«گردشگری حلال» و پیشتازی کشورهای حوزه خلیج فارس

خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: با فرارسیدن فصل تابستان، تعطیلات و اعیاد، گردشگری حلال در کشورهای اسلامی در حال بازگشت به روزهای اوج خود است. این مسئله در دو سال گذشته پس از رکودی که نزدیک به دو سال به دلیل همه‌گیری کرونا و  پیامدهای اقتصادی آن ادامه داشت، با قدرت درحال خودنمایی است.

قبل از همه‌گیری کرونا، گردشگری حلال شاهد رشد سریعی بود و سالانه میلیون‌ها مسلمان را به خود جذب می‌کرد که تنها در سال ۲۰۱۹ میلادی نزدیک به ۲۱۲ میلیارد دلار برای گذراندن تعطیلات خود در خارج از کشورشان هزینه کردند.

طبق گزارش جدید  UnivDatos Markets Insights که در ماه مارس منتشر شد، انتظار می‌رود بازار گردشگری حلال با نرخ رشد سالانه ترکیبی نزدیک ۵ درصد از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۸ رشد کند.

گردشگری حلال به فعالیت های گردشگری اطلاق می شود که تفرجگاه‌ها، اقامتگاه‌ها و هتل‌ها براساس قوانین شریعت ارایه می شود و هیچ گونه غذا یا نوشیدنی ممنوعه طبق اعتقادات اسلامی سرو نمی‌کنند و سالن قمار یا مکان‌های مختلط زنان و مردان برای شنا و رقص ندارند.

این تفرجگاه‌ها و اقامتگاه‌ها متناسب با اصول اسلامی به ارائه امکانات تفریحی جداگانه برای مردان و زنان و دیگر خانواده‌ها و اختصاص سواحل خصوصی فقط برای زنان متمایز می شوند که باعث محبوبیت شان بین گردشگران مسلمان شده است.

این هتل ها و استراحتگاه‌ها در کشورهای اسلامی و غیراسلامی به طور یکسان در دسترس هستند، بخش گردشگری حلال به یک مکان ​​سرمایه گذاری تبدیل شده است که میلیاردها سود را به همراه دارد و ۱۰ درصد از کل بخش سفرهای جهانی را تشکیل می دهد و آن را به مقصد مهمی برای تجار تبدیل می کند.

بر اساس گزارش شاخص بین المللی گردشگری مسلمانان برای سال ۲۰۲۳ که توسط شرکت تحقیقاتی و مشاوره سنگاپور «CrescentRating) تهیه شده است، نشان می دهد که ۱۳۱ میلیون مسلمان در طول سال ۲۰۲۳ برای گذراندن تعطیلات به کشورهایی غیر از کشور خود سفر کرده اند و ۱۷۰ دلار میلیارد دلار در آن سفرهای گردشگری هزینه شده است.

این گزارش حاکی از آن است که تعداد مسلمانانی که در سال گذشته تعطیلات خود را به عنوان بخشی از گردشگری حلال در کشورهایی غیر از کشور خود گذرانده اند، ۱۸۰ میلیون نفر بوده و مجموع هزینه های آنها به ۲۱۲ میلیارد دلار رسیده است.

براساس این گزارش، عربستان اولین مقصد در میان کشورهای سازمان همکاری اسلامی است که گردشگران ترجیح می دهند تعطیلات حلال خود را در آنجا سپری کنند، ترکیه در رتبه دوم و امارات در رتبه سوم قرار دارند. زیرا این سه کشور پتانسیل گردشگری بالایی دارند.

مطالعه اخیر اتاق بازرگانی و صنعت دبی نشان می دهد که انتظار می رود هزینه مسلمانان در گردشگری حلال طی پنج سال آینده به ۲۲۰ میلیارد دلار در سال برسد.

عربستان

مجله اکونومیست در نوامبر گذشته با انتشار گزارشی از تلاش های عربستان برای بازآفرینی اقتصاد خود اعلام کرد: سازمان سرمایه‌گذاری عمومی عربستان ۲.۹ میلیارد دلار برای ساخت یک هتل دو هزار و ۷۰۰ اتاقه و تعدادی مکان جذاب توریستی در چارچوب حمایت از گردشگری حلال در عربستان ختصاص داده است.

مسئولان این پروژه امیدوارند این شهر توریستی تا سال ۲۰۳۰ سالانه بیش از دو میلیون گردشگر را جذب کند.

گردشگری بخش مهمی از چشم انداز ۲۰۳۰ است که توسط محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در سال ۲۰۱۶ اعلام شد. هدف از تقویت گردشگری کاهش وابستگی عربستان به نفت است.

دولت عربستان سعودی انتظار دارد گردشگری مهم‌ترین منبع ایجاد مشاغل جدید در بخش خصوصی باشد که ۱۰ درصد از اشتغال و تولید کلی داخلی را به خود اختصاص می دهد.

این مجله بریتانیایی نوشت: عربستان دارای پتانسیل‌های دست‌نخورده زیادی است و قبل از همه‌گیری کرونا، سالانه ۵۰ میلیون گردشگر خارجی این کشور را برای سفر انتخاب می‌کردند.

این مجله اعلام کرد: در زمینه گردشگری حلال، عربستان سعودی به شدت با ترکیه و مالزی در جذب گردشگر رقابت می کند.

