه اول، طول این دوران، 69 سال و بنا بر دیدگاه دوم، طول این دوران 74 سال بوده است.
از سال 329 هجری قمری به بعد، دوران دیگری از حیات امام عصر(عج) آغاز شد که از آن به «غیبت کبرا» تعبیر می کنیم و این دوران همچنان ادامه دارد تا روزی که به خواست خدا، ابرهای غیبت به کناری رود و جهان از خورشید فروزان ولایت بهره مند شود.(1)
با مناسبت فرارسیدن سالروز آغاز امامت مهدی موعود(عج) با سراغ یکی از کارشناسان حوزه دین رفتیم. گفتگوی خبرنگار شبستان با حجت الاسلام محمد شاکری-امام جمعه فردوس- را به شرح زیر می خوانید؛
۱-در مورد اهمیت آغاز امامت حضرت مهدی(عج) بفرمایید؟ آغاز امامت امام زمان (عج) در واقع یک برهه جدیدی از زندگی امامت ائمه اطهار علیهم السلام به حساب می آید، به تعبیری جامعه اسلامی در یک پیچ تاریخی قرار گرفت.
جامعه ای که به راحتی می توانست با امام و رهبر خود ارتباط برقرار کند به خاطر مصالحی باید امامت یک آقا زاده خردسال 5 ساله، آن‌هم نه به صورت مستقیم بلکه نزدیک به ۷۰ سال توسط نواب خاص با ایشان در ارتباط باشند و پس از آن توسط نواب عام و مراجع تقلید، مسائل دینی را فرا بگیرند.
بنابراین یک برهه جدیدی برای مسلمانان اتفاق افتاد که البته در تاریخ در زمان های گذشته برای مدت کوتاهی شبیه به این اتفاق افتاده بود مثلا غیبت ۴۰ روزه حضرت موسی (ع) که در آن مدت مردم به جانشین ایشان حضرت هارون مراجعه می کردند.
از طرفی با توجه به اینکه همه انبیاء الهی انتظار آمدن پیامبر آخرالزمان و پیامبر اکرم(ص) و همه امامان معصوم(ع) انتظار آمدن امام زمان(عج) را می کشیدند، آمدن ایشان و امامتشان به خاطر اتفاقاتی که رقم خواهد خورد بسیار مهم است.
۲-آیا نهم ربیع الاول جشن وحدت افزا یا وحدت شکن است؟ با توجه به اینکه آمدن امام زمان (عج) جزء اعتقادات همه ادیان است حالا با عناوین مختلفی مانند منجی، موعود و عناوینی نظیر این ها، اگر امامت ایشان به خوبی برای همه مردم تشریح شود قطعا وحدت افزا خواهد بود لکن اگر خدای ناکرده جشن ها براساس خواست برخی باشد و اصل قضیه فراموش گردد می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند.
دقیقا نظیر قضیه غدیر که در واقع عید اکمال نبوت است و ادامه جریان رسالت انبیاء الهی که تکلیف مسلمانان را روشن می کند و باعث ناامیدی و مایوس شدن دشمنان دین می گردد و آغاز امامت امام زمان (عج) نیز همین‌گونه است.
۳-آیا در قرآن کریم به موعود و منجی بشریت حضرت مهدی(عج) اشاره شده است؟ در قرآن به عناوین مختلفی به این موضوع اشاره شده است مثلا در سوره قصص آیه ۵ می فرماید: «وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ؛ ﻭ ﻣﺎ ﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲ ﻭ ﺯﺑﻮﻧﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ، ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺍﺭﺯﺵ ﺩﻫﻴﻢ، ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺸﻮﺍﻳﺎﻥ ﻣﺮﺩم ﻭ ﻭﺍﺭﺛﺎﻥ ﺍﻣﻮﺍﻝ، ﺛﺮﻭﺕ ﻫﺎ ﻭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻫﺎی ﻓﺮﻋﻮﻧﻴﺎﻥ ﮔﺮﺩﺍﻧﻴﻢ.»
مفسرین زمان تحقق کامل این آیه را هنگام ظهور امام زمان(عج) و تشکیل حکومت جهانی ایشان بیان کرده اند که این اتفاق خواهد افتاد.
۴-چگونه می توان محبت به امام زمان(عج) را در خانواده تقویت کرد؟ ایجاد محبت در دل افراد راه های متعددی دارد به عنوان مثال یکی از راه های ایجاد و یا تقویت محبت، شناخت کمالات آن شخص است.
چرا فرزندان ما به یک فوتبالیست علاقه مند می شوند؟ چون هنر و تکنیک و کارهای خوب او را دیده اند و شنیده اند و چرا به یک دانشمند علاقه مند می شوند؟ و چرا به یک‌مخترع علاقه مند می شوند؟ چرا به شخصی مانند حاج قاسم سلیمانی علاقه مند می شوند تا جایی که سردار دل ها می شود.
