ترویج محیط‌زیست گرایی فعال در اسلام و سیره پیامبر (ص)

روز جهانی محیط زیست در ۵ ژوئن در سراسر جهان جشن گرفته می شود تا این حقیقت را به انسان‌ها یادآوری کند که مهم است نه تنها برای سلامتی خود بلکه برای بقای بشریت از محیطی که در آن زندگی می کنند، مراقبت کنند.

خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: روز جهانی محیط زیست در ۵ ژوئن در سراسر جهان جشن گرفته می شود تا این حقیقت را به انسان‌ها یادآوری کند که مهم است نه تنها برای سلامتی خود بلکه برای بقای بشریت از محیطی که در آن زندگی می کنند، مراقبت کنند.

روز جهانی محیط زیست همه را در سطوح فردی و جمعی ترغیب می‌کند تا انرژی‌های تجدیدپذیر و فن‌آوری‌های سبز را کشف کرده و اکوسیستم خود را احیا کنند.

موضوع روز جهانی محیط زیست در سال جاری کیلادی «احیای زمین و مقاومت در برابر خشکسالی» است.

اسلام دین زیبایی و  دوستدار محیط زیست است و یک مدل منحصر به فرد برای گذار به توسعه پایدار با تمرکز بر عدالت، هماهنگی و روابط دوستانه محیط زیستی بین انسان و طبیعت را ارائه می‌کند.

اسلام یک سنت غنی در برجسته کردن اهمیت احیای محیط زیست و حفاظت از منابع زیست‌محیطی دارد و چالش های زیست محیطی را به عنوان شاخصی از بحران اخلاقی می داند.

آیه ۷۷ سوره قصص؛«احسان کنید چنانکه خداوند به شما نیکی کرده است و در پی فساد در زمین نباشید» به ما می آموزد که در سیاره زمین دوستدار محیط زیست باشیم.

در اسلام نسبت به امکان رسیدن به هماهنگی بین انسان و طبیعت، امید و خوش بینی وجود دارد. سیاره زمین زمانی تعادل پیدا می کند که انسان در سبک زندگی و طرز فکر خود تجدید نظر کند، چنانکه در قرآن کریم، آیه ۴۱ سوره روم  آمده است «فساد در خشکی و دریا به خاطر آنچه دست خود مردم آورده است، پدید آمده است».

از این رو، غلبه بر بحران‌های زیست‌محیطی و کاهش تاثیر تغییرات اقلیمی از منظر اسلام با تعریف نقش انسان به‌عنوان متولی در سیاره زمین مطابقت دارد.

این تعادل به دلیل انتخاب‌های انسانی که منجر به مصرف بیش از حد، بهره برداری بیش از حد و استفاده بیش از حد از همه منابع موجود می شود به هم خورده است.

بحران بوم شناختی با اخلاق و ارزش های انسانی مرتبط است. امروزه اقدامات انسان، مسئول بحران اکولوژیکی جهانی است که بر محیط اصلی منعکس می شود و شامل تخریب زیستگاه های طبیعی، از دست دادن تنوع زیستی، تغییرات آب و هوایی، تخریب لایه اوزون، گرم شدن کره زمین و فرسایش خاک است.

 مسئولیت انسان حفاظت از معیشت و اکوسیستم است و برای جشن گرفتن سمفونی زندگی، همه انسان ها باید تنوع زیستی و فرهنگی آن را جشن بگیرند و از آن محافظت کنند.

از نظر اسلام که یک دین دوستدار محیط زیست است، اگر انسان ها یک دیدگاه معنوی کل‌نگر نسبت به بشریت داشته باشند به بخش قدرتمندی از راه حل تبدیل می شوند.

باورها، سنت‌ها و ارزش‌های اسلامی راه‌حلی موثر و جامع برای چالش‌های زیست‌محیطی کنونی که بشر امروزی با آن مواجه است، ارائه می‌کند.

 قرآن کریم اشارات خاصی به اکولوژی و محیط زیست دارد و اصول مهمی برای حفاظت از محیط زیست ارائه می‌کند.

اولین موضوع آموزه های اسلامی در زمینه پایداری محیط زیست، مفهوم امانتداری است.

انسان‌ها به‌عنوان نگهبان مسئول، باید تمام اقدامات لازم را انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که دارایی‌های امانت‌ داده شده به شکل خالص تا حد امکان به نسل بعدی منتقل می‌شود. از نظر اسلام هر انسانی حافظ طبیعت است و باید با سایر موجودات هماهنگ زندگی کند، پس وظیفه همه ماست که انواع مفاسد اعم از مفاسد زیست محیطی، آسیب های زیست محیطی، بهره برداری‌های بی رویه و سوء مدیریت منابع طبیعی که مورد پسند خداوند متعال نیست را متوقف کنیم.

بهره برداری از یک منبع طبیعی خاص به طور مستقیم با مسئولیت پذیری و حفظ منابع موجود مرتبط است. روایات حضرت محمد (ص) نیز به طور گسترده به جنبه های مختلف مسائل زیست محیطی از جمله حفظ منابع، احیای زمین و بهداشت محیط پرداخته است.

پیامبر اکرم (ص) انسان‌ها را از زیاده روی و تجمل گرایی منع می‌کند و اعتدال را در همه شئون زندگی تشویق می‌کند.

از جمله توصیه هایی که ایشان برای حفاظت از محیط زیست داشتند این بود که تخریب درختان و محصولات آنها را حتی در شرایط جنگی ممنوع کرد.

حضرت محمد (ص) به کشت پایدار زمین، به حداقل رساندن ضایعات، رفتار انسانی با حیوانات، حفظ منابع طبیعی و حفاظت از آب و حیات وحش اهمیت زیادی می‌دادند.

در همین راستا در آیه ۲۱ سوره اعراف قرآن کریم آمده است که خدا اسراف کنندگان را دوست ندارد.

به این ترتیب قرآن کریم و روایات حضرت محمد (ص) در ذات واقعی خود، ما را در پیشبرد توسعه پایدار در سراسر جهان راهنمایی می کند.

کد خبر 1766827

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha