همایش بین‌المللی امام رضا(ع) در مرو برگزار شد

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در این مراسم که با قرائت آیاتی از قرآن کریم توسط حمید حسینی، قاری ممتاز کشور و صلوات خاصه و مجری‌گری محمد مهدی مؤمنی‌ها، دبیرکل بنیاد بین‌المللی تکریم ادیان و مذاهب و سفیر صلح و دوستی یونسکو آغاز شد، علی مجتبی روزبهانی، سفیر کشورمان در ترکمنستان با اشاره به حادثه ناگوار سقوط بالگرد حامل آیت‌الله ابراهیم رئیسی، رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران و همراهان ایشان اظهار داشت: آیت الله رئیسی در طول عمر با برکت خویش یکی از خادمان مخلص آستان مقدس امام رضا(ع) بود و چند سال افتخار تولیت این آستان مقدس را داشته‌اند.

وی ابراز کرد: این حادثه غم انگیز، دل مسلمانان آزاده جهان را داغدار و واکنش رهبران بسیاری از کشورها از جمله رهبریت عالی کشور برادر ترکمنستان را به همراه داشته است.

تبادل تجربیات در زمینه حفاظت و مرمت آثار تاریخی و باستانی

مجتبی روزبهانی با اشاره به اهمیت شهر مرو افزود: بر اساس مستندات بسیار موثق، شهر مرو به همراه شهرهای دیگری همچون نیشابور، بلخ، هرات و سمرقند در طول تاریخ از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است و بخش اصلی این اهمیت به دلیل جایگاه مهم مرو در مسیر جاده تاریخی ابریشم و وجود کتابخانه‌های بزرگ در دوران اسلامی بوده است با این حال، این شهر از دوره‌ای که امام رضا(ع) در سال ۲۰۱ هجری قمری به این شهر وارد شدند، در تاریخ اسلام اهمیت بیشتری یافته و مورد توجه شیعیان و علاقه‌مندان آن حضرت قرار گرفته است.

وی تأکید کرد که شاید مهم‌ترین تحولاتی که در این دوران اتفاق افتاده و به واسطه جایگاه مرو در جهان اسلام و برکت حضور حضرت امام رضا(ع) در این شهر بوده، می‌توان به برگزاری نشست‌های گفت‌وگوی بین ادیان بزرگی اشاره کرد که به تعبیری برای اولین بار صورت می‌گرفته و بخش مهمی از معارف اسلامی نیز توسط آن حضرت در حقانیت اسلام و شیعه در این نشست‌ها تبیین شده است.

سفیر کشورمان یادآور شد: بخش مهمی از رفتار عملی آن حضرت و احادیث متعددی که از ایشان نقل شده است، در مسیر حرکت از مدینه به شهر مرو و یا در شهر مرو بوده است.

وی در ادامه، با اشاره به دو سال حضور امام رضا(ع) در مرو و اعلام آمادگی ایران برای حفاظت و مرمت بناهای تاریخی گفت: از آنجا که دوران دو ساله حضور امام رضا(ع) در مرو از دوره‌های مهم تاریخ اسلامی به شمار می‌رود و شاید هنوز بسیاری از زوایای این دوران و حضور آن حضرت به طور کامل روشن نشده است، پیشنهاد می‌کنم پژوهشگران و محققان دو کشور در این ارتباط با توجه به اسناد تاریخی موجود، بررسی و کار تحقیقی بیشتری انجام دهند تا ظرایف این دوره تاریخی شفاف تر و روشن‌تر شود.

مجتبی روزبهانی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در زمینه حفاظت و مرمت آثار و بناهای تاریخی و کاوش‌های باستان شناسی به صورت دوجانبه یا با دفتر منطقه‌ای یونسکو مستقر در تهران با کشور ترکمنستان، همکاری و تبادل تجربه کند.

سفیر کشورمان در ترکمنستان با خواندن ابیاتی از شعر «باغیشلا بیزنی» مختوم قلی فراغی درباره امام رضا(ع) که یکی از نقاط مشترک فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان است، سخنان خود را به پایان رساند.

