حجت‌الاسلام سیدمحسن آل‌نبی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از کرمان به مناسبت دهم ماه مبارک رمضان، سالروز رحلت حضرت خدیجه سلام‌الله علیها از آن بانوی بزرگ اسلام به عنوان " بانوی معیار دیروز و امروز" یاد کرد و افزود: ایشان از بانوان کم‌نظیری است که کمتر از او یاد می‌شود در عین حال که حق بزرگی بر یکایک مسلمانان اعم از زن و مرد دارد.
مدرس حوزه علمیه از قم ادامه داد: مادر اهل ایمان، ام المؤمنین حضرت خدیجه کبری به عنوان نخستین بانویی که به پیامبر اسلام ایمان آورد و بنای اولیه اسلام در خانه او گذاشته شد؛ رسول اکرم همواره او را تأیید و تصدیق کرد.
همکاری فراوان حضرت خدیجه سلام‌الله علیها در ترویج آئین توحیدی
وی با بیان اینکه آن بانو در ترویج و توسعه‌ی آیین توحیدی اسلام همکاری فراوانی داشت؛ اظهار کرد: شخصیتی که خدای متعال به‌خاطر وجود او بر فرشتگانش مباهات می‌کند و بارها بر او تحیت و سلام می‌فرستد. بانویی که رسول الله (ص) او را محبوب خود می‌شمارد و به او عشق می‌ورزد و پس‌از ارتحال او پیوسته از او یاد می‌کند و او را می‌ستاید و در فراقش اشک می‌ریزد و می‌فرمود (أَیْنَ مِثْلُ خَدِیجَةَ ...بحار، ج ۴۳، ص ۱۳۱) خدیجه و کجاست مثل خدیجه بانویی!
حجت‌الاسلام آل‌نبی خاطرنشان کرد: وجود گرامی او چنان والاست که فرزندی در دامان خود پرورش می‌دهد که امامان و پیشوایان معصوم این امت از او پدید آیند؛ در منابع تاریخی و روایی ما به تکرار آمده است که امامان معصوم به جده خود خدیجه فخر و مباهات می‌کردند چنان که سیدالشهداء علیه السلام در واپسین لحظات شهادت خود دشمنان خود را یاد آور شد که: اُنْشِدُکُمُ اللّهَ! هَلْ تَعْلَمُونَ أَنَّ جَدَّتی خَدیجَةُ بِنْتُ خُوَیْلِد أَوَّلُ نِساءِ هذِهِ الاْمَةِ إِسْلاماً؟»؛ (شما را به خدا سوگند! آیا می دانید جدّه‌ام، خدیجه دختر خویلد، اوّلین زن مسلمان این امّت است؟ الامالی شیخ صدوق، ص ۱۵۸).
تجلی مفهوم ایثار
وی سپس به اختصار به برخی از فضایل حمیده و کمالات اخلاقی ایشان اشاره و از تعبیر "تجلی مفهوم ایثار" یاد کرد و گفت: فرهنگ اسلامی مصادیق و نمونه‌های با ارزشی از ایثار و از خود گذشتگی را در دامن خود پروریده و به عالم انسانی عرضه کرده است که یکی از آنان خدیجه کبری است که از تمامی اموال و دارایی‌های خود گذشت و بلکه هستی خود را کریمانه در راه خدا و آرمان‌های رسول خدا بذل نمود.
طهارت و عفت
کارشناس ارشد اندیشه سیاسی سپس به "طهارت و عفت" حضرت خدیجه سلام‌الله علیها اشاره و بیان کرد:
بستر تربیتی خدیجه متأثر از آیین حنیف بود از این رو فرهنگ جاهلی جزیرةالعرب با همه گستردگی و انحطاط نتوانست شرایط سالم زندگانی او را متأثر سازد و همانند دیگر مردم عصر جاهلیت او را در فضای شرک و کفر و انحطاط اخلاقی حاکم در خود فرو برد.
وی خاطرنشان کرد: جلوه‌های زندگی جاهلی از بُعد فرهنگی و اجتماعی در بت‌پرستی، زنده به گور کردن دختران و تعصبات خونی و قبیله ای همراه با خرافات بود تا آنجا که در تاریخ جاهلیت کمتر زنی باشخصیت و برخوردار از مسئولیت و اتصاف به کمالات نام برده شده است.
