افزایش محبوبیت بانکداری اسلامی در سراسر جهان

خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: بانکداری اسلامی که همچنین به عنوان بانکداری منطبق با شریعت شناخته می شود، به یک نقطه کانونی در بحث‌های مالی جهانی تبدیل شده و توجه‌ها را به طور گسترده به خود جلب کرده است.

ظهور بانکداری اسلامی به عنوان یک شیوه کارا  به توانایی آن در جذب سرمایه گذاری از سوی جمعیت مسلمان و غیرمسلمان، نسبت داده می شود.

کشورهای سراسر جهان به‌طور استراتژیک پیشنهاد ارائه خدمات بانکداری اسلامی را انتخاب می‌کنند تا پتانسیل بهره‌برداری از بازار جهانی در حال رشد را داشته باشند.

این حرکت استراتژیک نه تنها توانایی تقویت اقتصاد یک کشور را دارد، بلکه روابط قوی‌تر کشورهای سراسر جهان با کشورهای خاورمیانه و آسیای جنوب شرقی را تقویت می کند.

بانکداری اسلامی که مطابق با قوانین اسلامی عمل می کند، پرداخت یا دریافت سود را به شدت ممنوع می کند.

شاخص توسعه مالی اسلامی (IFDI) رشد قابل توجه ۱۷ درصدی را در سراسر جهان در سال ۲۰۲۳ میلادی نشان می‌دهد.

درآمد خالص گزارش شده توسط مؤسسات مالی اسلامی در سطح جهان در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ سه برابر شد که نشان دهنده پیشرفت های قابل توجهی به ویژه در بخش بانکداری اسلامی است.

همچنین بر اساس گزارش‌های دریافت شده، کل دارایی‌های بانکداری اسلامی جهانی در سال ۲۰۲۱ به بیش از ۲.۸ تریلیون دلار رسید و پیش بینی‌ها حاکی از یک سیر صعودی مداوم در این زمینه است.

این روزها بانکداری اسلامی دیگر محدود به کشورهای اسلامی نیست و حضور آن در کشورهای غیر اسلامی مانند بریتانیا، آمریکا، کانادا، سنگاپور، آفریقای جنوبی، استرالیا، ژاپن، لوکزامبورگ، سوئیس و تایلند گسترش یافته است.

زمانی که روسیه بانکداری اسلامی را برای اولین بار به عنوان بخشی از یک برنامه آزمایشی دو ساله راه اندازی کرد، نقطه عطف مهمی در تاریخ اقتصادی این کشور به وجود آمد.

بانک «الریان» که قبلا به عنوان بانک اسلامی بریتانیا شناخته می شد نیز اولین بانک تجاری مبتنی بر شریعت بود که در آگوست سال ۲۰۰۴ میلادی در کشوری با اکثریت غیر مسلمان انگلیس تاسیس شد.

استرالیا نیز در ژوئیه ۲۰۲۲ با صدور مجوز برای اولین بانک اسلامی خود، به جرگه دارندگان بانکداری اسلامی جهانی پیوست.

 در عصر وابستگی متقابل رو به رشد جهانی، کشورها مشتاق هستند تا با انواع شیوه‌های اقتصادی مناسب، تجارت و سرمایه گذاری بین المللی را تسهیل کنند و ارائه خدمات بانکداری اسلامی به عنوان یک استراتژی حیاتی برای دستیابی به این هدف مطرح است.

ریشه های بانکداری تجاری بدون ربا به دوره پس از استعمار بین سال های ۱۹۴۵ و ۱۹۶۳ باز می گردد که اکثر کشورهای مسلمان نشین استقلال یافتند.

از آن زمان، این کشورها راه‌هایی را برای ایجاد سیستم‌های بانکداری تجاری بدون بهره، به‌ویژه برای تسهیلات تجاری بین کشوری جستجو کردند.

اولین نمونه بانکداری اسلامی در سال ۱۹۶۳ با انجمن‌های پس انداز اسلامی در مصر ظهور کرد که هدف آن ارائه خدمات مالی بدون ربا مطابق با اصول اسلامی بود.

موفقیت این ابتکار راه را برای تاسیس بانک اسلامی دیگری به نام «بانک اجتماعی نذیر» در مصر در سال ۱۹۷۱ هموار کرد.

متعاقبا، بانک توسعه اسلامی در سال ۱۹۷۵ در «جده» عربستان به عنوان یک بانک بین المللی تأسیس شد.

راه اندازی بانک توسعه اسلامی ،نقطه عطف مهمی در سیستم بانکداری اسلامی بود.

بنگلادش نیز در سال ۱۹۸۳ با تاسیس بانک اسلامی بنگلادش وارد حوزه بانکداری اسلامی شد.

موفقیت این موسسه بر افتتاح سایر بانک های شرعی و موسسات مالی اسلامی در کشور تأثیر گذاشت.

گفتنی است، این اطلاعات از یک مقاله تحقیقاتی با عنوان «مروری بر اقتصاد اسلامی» که توسط صندوق بین المللی پول در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، به دست آمده است.

اصول بانکداری اسلامی، تراکنش های دارای پشتوانه دارایی را در اولویت قرار می دهد و شیوه های وام دهی محتاطانه تر را تقویت می کند.

این بانک‌ها مجموعه متنوعی از محصولات مالی متناسب با اولویت‌های خاص مشتریان، از جمله حساب‌های سرمایه‌گذاری مشارکت در سود، وام‌های مسکن اسلامی، و تامین مالی تجارت بر اساس قراردادهای منطبق با شریعت مانند مضاربه و مرابحه را ارائه می‌کنند.

کشورهایی با جمعیت قابل توجه مسلمان یا کشورهای غیرمسلمان که قصد جذب سرمایه گذاری‌های بین المللی را دارند، اغلب خدمات بانکداری اسلامی ارائه می‌دهند.