خبرگزاری شبستان-مازندران؛ قاطبه مردم مساجد را فقط مکانی مقدس برای اقامه نماز جماعت می‌دانند اما یکی از وظایف اصلی امت اسلامی را که باید در مسجد صورت بپذیرد را فراموش کرده‌اند، رسول گرامی اسلام می فرمایند: «اِنّما نُصِبَتِ المَساجِدُ لِلقُرآن؛ مساجد را برای قرآن بنا کرده‌اند» (وسایل الشیعه، جلد ۳، صفحه ۴۰۳) در سال های اخیر نیز مقام معظم رهبری در دیدار های متعدد با فعالان قرآنی نقشه راه تربیت ۱۰میلیون حافظ قرآن کریم، ایجاد کرسی های تلاوت و تبدیل مساجد به پایگاه های قرآنی را ترسیم نموده اند اما متاسفانه کم‌کاری می‌کنیم. ما چند نفر تحصیل‌کرده داریم که بتوانند یک صفحه از قرآن را بدون غلط بخوانند؟ نه اینکه حافظ قرآن باشند، بتواند قرآن را درست بخوانند. ما در تلاوت مشکل داریم. آن‌هایی هم که می‌خوانند، بعضاً غلط می‌خوانند. به فرموده حجت الاسلام والمسلین محسن قرائتی ما مزه‌ی قرآن را نچشیدیم. این مسئله‌ی مهمی است. ما باید مزه‌ی قرآن را بچشیم تا بتوانیم به دیگران نیز این مزه را بچشانیم. باید برای تحقق این مهم جلسات تلاوت قرآن در مساجد عمومیت پیدا کند دارای جاذبه و استمرار باشد تا شاهد تحول فرهنگی در جامعه باشیم و مساجد به عنوان پایگاه قرآنی بتوانند عطر ایمان به خدا را به مشام اقشار مختلف جامعه به ویژه نسل نو بچشانند.
از این رو برآن شدیم با تهیه و انتشار گفتگوهای تفصیلی با فعالان قرآنی و کارشناسان زبده در حوزه تلاوت این مصحف شریف زمینه ساز تحقق منویات رهبری درحوزه تبدیل مساجد به پایگاه های قرآنی باشیم.
در نخستین گفتگو به سراغ حمزه زاهدی- قاری بین المللی قرآن و مدیر مسئول کانون فرهنگی هنری مسجد بقیه الله الاعظم شهرستان ساری رفتیم که «مجمع قرآنی بقیه الله (عج) در این مسجد نه تنها در ماه مبارک رمضان بلکه در طول سال، سه شنبه هرهفته جلسات آموزش حفظ و قرائت و برنامه‌های متنوع قرآنی با حضور اساتید و قاریان ممتاز بین المللی برگزار می کند.» حاصل این گفتگو از نظرتان می گذرد:
متمرکز کردن جلسات قرآن در مساجد چه تاثیری در نهضت بازگشت به مسجد دارد؟
حضرت امام خمینی(ره) فرمودند: «مسجد سنگر است سنگرها را حفظ کنید» به اذعان کارشناسان سیاسی و انقلابی، مسجد خاستگاه انقلاب اسلامی است و امنیت و آرامش امروز را مدیون خون پاک شهدا هستیم و این شهدا که امنیت را برای توسعه انقلاب اسلامی فراهم کردند تربیت یافته مساجد هستند و نباید مسجد که سنگر است خالی شود. معتقدم تمامی فعالیت های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و ... باید به مسجد بازگردد؛ باید محور تمامی فعالیت های امت اسلامی مسجد باشد. فعالیت های قرآنی نیز باید در مساجد برگزار شوند. در گذشته وضع مسجد خیلی بهتر بود به طور نمونه در دهه ۶۰برخی از زوج های جوان مراسم عقد و عروسی خود را در مسجد برگزار می کردند و همان خانواده ها بنیان شان مستحکم تر بود و با آسیب های اجتماعی درگیر نمی شدند اما امروز شاهد ازدواج های تجملاتی هستیم و درکنار این تجملات شاهد افزایش آمار طلاق نیز هستیم.
البته برخی از مساجد کشور و به تبع استان مازندران نیز برای احیای کارکردهای واقعی مساجد تلاش های ارزشمندی را انجام داده و در دست اقدام دارند. به عنوان مثال مسجد جدیدالتاسیس بقیه الله الاعظم (عج) جنوب شهر ساری دو سالی است فعالیت خود را نه تنها به عنوان مکان عبادی بلکه به عنوان جایگاهی برای سلامت و پرورش همزمان جسم و روح آغاز کرده است. به زودی نیز در جوار مسجد مرکز بهداشتی، درمانی و دندانپزشکی درحال تاسیس است؛ مرکز نیکوکاری و پایگاه بسیج داریم. که جلسات قرآن هر هفته ۲جلسه برای خواهران و ۲جلسه برای برادران در این مسجد دائر است.
راه اندازی پایگاه های قرآنی در مساجد چه قدر به پویایی مساجد و جذب نسل نو کمک می کند؟
یکی از راه های جذب جوانان به سمت قرآن تلاوت و قرائت قرآن است. اگر تلاوت قرآن با صدای نیکو انجام شود مطمئنا برای نوجوان و جوان جذاب خواهد بود و آنها نیز مشتاق می شوند به تلاوت قرآن کریم روی آورند. اگر این تلاوت ها در مسجد صورت بگیرد حتما مسجد پاتوق نوجوانان و جوانان قرآنی خواهد شد.
