خبرگزاری شبستان - مشهد : ارزشها و باورهای یک فرهنگ در پیروان آن فرهنگ و در تمام نمودهای زندگی آن تجلی و تجسم می یابد یکی از فضاهای جغرافیایی که از دیرباز، انعکاس دهنده ایدئولوژی نظامهای حاکم بوده، پدیده شهر است شهر نوعی از سازمان اجتماعی است که ظهور آن در محور زمانی نیاز به فراهم آمدن شرایط خاص داشته است.
شهر خود را به عنوان یک واقعیت بیرونی، همه جا حاضر، و دارای قدرت تام به سایر واقعیتهای اجتماعی تحمیل می کند، بله، صفات شهر اسلامی بر اساس متون اسلامی بر اساس دوازده صفت به شرح: شهر تجلی توحید، شهر عبودیت و عبادت، شهر تقوا، شهر هدایت، شهر ذکر و تفکر، شهر عدالت، شهر اصلاح، شهر شکر، شهر عبرت، شهر امنیت، شهرا حسان و شهر اعتدال دسته بندی می شود.
۱) شهر تجلی توحید:
می دانیم فرق است بین احد و واحد و بین فرد و یک، برای تجلی توحید در شهر اسلامی، می توان از وحدتهایی سخن گفت که وحدانیت خالق هستند، بدون اینکه شباهتی به احدیت او داشته باشند طبیعت، وحدت جامعه، وحدت کالبد شهر و امثالهم از جمله وحدتهایی هستند که لازم است در شهر اسلامی وجود داشته باشند تا بتوانند جامعه را به سمت وحدت اصلی رهنمون سازند.
۲) شهر عبودیت و عبادت:
در بررسی صفت عبودیت و عبادت به عنوان یکی از صفات الهی شهر اسلامی، به داشتن توجه خاص به عناصر شاخص عبادی و نیایشی شهر، مثل مساجد و حسینیه ها، تأکید خاص شده است و برای رسیدن به این هدف لازم است مواردی مثل مکان یابی مناسب مساجد در طراحی ساختار کالبدی شهر به گونه ای که هیبت و هویت مساجد حفظ شود و یا طراحی خاص نمادگرایی معماری مساجد یا هویت آنها که ریشه در فرهنگ اسلامی دارد، توجه زیادی شود در بررسی این صفت شهر اسلامی نیز ملاحظه می گردد که از راههای اصلی به حقیقت درآمدن روح عبودیت در شهر اسلامی، برقراری صفاتی مثل تقارن، هماهنگی، معماری نمادگرایی با نگاهی آسمانی که جملگی آنها از مفاهیم زیبایی هستند، در عناصر شاخص عبادی و نیایشی شهر و ساختار کالبدی شهر اسلامی می باشد.
۳) شهر تقوا:
از دیگر صفات شهر اسلامی تقوا است تقوا را می توان به عنوان عامل از بین بردن و یا عدم ایجاد زمینه بروز گناه معنی نمود بدین ترتیب مشخص می گردد که از جمله مهمترین راههای گسترش تقوا در شهر اسلامی پرهیز از ایجاد زمینه های سخت افزاری برای خطا، گناه، پلیدی و زشتی است.
۴) شهر ذکر و تفکر:
از دیگر صفات شهر اسلامی، ذکر و تفکر است تجلی کالبدی این صفت در شهر اسلامی بهره گیری از نمادها و نشانه هایی که معنای معنوی و روحانی را در خویش مستتر دارند، در سطح شهر، در راستای تجلی و حضور خداوند به عنوان عامل تذکر به انسان است.
نویسنده: سهراب صمدی حکاک | فعال حوزه مدیریت شهری
نظر شما