گِل‌مالی بزرگ‌ترین مسجد جهان طبق سنت هرساله

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از الامارات الیوم، طبق سنت هرساله، امسال هزاران نفر از مردم مالی که سطل و کوزه‌ از گل همراه داشتند، در روند بازسازی سالانه بزرگ‌ترین بنا از خشت و گل جهان شرکت کردند.

مردم مالی طبق سنت هرساله از مسجد جامع جنه در مرکز کشور حفاظت می‌کنند.

این بنا از سال ۲۰۱۶ در فهرست میراث جهانی یونسکو در معرض خطر قرار گرفته است.

مسجد جامع جنه هر سال قبل از شروع فصل بارندگی در ژوئن نیاز به یک لایه خاک رس جدید دارد، در غیر این صورت وضعیت بدی پیدا می کند و از بین می رود.

مسلمانان هر سال با کمک یکدیگر این مسجد را بازسازی می کنند و امسال نیز صدها نفر برای بازسازی مسجد به دور هم جمع شده اند.

طبق سنت هر ساله، امسال نیز صدها نفر از مردم مالی به دو هم جمع شده و با قدرت زیاد گل و لای را حمل می کنند تا دیوارهای مسجد بزرگ جنه را بازسازی کنند.

أمادو آمباتی سیسه، یکی از ساکنان جنه که در مرمت مشارکت داشت، به آسوشیتدپرس گفت: مرمت این مسجد نماد صلح است. فقیر و غنی، همه برای این فعالیت اینجا هستند و این سنت را نسل به نسل ادامه خواهیم داد.  ما آن را به فرزندانمان منتقل خواهیم کرد و آنها نیز همین کار را خواهند کرد.

به طور معمول مردان و پسران مسئول بالا رفتن از مسجد هستند و یک لایه جدید از گل و لای برای بازسازی مسجد استفاده می کند. این در حالی است که زنان و دختران مسئول برداشتن آب از رودخانه مجاور هستند تا آن را با خاک رس مخلوط کنند تا خاک رس بیشتری برای فرآیند مرمت ایجاد شود.

« موسی موریبا دیاکیت» رئیس هیئت فرهنگی در جنه، با بیان اینکه فقدان امنیت این رویداد سالانه را تهدید می کند، گفت: با وجود از بین رفتن صنعت گردشگری در جنه، نگهداری از این مسجد مسئله ای است که باید به هر قیمتی به منظور حفظ میراث فرهنگی کشور ادامه یابد.

جنه، یکی از قدیمی ترین شهرهای واقع در جنوب صحرای آفریقاست. جنیه در جزیره دلتا رودخانه نیجر قرار دارد و گذرگاه تجاری برای نقل و انتقال کالا بوده است.

طی سالهای گذشته جنه به مرکز علوم اسلامی تبدیل شده است و از برجسته ترین مساجد آن، مسجد جنه است که در سال ۱۹۰۷ میلادی در میدان بازار ساخته شده است و بسیاری از مهندسان، معماری این مسجد را بزرگ ترین دستاورد معماری منطقه ساحلی سودان می دانند.

این مسجد در سال ۱۹۰۷ میلادی پس از اشغال مالی توسط فرانسه در قرن هجدهم بازسازی شد و این مسجد دارای ۹۹ ستون متشکل از نام های خداوند است ۱۱۴ روزنه دارد که برگرفته از تعداد سوره های قرآن کریم  است که به این روزنه ها «لدیس» می گویند و در اکثر ماه های سال که شاهد خشکسالی است برای تهویه مسجد استفاده می شود.

این مسجد دارای سه مناره است که در زبان محلی به آن «سانتافان» می گویند. از ویژگی های منحصر بفرد این مسجد آن است که بزرگ ترین ساختمان خشتی جهان به شمار می رود. دیوارهای مسجد از خاک رس ساخته شده و به طور کامل این مسجد از مخلوطی از خاک رس ، کاه و کود ساخته شده است. در نهایت نیز روی آنها با یک لایه گل پوشیده شده که به ساختمان ظاهری نرم داده است. ضخامت دیوارهای این مسجد بین ۴۱-۶۱ سانتی متر بوده و البته این موضوع به ارتفاع دیوار نیز بستگی دارد.

 در ساخت این مسجد، از شاخه های نخل نیز برای کاهش ترک های ساختمان استفاده شده تا در زمان تغییرهای شدید دما و رطوبت، کمترین آسیب را ببیند.

شاخه های نخل نقش داربست های دائمی را نیز بازی می کنند. دیوارهای ضخیم این ساختمان در طول روز عایق حرارتی بوده و شب ها نیز آن را از سرما محافظت می کردند. برای جلوگیری از نابود شدن این مسجد در اثر سیل رودخانه ی بانی، آن را روی یک سکو ساخته بودند که سه متر ارتفاع دارد.

سبک معماری مسجد طوری است که مسلمانان باید هر ساله این مسجد را با خاک رس بازسازی کنند تا مسجد پایدار باقی بماند. بر همین اساس، هر ساله مسلمانان منطقه دور هم جمع می شوند و با کمک یکدیگر این مسجد را بازسازی می کنند.

بازسازی سالیانه این مسجد در نوع خود یک رویداد همگانی است و یک روز در سال  اهالی جنه به دور هم جمع شده و هر کدام نقشی را عهده دار می شوند. عده ای گل نما را در طول چند روز آماده کرده و از روی داربست های موجود، آن را روی نمای مسجد قرار می دهند. عده ای نیز این گل را به افرادی که روی داربست هستند تحویل می دهند.