خبرگزاری شبستان- مشهد: معمولاً به فردی که حجاب اسلامی را رعایت نمی کند بی حجاب گفته می شود و به معماری ای که محرمیت در آن رعایت نشده باشد، معماری بی حجاب گفته می شود.
اسناد خیلی محرمانه ساواک نشان می دهد که چطور برخی کشورهای غربی حدود پنجاه سال قبل فهمیده بودند که برای تغییر سبک لباس بانوان و ترویج فرهنگ بی حجابی در جامعه ایرانی، باید سبک معماری ما را تغییر دهند.
آنها این سیاست را با حریم زدایی توامان در البسه و ابنیه دنبال کردند و متأسفانه تا حد زیادی موفق شدند. اما عجیب آنکه با وجود سپری شدن بیش از چهل سال از انقلاب اسلامی، ما هنوز برای این موضوع فکر اساسی نکرده ایم.
واضح است که در کشوری که ابنیه اش روز به روز غربی تر می شود البسه اش هم همینطور خواهد شد و نتیجه این امر، ترویج روزافزون فرهنگ بی عفتی خواهد بود؛ بله، سبک معماری خانه می تواند کلید راهیابی به فرهنگی باشد که از طریق فضای ساخته شده متظاهر می شود.
عناصر شناختی معماری خانه، ما را با مؤلفه های فرهنگی و نمادین آشنا می سازد و سبک معماری محمل پدیدآمدن ذهنیت انسان در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی است که مصادیق آن در معماری حجاب در خانه های تاریخی ایران می باشد.
لیبرالیسم، یک ایدئولوژی مدرن است که معنی دقیق آن اباحه‌گرایی است. اباحه گری یعنی مباح انگاری همه قیود و بویژه رهایی از قید و بندهای دینی با این تعبیر لیبرالیسم که یک اندیشه مدرن است؛ به تمامی و در همه شئون در تعارض و تضاد با اسلام قرار دارد. چرا که اسلام، اباحه گری را نفی نموده و قیود دینی (حرام، حلال، واجب، مستحب و مکروه) را برای انسان مفروض می کند.
مهمترین خصیصه معماری لیبرال، "حیازدایی" است که آن را به وسیله دیگر مؤلفه ها محقق می نماید اگر "لیبرالیسم" رهایی از قیود است، معماری لیبرال رهایی از تناسبات و هندسه، عدم حفظ حریم و حدود، بی توجهی به اقلیم و محیط و طبیعت، عدم انسان واری، برونگرایی افراطی و سپس پلان آزاد و فرم آزاد را در بر می گیرد که همه این عارضه ها متأسفانه به وفور در معماری امروز ما و حتی در بناهای دولتی جمع شده و چشم را می آزارد.
متقابلاً در معماری ایرانی همیشه اصول لایتغیری وجود دارد که علیرغم وحدتِ اصول، کثرت و تنوع نیز در آنها موج می زند. این اصول، ابتدا به ساکن بر مفهوم کلی "حیا" دلالت دارند و در گام بعدی، شامل مفاهیمی چون رعایت "حریم" و حدود، رعایت "تناسبات" و "مردم واری"، رعایت "حیطه بندی"، رعایت اصل "سلسله مراتب" در همه شئون، رعایت مقوله "درونگرایی" و ... است که همه اینها در گذشته از معبر هندسه عبور کرده و به شاهکارهای معماری ایرانی بدل می شد.
نویسنده: سهراب صمدی حکاک| فعال حوزه مدیریت شهری
نظر شما