مقام معظم رهبری فرمودند: «کرسی های تلاوت راه اندازی شود» مراد از کرسی تلاوت در منویات رهبری این بود هر روز در مساجد به جای بهره گیری از قرآن و اذان صوتی از قاری و موذن زنده برای قرائت قرآن و پخش اذان استفاده شود. قاری که به صورت زنده تلاوت قرآن داشته باشد آثار و برکات فراوانی دارد در جذب و معرفی قاریان قرآنی کمک می شود، تمرین روزانه نیز برای قاری محسوب می شود و این قاری به واسطه تلاوت های روزانه در مسجد محل به دیگر مجامع نیز دعوت خواهد شد. تلاوت زنده برای مستمعین نیز آثار و برکات فراوان دارد.
خداوند در آیه ۲ سوره انفال می فرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذینَ إِذا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیاتُهُ زادَتْهُمْ إیماناً وَ عَلی رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ مؤمنان، تنها کسانی هستند که هر گاه نام خدا برده شود، دل هاشان ترسان می گردد؛ و هنگامی که آیات او بر آنها خوانده می شود، ایمانشان فزون تر می گردد؛ و تنها بر پروردگارشان توکّل دارند.» همین که مردم و مومنین قرآن گوش دهند گوش فرادادن صرف قرآن حتی اگر معنی آیات را متوجه نشوند موجب افزایش ایمان مستمع قرآن می شود.
متاسفانه مشکلاتی که در جامعه شاهدیم ناشی از ضعف ایمان است؛ خیلی از نسل نو مسائل دینی را به سادگی نمی پذیرند و به سراغ شبهات بیشتر می روند چرا که ضعف ایمان دارند اگر استماع قرآن و تلاوت این مصحف شریف را مورد توجه داشته باشند قطعا ایمان آنها افزایش می یابد.
موانع تبدیل مساجد به پایگاه قرآن چه چیزهایی است؟
عدم هماهنگی بین هیات امنا و مسئولین کرسی های تلاوت مشکلاتی برای برگزاری برنامه های قرآنی در مساجد ایجاد می کند.
برخی از مساجد از زمان احداث بحث اقتصادی و درآمدزایی برای مسجد را متصور شده اند و عملیاتی نمودند و مشکلی در اجرای برنامه ها ندارند اما مساجدی که کار اقتصادی و بودجه ای ندارند باید دست به دامان مسئولین شوند برنامه های فرهنگی و قرآنی بودجه می خواهد. درسته که اساتید قرآنی بدون چشم داشتی کار می کنند اما مستمعین که در مسجد حضور می یابند باید بحث پذیرایی از آنها دیده شود یا برای تشویق و ترغیب نسل نو برای تداوم حضور در فعالیت های قرآنی باید اعطای جوایز داشته باشیم.
در مسجد بقیه الاعظم سه شنبه ها هیچ برنامه ای به جزء آموزش قرآن انجام نمی شود هیات امنا هم همراه هستند اگر این جلسات به مناسبت های مختلف تعطیل شود کم کم جلسات به تعطیلی کشیده خواهد شد که زیبنده نیست.
هرچه تعامل بین کانون مساجد، پایگاه بسیج، هیات امنا و دیگر ارکان مسجد بیشتر باشد قطعا برای کار مسجدی و قرآنی مشکلی پیش نخواهد آمد.
چرا خروجی جلسات قرآن مساجد با دیگر مراکز و موسسات قرآنی متفاوت است؟
همانگونه که مستحضرید تلاوت قرآن و عبادت در مسجد تاثیرات وضعی برجسم و روح انسان دارد. در حدیثی نورانی از امام صادق(ع) آمده: «مساجد خانه های خداوند در روی زمین هستند هرکسی با طهارت به مسجدبرود خداوند شیرینی ارتباط با خودش را در دل او ایجاد می کند گناهان اورا پاک می کند نام شخص را دربین زائران خود ثبت و درج می کند دعاهای آن شخص مستجاب می شود و همچنین اجر و پاداشت عبادت آن شخص هفتاد برابر می شود.»
یعنی اگر یک رکعت نماز در منزل بخوانیم با یک رکعت نماز که در مسجد بخوانیم متفاوت است. مطابق متون دینی می دانیم که اگر می خواهیم با خدا حرف بزنیم باید نماز بخوانیم و اگر می خواهیم خدا با ما حرف بزند باید قرآن تلاوت کنیم حال اگر می خواهیم با خدا صحبت کنیم در خانه خدا این گفتگو محقق شود اثر وضعی مسجد که روی انسان ایجاد می کند موجب می شود تلاوت قرآن را در مسجد بهتر فرابگیریم و مطمئنا اثر یادگیری در مسجد بیشتر است.
همچنین تفاوت های مادی و ابزارهایی که برای پیشرفت قاریان باید وجود داشته باشد در مساجد مهیا است؛ همانند سیستم صوتی و رحل و قرآن مناسب و کرسی های تلاوت مناسب که از ملزومات خلق یک تلاوت خوب است وجود دارد. مطمئنا در محیط مسجد نوجوانان و جوانان بهتر می توانند تربیت شوند و رشد یابند البته برخی از موسسات قرآنی خوب هم داریم که بعضا خروجی های خوبی هم دارند البته با توجه به اثر وضعی مسجد روی انسان خروجی فعالیت قرآنی در مسجد از موسسات قرآنی بهتر است. گواه این مدعا این که اکنون نسلی که پرچم دار تلاوت قرآن هستند و از دهه ۶۰تمرین کردند و اکنون صاحب کرسی تلاوت شده اند تربیت یافته مساجد هستند.
نظر شما