عوض قلیجف، مدیرکل فرهنگی استان ماری با اشاره به تأکید رئیس جمهوری ترکمنستان بر توسعه روابط مؤثر با کشورهای همسایه به عنوان یکی از سیاست‌های خارجی این کشور، گفت: طی ۳۲ سال روابط دیپلماتیک، تجربیات زیادی از همکاری‌های نزدیک بین دو کشور ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران بدست آمده است به طوریکه دو کشور در قالب دیپلماسی چندجانبه دارای روابط پرباری هستند. نمونه بارز آن، روابط دو کشور ترکمنستان و ایران در زمینه روابط بشردوستانه است.

وی سپس با برشمردن رویدادهای مشترک فرهنگی نظیر نمایشگاه مشترک صنایع دستی و کارگاه آموزشی کاشی کاری، برگزاری همایش بین‌المللی امام رضا(ع) و ... که موجب تعمیق درک متقابل و دوستی بین مردم ترکمنستان و ایران و آشنایی با تنوع فرهنگ‌ها و سنت‌ها می‌شود که دارای تاریخ و فرهنگ مشترکی هستند، سخنان خود را به پایان برد.

تویلی موخی یف، پژوهشگر انستیتوی زبان، ادبیات و نسخ خطی ملی به نام مختوم قلی آکادمی علوم ترکمنستان نیز در سخنانی، ضمن تسلیت برای حادثه پیش آمده و با اشاره به ویژگی‌های امام رضا(ع) گفت: امروز در این سرزمین مقدس و تاریخی، همایشی برای بزرگداشت امام رضا(ع) برگزار می‌شود؛ شخصیت برجسته‌ای که با اخلاق پاک، پرهیزکاری مثال زدنی و خلاقیت علمی، آثار ماندگاری از خود برای انسان‌ها به جای گذاشته است.

وی با اشاره به زندگینامه حضرت امام رضا(ع) گفت: در برخی روایات آمده است که حضرت در راه سفر به مرو، به نیشابور و چشمه کم آبی به نام «عین کهلان» رسید و به برکت ایشان، آب آن چشمه احیاء شد. بعد از آن، این چشمه مقدس شمرده شده و به محلی برای زیارت تبدیل گشته است.

پژوهشگر انستیتوی زبان، ادبیات و نسخ خطی با اشاره به مسمومیت امام رضا(ع) توسط مأمون و شهادت ایشان مطرح کرد: مزار مبارک امام رضا(ع) که مظهر اخلاق پاک پیامبر(ص) است، به مرور به یکی از زیارتگاه‌های مقدس مسلمانان تبدیل شده است که شهر مشهد نام دارد. برای اولین بار مشهد در اثر «مقدسی» مورخ قرن دهم میلادی بیان شده است که چنین می‌نویسد: در این شهر قلعه‌ای متشکل از خانه‌های مسکونی و بازار وجود داشته است. در منطقه مقبره امام رضا(ع)، مسجد جامع بزرگی توسط عمیدالدوله فائق ساخته شده که زیباترین مسجد منطقه خراسان است.

نقش امام رضا(ع) در اشعار مختوم قلی

خیدیر گلدی یف، از دیگر پژوهشگران انستیتوی زبان، ادبیات و نسخ خطی ملی به نام مختوم قلی آکادمی علوم ترکمنستان در مقاله خود به نقش امام رضا(ع) در اشعار مختوم قلی اشاره کرد و گفت: در میراث ادبی مختوم قلی فراغی شاعر بزرگ ترکمن، شخصیت‌های معروف مشرق زمین از جمله امام رضا(ع) نقش مهمی دارند. از بارگاه امام رضا(ع) که در بین مردم ترکمن به «قیزیل امام» معروف است در اشعار مختوم قلی به عنوان «قلب خراسان» و یا «محل زیارت همه» یاد شده است.