اگر به همان اندازه که فرزندانمان از این اشخاص شناخت دارند و فضائل آن‌ها را خبر دارند نسبت به ائمه اطهار علیهم السلام هم شناخت داشته باشند قطعا دوست دار آن‌ها خواهند شد ضمن اینکه اگر از آثار این محبت نیز شناخت داشته باشیم، چه آثار دنیوی آن و چه آثار اخروی آن باز هم محبت این بزرگواران را در دل قرار خواهیم داد.
پس والدین وظیفه دارند به شیوه های جذاب، ائمه اطهار علیهم السلام به ویژه امام زمان (عج) را به فرزندان خود بشناسانند و از آثار محبت نسبت به ائمه اطهار علیهم السلام آن‌ها را آگاه کنند.
۵- منتظران ظهور چه ویژگی هایی باید در خود پرورش دهند؟ چطور وقتی می فهمیم رهبر یا رئیس جمهور می‌خواهد به شهر یا استان ما سفر کند همه را بسیج می کنیم تا شهر را برای آمدن ایشان از هر لحاظ چه وضعیت ظاهری شهر و چه وضعیت اجتماعی و معنوی شهر آماده کنند.
یعنی مثلا مراقبت می کنیم که خدای ناکرده اختلافی، دعوایی، مشاجره ای، شورشی، هتک حرمتی و ... صورت نگیرد.
اگر به معنای واقعی آماده و منتظر آمدن امام زمان (عج) هستیم باید به همین شکل و بلکه ده ها مرتبه بالاتر زمینه را برای حضور ایشان آماده کنیم «جارو بزن خانه را وآنگه مهمان طلب».
ضمن اینکه منتظر امام زمان (عج) هیچ گاه نا امید نمی شود و همیشه روزنه ای برای نجات خود در گرفتاری های زندگی می بیند به همان اندازه که در تاریکی شب می داند، روز خواهد آمد و به آمدن امام زمان (عج) ایمان دارد و می داند بعد از تمام این گرفتاری ها گشایشی خواهد رسید.
۶-چه عواملی ما را امام زمان(عج) دور می سازد؟ در روایات متعددی عباراتی تحت این عناوین «اقربکم منی؛ یعنی نزدیک ترین شما به من و یا ابعدکم منی؛ یعنی دورترین شما به من»از معصومین علیهم السلام رسیده و معرف این است که چه کارهای فردی و اجتماعی ما را به پیامبر(ص) و ائمه(ع) نزدیک می کند و چه کارهایی ما را از ایشان دور می‌کند.
مثلا بداخلاقی، ظلم و ستم، بی انصافی، بد زبانی ما را دور می کند و در دعای ندبه می خوانیم کجاست آن کسی که بساط ظلم و ستم را بر می چیند، پس نتیجه می گیریم که این اعمال وکردار ما را از ایشان دور می سازد.
۷- فلسفه غیبت ایشان چیست و چه زمانی ظهور خواهند کرد؟ برای غیبت امام زمان (عج) فلسفه ها و دلایل متعددی ذکر شده است مثلا می توان به حفظ جان ایشان و قدر ایشان را دانستن اشاره کرد.
چون ایشان آخرین امام معصوم است پس جامعه باید آمادگی همه جانبه برای آمدن ایشان را داشته باشد و از طرفی بر اساس آیه شریفه ۳۰ سوره شوری که می فرماید: «وَمَا أَصَابَکُم مِّن مُّصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَن کَثِیرٍ؛ ﻭ ﻫﺮ ﺁﺳﻴﺒﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺍﻋﻤﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺪ، ﻭ ﺍﺯ ﺑﺴﻴﺎﺭی [ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻫﻢ ]ﺩﺭﻣﻰ ﮔﺬﺭﺩ.»
همان‌گونه که غیبت امام زمان (عج) و محروم شدن مردم از برکات ایشان به خاطر اعمال خودشان بوده است، آمدن ایشان و ظهور ایشان هم به آمادگی مردم و کردار آن ها بستگی دارد.
۸-آیا در ادیان دیگر نیز به ظهور حضرت مهدی(عج) اشاره ای شده است؟ بله تقریبا در تمام ادیان به این موضوع البته به عناوین مختلف مانند منجی، موعود و عناوینی از این قبیل اشاره شده است.
جالب است که بدانیم چون این موضوع جزء حتمیات تمام ادیان الهی است دشمنان دین برای انحراف و تحریف افکار عمومی دست به ساخت داستان ها و سریال ها و فیلم های متعدد در عناوین مختلف زده اند که یا اصل آمدن منجی را به سخره بگیرند و یا طبق آنچه خودشان می خواهند آن را تاویل برند.
البته در جاهایی خودشان را آماده رویاروئی با ایشان در هنگام آمدنشان کرده اند و سلاح های مقابله با ایشان را ساخته اند که البته «شتر در خواب بیند پنبه دانه».
نظر شما