ترکیه

آنکارا به عنوان بخشی از تلاش برای توسعه گردشگری حلال در ۲۹ آوریل ۲۰۲۲ تصمیم خود برای راه اندازی سفرهایی در چارچوب گردشگری حلال با کشتی از شهر استانبول به جده عربستان را اعلام کرد تا مناسک عمره در سال ۲۰۲۳ را ادا کنند.

روزنامه ترکی "ینی شفق" به نقل از یکی از اعضای هیئت مدیره گروه «کاستا» و رئیس هیئت مدیره «آی کروز نوشت: افراد زیادی در سراسر جهان اسلام می توانند به استانبول بیایند و از آنجا از طریق کشتی‌ها به عربستان برای ادای مناسک حج عمره بروند.

 این اقدام ترکیه به عنوان گسترش گردشگری حلال صورت گرفت که ریاض و آنکارا آن را رهبری می کنند. این سفر دریایی از استانبول تا جده در محدوده گردشگری حلال انجام می‌شود.

علاوه بر همکاری این دو کشور، ترکیه در زمره مهم ترین کشورهایی است که بازار گردشگری حلال را در خاک خود فراهم می کند.

عمر آکگون تکین، عضو کمیته مشورتی انجمن بین‌المللی گردشگری حلال (IHATO)، در آوریل ۲۰۲۲ گفته بود که ترکیه به منظور جذب کسانی که به دنبال گردشگری حلال هستند، ۴۰۰ میلیون مسلمان را هدف قرار داده است که در مناطق جغرافیایی زندگی می کنند که فاصله هوایی با ترکیه نزدیک به ۵ ساعت است.

تحقیقات و داده های انجمن بین المللی گردشگری حلال نشان می دهد که ۲۹۹ موسسه در ترکیه با مفهوم هتل های مسلمان پسند فعالیت می کنند که ۴۷ مورد از آنها خدمات هتل حلال را ارائه می دهند و ۲۵۲ هتل دیگر نوشیدنی‌های الکلی ارائه نمی کنند.

فعالیت های گردشگری حلال در ترکیه در گردشگری دریایی و ساحلی به عنوان محبوب ترین مقصد برای گردشگران مسلمان متمرکز است.

ترکیه پس از اینکه سال گذشته، درآمد بخش گردشگری به ۵۴.۳ میلیون دلار رسید و تعداد گردشگران از ۵۷.۱ میلیون نفر فرار رفت، تلاش می کند از طریق فعالیت های مختلف از جمله گردشگری حلال و گردشگری درمانی تعدادی متقاضیان و درآمدهای گردشگری را افزایش دهد.

قطر

بر اساس شاخص جهانی گردشگری اسلامی صادر شده توسط مسترکارت برای سال ۲۰۲۲، قطر در بین بهترین مقاصد گردشگری حلال اسلامی در جهان رتبه ششم را به خود اختصاص داد.

براساس این شاخص، مزایای قطر در این زمینه سهولت دسترسی، نوآوری و در دسترس بودن زیرساخت های فناوری ارتباطات است.

 این گزارش حاکی از آن است که قطر به خواسته‌های تفریحی مسلمانان بدون نقض قوانین اسلامی پاسخ می‌دهد.

 قطر و سایر مقاصد گردشگری حلال، مکان هایی را برای تفریح ​​زنان در نظر گرفته اند، در این مکان‌های گردشگری حلال وجود الکل و گوشت خوک در غذا ممنوع است و مکان های مناسبی برای نماز با تفریحات خانوادگی و فعالیت های گردشگری ایجاد می کنند.

 بر اساس این شاخص، قطر از جمله کشورهایی است که بیشترین خدمات گردشگری را مطابق با قوانین اسلامی ارائه می دهد.

امارات

مطالعه اخیر اتاق بازرگانی و صنعت دبی  نشان می دهد که امارات متحده عربی با حجم هزینه سالانه حدود ۱۷.۶ میلیارد دلار رتبه اول را در جهان در هزینه های گردشگری حلال دارد.

 بر اساس این مطالعه، این کشور همچنین از نظر ارائه محیط‌های کاری و تجاری رقابتی برای سرمایه گذاری در سفرهای حلال و فعالیت های گردشگری حلال همچنان در صدر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا قرار دارد.

 این مطالعه نشان داد که فعالیت وبلاگ های گردشگری حلال در امارات در چند سال گذشته شاهد رشد چشمگیری بوده است.

ماجد سیف الغریر، رئیس پیشین هیئت مدیره اتاق بازرگانی و صنایع دبی می گوید: گردشگری حلال یکی از مهم‌ترین ارکان توسعه و پیشرفت اقتصاد اسلامی است.

الغریر افزود: گردشگری حلال شاهد توسعه چشمگیر و قابل ملاحظه ای در توسعه ابزارهای خود بوده است که متناسب با تحولات اقتصادی در حال وقوع در بازارهای جهانی و ضرورت ابداع ساز وکارها و ابزارهای جدید برای بهبود عملکرد و دستیابی به بهترین نتایج و بازدهی است.

رئیس پیشین هیئت مدیره اتاق بازرگانی و صنایع دبی تاکید کرد :ترسیم چشم‌انداز شفاف خلیج‌فارس در مورد آینده گردشگری حلال و بررسی مهم‌ترین عوامل قدرتی که جایگاه آن را به عنوان رقیب واقعی گردشگری سنتی ارتقا می‌دهد، ضروری است.