به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان گلستان، در باب اهمیت نماز ذکر همین نکته کافی است که به «ستون دین» تشبیه شده و خداوند متعال نیز درباره آثار و پیامدهای آن تاکید کرده که اقامه نماز، انسان را از کارهای زشت و ناپسند بازمیدارد.
خداوند در آیه ۴۵ سوره مبارکه عنکبوت میفرماید: «اُتْلُ ما أُوحِیَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتابِ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهی عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ».
«آنچه را از این کتاب به تو وحی شده است، بخوان و نماز را برپا دار، یقیناً نماز از کارهای زشت، و کارهای ناپسند باز می دارد؛ و همانا ذکر خدا بزرگتر است، و خدا آنچه را انجام میدهید، میداند».
در این آیه خداوند به پیامبرش دستور تلاوت قرآن و نماز را در کنار هم داده و این به خاطر آن است که این دو در کنار هم سعادت دنیوی و اخروی بشر را تضمین میکنند.
دلایل کمتوجهی به اقامه نماز جماعت در ادارات
درباره اقامه نماز و تاثیرات آن بر زندگی فردی و اجتماعی و همچنین اهمیت اقامهنماز جماعت، مباحث مختلفی به گوش همگان خورده است اما چه اتفاقی رخ داده که این فریضه الهی، اینگونه در ادارات و سازمانها و حتی مدارس، مهجور مانده است.
هرچند معتقدیم که برپا داشتن نماز و حتی خواندن نماز، از روی ابلاغ و اجبار نتیجه مطلوبی نخواهد داشت اما میتوان این مسیر را بهگونهای ترسیم کرد که سبب تشویق کارکنان و اهتمام مدیران و زیرمجموعه آنان به نماز شود.
آنچه که دردآور است خالی بودن نمازخانه خیلی از ادارات و سازمانها در زمان اقامه این فریضه واجب است. در زمان اوقات شرعی، صدای اذان شاید از معدود ادارات به گوش برسد.
کاش شورای اقامه نماز در ادارات و دستگاهها، فقط یک عنوان نبود و اقدامی فرهنگی برای ترویج نماز انجام میداد. یا ستاد اقامه نماز در هنگام اذان ظهر، بهصورت دورهای از نمازخانه ادارات بازدید بهعمل میآورد تا مشخص شود از اینهمه دستگاه عریض و طویل اداری، چندنفر از مدیرانشان در نمازخانه ادارات نماز میخوانند.
برگزاری جلسهها در وقت فضیلت نماز، برپا بودن گعدههای کارکنان ادارات در راهروها و اتاقها در این زمان، انتخاب بدترین جای یک اداره به عنوان نمازخانه، عدم رعایت نظافت و نداشتن تهویه مناسب، کمبود مهر و وجود مهرهای شکسته، نبود چادرنماز برای بانوان و ...نشان میدهد که نماز در اولویت بسیاری از مسئولان نیست.
مدیران، متصدی اقامه نماز در دستگاهها هستند
این در حالی است که طبق ماده ۲ آییننامه ترویج و توسعه فرهنگ نماز مصوبه هیئت وزیران تاکید شده که وزرا و بالاترین مقام اجرایی دستگاههای مشمول این آییننامه، متصدی اقامه نماز در دستگاه تحت نظر خود، هستند.
همچنین در بند ۴ آن آمده است: در تمامی دستگاههای مشمول این آییننامه برای ایجاد امکان برگزاری نماز در اول وقت اقدامهای لازم بهعمل آید و تمامی جلسات و اجتماعات حتیالامکان بهگونهای تنظیم شود که با وقت نماز تلاقی نداشته باشد.
البته نباید از حق گذشت و اقدامات فرهنگی و ترویجی برخی دستگاهها در امر نماز را کماهمیت جلوه داد و نادیده گرفت.
مسئولان و مدیران باید به مقوله اقامه نماز و ترویج فرهنگ آن، بهعنوان یک سرمایهگذاری نگاه کنند. به طور قطع فردی کهنماز میخواند حتما وجدان کاری بالاتری دارد، نرمخوتر است و رفتار مناسبتتری با مردم دارد، بنابراین به پیشرفت آن سازمان کمک بیشتری خواهد کرد.
بیتوجهی مدیران به نماز، یکی از بزرگترین آسیبهاست
در همین باره حجتالاسلام سیداحمد حافظیپور که بهعنوان امام جماعت در برخی از سازمانها و ادارات حضور پیدا میکند در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در استان گلستان اظهارکرد: از زمانی که اقامه نماز در ادارات شروع شد تا به امروز، متاسفانه شاهد کمرغبتی بخشی از مدیران و کارکنان به این موضوع هستیم.
وی یکی از دلایل این امر را آگاهی نداشتن کارکنان نسبت به آثار نماز دانست و گفت: یکی از مهمترین آثار نماز دور نگه داشتن انسانها از فساد و فحشا است. بنابراین نماز هم بعد تربیتی فردی دارد و هم دارای آثار اجتماعی است. فرد نمازگزار بیشتر از کسانی که نماز نمیخوانند مراقب اعمال و رفتار خود است و همین موضوع سبب میشود تا این فرد در محیط کاری خود نیز بهرهوری بالاتری داشته باشد.
حجتالاسلام حافظی پور یکی از دلایل بیرغبتی برخی کارمندان به نماز در محیط کار را ناشی از بیتوجهی مدیران آن مجموعه به این فریضه الهی دانسته و معتقد است اگر مدیران یک مجموعه در اقامه نماز جماعت و اول وقت اهتمام داشته باشند، کم کم این رغبت در سایر کارکنان نیز ایجاد میشود.
وی بر انجام کار فرهنگی و تبیینی در زمینه گسترش فرهنگ نماز تاکید کرد و گفت: اقدامات و برنامههای فرهنگی با موضوع نماز در ادارات و سازمانها بسیار کمرنگ است. این در حالی است که با نشستهای تبیینی، بخشی از کارکنان به برپاداشتن نماز جماعت و اول وقت در ادارات، ترغیب خواهند شد. البته شاید بخشی از این مشکل هم به امامان جماعات برگردد که نتوانستیم آنگونه که باید و شاید بر روی این موضوعات کار کنیم.
حجتالاسلام حافظی پور به این نکته قابل تامل هم اشاره کرد که در زمان جذب و گزینش نیروها، یکی از آیتمها آشنا بودن با احکام نماز و مقید بودن فرد به اقامه این فریضه الهی است اما پس جذب، این افراد رها میشوند و هیچ کار فرهنگی در این گونه موارد انجام نمیشود.
گسترش فرهنگ نماز نیازمند کار فرهنگی است
در ادامه یکی از فعالان مذهبی که خود در یکی از دستگاهها به عنوان کارمند شاغل است، در خصوص دلایل مهجوریت نماز در ادارات به موضوع ریشهایتری اشاره کرد و گفت: دلیل مهجوریت نماز در ادارات، مدارس، دانشگاهها و ... را باید ابتدا در خانه و خانواده جستوجو کرد. متاسفانه نماز بهویژه نماز جماعت بین برخی خانوادهها دیگر از رونق گذشته برخوردار نیست.
آقای نودهی معتقد است اگر قرار است کار فرهنگی در ادارات با موضوع نماز انجام شود، متولیان امر باید فکری هم برای همسران و فرزندان کارکنان خود داشته باشند. برگزاری جشنوارههای مختلف فرهنگی و هنری برای فرزندان کارکنان، میتواند در این زمینه اثرگذار باشد.
وی اضافه کرد: موضوع دیگر به مدیران دستگاهها برمیگردد، شرایطی که در برخی ادارات در زمینه اقامه نماز حاکم است نتیجه این است برای مدیران و تصمیمگیران آن مجموعهها، موضوع نماز اهمیتی ندارد. برخی از مدیران در طول سال حتی کمتر از انگشتان یک دست در نمازخانه حضور پیدا میکنند.
آقای نودهی به برگزاری جلسات در وقت اذان بهعنوان یک چالش بزرگ و جدی اشاره کرد، در حالیکه طبق بخشنامه وزیر کشور در خصوص اقامه نماز، باید تا جاییکه امکان دارد از برگزاری جلسات در وقت اذان خودداری شود.
وی با اشاره به وضعیت نمازخانهها در برخی ادارات هم گفت: صدای اذان در خیلی از ادارات پخش نمیشود و از نظر تهویه و امکانات اولیه و جذابیتهای معنوی، کمبودهای زیادی در نمازخانه برخی دستگاهها وجود دارد. ما در بین همکاران خود کسانی را داریم که در منزل خود نماز میخوانند اما به دلیل مشکلاتی که گفتیم در نمازخانه برای اقامه نماز جماعت حاضر نمیشوند.
همانطور که در ابتدای این مطلب تاکید شد موضوع اقامه نماز در ادارات با ابلاغ و اجبار قابل حل نخواهد بود و ستاد اقامه نماز و شورای نماز در ادارات و دستگاههای فرهنگی باید برنامهای برای این موضوع داشته باشند. در کنار آن ایرادات و کمبودهای نمازخانه ادارات باید بررسی و یکبار هم که شده برطرف شود.
اینکه همه دستگاهها موظف به پخش اذان در هنگام ظهر شوند، کار سختی نخواهد بود و خوشبختانه سیستم صوت در همه دستگاهها وجود دارد، شاید با شنیدن صوت اذان، نه فقط کارکنان بلکه مردم دیگر بهعنوان ارباب رجوع این فریضه الهی را در وقت فضیلت بهجای آورند.
نکته مهمتر اینکه فرد نمازگزار عموماً از سلامت نفس بالاتری برخوردار است و لازم است که این ویژگی در انتخاب مدیران و معاونان دستگاهها مورد توجه قرار داشته باشد، نه اینکه مدیر یک دستگاه حتی از وضعیت نمازخانه و مکانش هم بیاطلاع باشد! همه این مواردی که گفته شد جز با فرهنگسازی اتفاق نخواهد افتاد و لازم است طرحها و روشهای جدید و جذابتری برای گسترش فرهنگ نماز اندیشیده شود.
نظر شما