زنی که در جاهلیت به دلیل عفاف و حجاب و پاک دامنی "طاهره" خوانده می شد
حجت‌الاسلام آل‌نبی افزود: اگر هم زنانی مورد توجه مورخین قرار گرفته‌اند شهرت و جلوه آن‌ها در راستای فرهنگ جاهلی بوده‌است؛ زنانی که به دلیل برافراشتن پرچم ویژه‌ی زنان بی‌عفت و بدنام بر بام خانه خود نامش در تاریخ مانده است؛ در چنین فضایی چهره‌ای به پاکی و شکوه خدیجه و عظمت این بانوی بافضیلت در تاریخ پیش از اسلام شبه جزیره عربی کم‌نظیر بلکه بی‌نظیر است؛ زنی که در فضای آلوده به شراب و شهوت و شکم‌بارگی و شمشیر "طاهره" خوانده می‌شد و او را طاهره می‌نامیدند. «و کانت تدعی بالطهاره لشده عفافها و صیانتها» در جاهلیت به دلیل عفاف و حجاب و پاک دامنی اش طاهره خوانده می شد « (سیر اعلام النبلاء، ج ۲، ص ۱۱۱)
عبور از هنجارهای جاهلی
مدرس حوزه علمیه از قم "عبور از هنجارهای جاهلی" را از دیگر ویژگی‌های حضرت خدیجه سلام‌الله علیها نام برد و گفت: شهامت در شکستن آداب و رسوم خرافی دیگر ویژگی حضرت خدیجه است؛ او با گزینش استقلال و آزادگی همراه با تقوا و پاکدامنی آداب و رسوم خرافی و انزواگزینی دختران و زنان را درهم شکست.
وی بیان کرد: به عنوان نمونه در بعد اقتصادی مکه مشحون از معاملات ربوی بود و ربا را نوعی خرید و فروش می‌دانستند و این خود بسترساز مجموعه ای از روابط نا سالم مبتنی بر استضعاف و کالا نگری زنان و مردان تهی‌دست بود؛ حضرت خدیجه توانست بزرگ‌ترین و موفق‌ترین شبکه اقتصادی تجارت داخلی و خارجی پاک را راه‌اندازی کند تا آنجا که در یکی از سفرهای تجاری شخص پیامبر اکرم نیز به عنوان نماینده او به‌کار پرداخت که بنا بر برخی از نقلها مجموع سرمایه‌ای که توسط حضرت خدیجه به کار گرفته می‌شد، ۸۰ هزار شتر و ۴۰۰ غلام بود که اموال او را حمل و نقل می‌ردند. (بحار الانوار، ج ۱۶، ص ۲۲)
انتخاب برترین همسر توسط حضرت خدیجه سلام‌الله علیها
مبلغ حوزه علمیه قم انتخاب برترین همسر را دیگر اقدام خدیجه سلام‌الله علیها در زیر پا گذاشتن رسم جامعه جاهلی خود دانست و افزود: مرد باید به خواستگاری زن برود اما او خود توسط افرادی به آن حضرت پیشنهاد ازدواج داد و با مردی همراهی کرد که به‌عنوان آخرین فرستاده خدا بود. (فروغ ابدیت، ج ۱، ص ۱۵۶—۱۶۴)
وی خاطرنشان کرد: خدیجه سلام‌الله علیها آنچه را که در جاهلیت ارزش تلقی می‌شد را در هم شکست و در برابر شماتت و سرزنش دیگران محمد امین (صلی الله علیه و آله) یتیم عبدالمطلب را برگزید و در عمل نشان داد که معیار درست انتخاب همسر عقل، فضائل اخلاقی، جوانمردی و ایمان است و نه چیز دیگر. وی به زنان عصر خود آشکارا می فرمود «آیا در جزیره العرب مردی را از نظر کمالات و فضائل انسانی می شناسید که برتر از محمد باشد؟ من به سبب این ارزش ها با او ازدواج کردم. « (بحار الانوار، ج ۱۶، ص ۷۱)
بانوی معیار
حجت‌الاسلام آل‌نبی با بیان اینکه آن حضرت "بانوی معیار" است؛ اظهار کرد:خدیجه الگوی کامل و آئینه تمام نمایی از زن مسلمان است و تجلی نگاه و نگرش شریعت محمدی به جایگاه زن است و قدر و منزلت زن مومن با جایگاه بلند او معنا می‌شود.
وی در تکمیل این بخش از سخنانش متذکر شد: در فضا و زمانه‌ای که زنان بی‌هویت و بی‌ریشه و به معنای واقعی کلمه تهی از هر گونه خصلت و کرامت اخلاقی و انسانی در مرکز نگاه رسانه‌ها قرار می‌گیرند و اصرار بر الگو سازی آنان است و از طرف دیگر با واژه سازی ها، معرفی وارونه‌ای از زن و جایگاه او معرفی می‌کنند پرداختن به یگانه بانوی صدر اسلام خدیجه کبری ضرورتی دو چندان است.
لزوم تبیین صحیح جایگاه رفیع حضرت خدیجه سلام‌الله علیها
حجت‌الاسلام آل نبی تاکید کرد: این جایگاه باید به درستی تبیین شود که آنچه در اصالت تاریخی و سابقه و پیشینه این مرز و بوم نمود داشته و ارزش و هنجار مقبول این فرهگ بوده است؛ حیا و عفاف، طهارت و پاکدامنی، حفظ حریم خانواده و... بوده است و هر آنچه جز این موارد، در این فرهنگ غریب و ناآشنا است.
گفتگو از: طاهره بادامچی
نظر شما