خبرگزاری شبستان، گروه جهان اسلام: از آغاز طوفان الاقصی و حمله صهیونیستها به غزه، ۳۰۰ مسجد تخریب شده است که مسجد «ابن مروان» و قبر ابن مروان واقع در محله شجاعیه نیز از جمله مساجدی بوده که توسط صهیونیستها تخریب شده است.
این مسجد، یکی از قدیمیترین مساجد نوار غزه به شمار میرود که در قرن سیزدهم ساخته شده است و دیوارهای باستانی آن حاوی داستانها و اسرار صدها ساله است.
نام مسجد «ابن مروان» به شیخ علی بن مروان اندلسی الاصل از خاندان حسنانی برمی گردد که از اندلس آمده و در غزه اقامت گزیده است.
وی از امامان جماعتی بوده که در اوایل عصر ممالیک به غزه رفته است و در سال ۱۳۱۴ شمسی در آنجا اقامت گزیده و در آنجا مدفون شده است. در آن زمان بود که مهاجرت علما و شیوخ از کشورهای مغرب اسلامی به شام به شدت جریان داشت.
مسجد ابن مروان در محله شجاعیه در بخش شمال شرقی شهر غزه در خیابان «صلاح الدین» قرار دارد و این مسجد، حدود ۳۲۰ متر مربع مساحت دارد.
مسجد ابن مروان از ضلع شرقی با خیابان صلاح الدین همسایه است و از ضلع جنوبی و غربی مشرف به قبرستانی است که مقبره شیخ علی بن مروان در داخل اتاقی بزرگ با گنبدی بلند واقع در غرب مسجد قرار دارد و روی سنگ قبر نوشته شده است: «این قبر شیخ علی است که روحش را مطهر و حرمش را منور قرار دهد، روز دوشنبه هفتم ق. ماه ذی القعده سال پانزدهم.»
تاریخ ساخت مسجد به قرن سیزدهم باز میگردد
قدمت ساخت مسجد به قرن سیزدهم میلادی و به دوران قبل از وفات امام علی بن مروان در سال ۱۳۱۴ میلادی برمیگردد که از کتیبه ای بر روی تخته سنگی ساخته شده در بالای نمای منبر مشخص است و در دو بیت در قالب شعر می گوید: « منبرٌ من أمیر المحمد الشریف فی مقامٍ معظمٍ للهِ وعلیه للهِ حـمـدٌ وذکـرٌ وصلاةٌ وتوجهٌ للهِ وهـو إنشاء حاجب وأمیر صاحبِ الجودِ والوفاءِ والجاهِ فـهـو سُمِّیَ سَـفَـرْ دامَ عـزاً یـدُ الکل دُم فی الأفواه.»
مسجد ابن مروان
مسجد ابن مروان به خاطر گنبد و مناره سر به فلک کشیده اش در قلب محله شجاعیه در شهر غزه شهرت دارد.
در کتب تاریخی امیر «سفر الحاجب» ذکر شده است که لوح منبر مسجد نشان میدهد که ابن مروان در سال ۱۲۹۷ میلادی در شهر غزه حضور داشته است و به همین دلیل تاریخ ساخت مسجد به احتمال زیاد قبل از این تاریخ است، در واقع شیخ علی بن مروان در آنجا اقامت گزیده و در سال ۱۳۱۴ میلادی در این مکان دفن شده است و تاکنون به همین نام مسجد باقی مانده است.
معماری منحصر به فرد تاریخی این مسجد، قربانی گستاخی اشغالگران اسرائیلی میشود
وجه تمایز این مسجد آن است که این مسجد به سالن کوچکی باز می شود که پس از ساخت مسجد با معماری منحصر به فرد ساخته شده است و همین امر آن را از مساجد باستانی غزه متمایز میکند، زیرا سالن در مجاورت ضلع شمالی مسجد توسط یک راه پله داخلی به حیاط مسجد منتهی میشود. این مسجد سه متر پایین تر از سطح زمین است، به دلیل اینکه مسجد در معرض فرسایش و شرایط اقلیمی بوده دسترسی به آن منوط به پایین آمدن از پلکان داخلی شده است.
این مسجد با یک مناره عریض و سقفی پوشیده از ۹ گنبد دایرهای پذیرای بازدیدکنندگان خود است، این مسجد بر روی شش ستون مرمری قرار دارد که با نقشهای برجسته اسلامی تزئین شدهاند. در ضلع شرقی صحن داخلی منبر قرار دارد با تزئینات و طاق نماها تزیین شده است.
بالای درب مناره نوشته بود: بسم الله الرحمن الرحیم... معماری این مناره مبارکه و ایوان تالار و منبر و محراب شریف در مسجد ابن مروان رضی الله عنه در سال ۷۲۵ هجری توسط محمد بن عبدالله تجدید بنا شد. اولین بار در سال ۱۳۲۵ شمسی و این تقریباً ده سال پس از رحلت امام علی بن مروان بود.
مسجد علی بن مروان سالانه صدها حافظ را از محله الشجاعیه و بقیه محله های شهر غزه فارغ التحصیل می کند و این مسجد به یک چراغ علمی و یک مشعل فرهنگی بی نظیر تبدیل شده است.
این مسجد مانند سایر مساجد تاریخی غزه در جنگ کنونی و در جریان حمله نیروهای اشغالگر اسرائیل به محله شجاعیه ویران شد و قبرستان مجاور آن با بولدوزر تخریب شد.
بر اساس مطالعات اخیر انجام شده توسط گروه «میراث برای صلح»؛ از زمان وقوع طوفان الاقصی، اشغالگران صهیونیستی بیش از ۱۰۰ مکان باستانی و تاریخی در داخل نوار را ویران کرده اند.
نظر شما