وی به شهرت امام رضا(ع) در بین مردم ترکمن اشاره کرد و گفت: از زمان‌های قدیم، امام رضا(ع) به دلایل متعددی نظیر خدمت ایشان به عنوان امام به مدت ۲۰ سال و قرار گرفتن حرم مطهر امام رضا(ع) در شهر مشهد در بین مردم ترکمن شهرت داشته است. از دلایل دیگری که مردم ترکمن امام رضا(ع) را شخصیت والامقام و مقدس می‌دانند این است که ایشان هم امام هشتم هستند و هم روایات و خطبه‌های ایشان از ارزش والایی در بین مردم برخوردار است.

این پژوهشگر اضافه کرد: از قرون وسطی، شهر مشهد در مرکز منطقه تجارت، فرهنگ و علوم قرار داشته است. علاوه بر این، مردم ایران و ترکمن طی قرن‌ها به مثابه یک دولت بودند و به همین دلیل روابط نزدیک و صمیمانه‌ای داشتند و یکی از دلایل آن هم گذراندن بخشی از زندگی امام رضا(ع) در مرو بوده است.

وی سپس، با خواندن اشعاری از مختوم قلی فراغی درباره امام رضا(ع) سخنان خود را به پایان رساند.

احسان واگن، سفیر پاکستان در ترکمنستان در این مراسم، گفت: من عشق زیادی به حضرت محمد(ص) و اهل بیت(ع) دارم بنابراین، با علاقه بسیار دعوت و حضور در همایش بین‌المللی امام رضا(ع) در مرو را پذیرفتم.

وی افزود: امروز روز غم انگیزی برای همه ما است، چراکه ریاست جمهوری و وزیر امور خارجه ایران را از دست دادیم. این غم بزرگ نه تنها برای ایران که برای پاکستان نیز است. رئیس جمهوری ایران، ماه گذشته به پاکستان سفر کرد که طی آن سفر، اسناد همکاری زیادی امضاء شد. از طرف خودم، مقامات و مردم پاکستان این مصیبت را به ملت ایران تسلیت می‌گویم و آرزوی شادی روح آن عزیزان از دست رفته را دارم. همچنین؛ امیدوارم بتوانم بارگاه امام رضا(ع) را زیارت کنم.

راه‌اندازی کاروان‌های زیارتی با هماهنگی مقامات استانی ترکمنستان در مشهد

حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی اسفندیاری، معاون بین‌الملل آستان قدس رضوی در سخنانی، شهادت رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران و تعدادی دیگر از خادمان کشور را تسلیت گفت و سلام گرم حجت‌الاسلام والمسلمین مروی تولیت آستان قدس رضوی را به دلدادگان امام رئوف که در این همایش شرکت کرده‌اند، ابلاغ کرد.

وی گفت: این همایش بین‌المللی به میمنت حضور امام رضا(ع) که قرن‌هاست فضای این منطقه را معطر کرده‌اند، برگزار می‌شود. انبیاء، اولیاء و امامان اهل بیت(ع)، رهبران پاک الهی و سیاستمداران توحیدی و الهی هستند و همانگونه که آیات قرآن تا روز قیامت جاری و تازه است سیره پاک اهل بیت(ع) رسول الله(ص) هم مثل آیات قرآن تا روز قیامت، تازه و جاری است. لذا اگرچه از نظر زمانی حضور امام رضا(ع) در اینجا و عمر مبارک ایشان کوتاه بوده است؛ اما به امتداد تاریخ، پیام دوستی، مهربانی، صلح و تمدن الهی را برای ما به ارمغان آورده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین اسفندیاری با ارائه پیشنهاد راه‌اندازی کاروان‌های زیارتی با هماهنگی مقامات استانی ترکمنستان و اعلام آمادگی برای پذیرایی از حاضران در همایش یادشده در مشهد مقدس، سخنان خود را به پایان رساند.

اجرای گروه تواشیح اعزامی از آستان قدس رضوی و سپس ورود پرچم متبرک حرم مطهر رضوی از دیگر برنامه‌هایی بود که بسیار مورد توجه اهالی حاضر در قدمگاه قرار گرفت. عاشقان امام رضا(ع) با دیدگان اشکبار آن پرچم را بوسیدند و از خداوند متعال طلب شفاعت و زیارت بارگاه حرم رضوی را ‌کردند.