غلامعباس ارباب خالص در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در مشهد اظهار کرد: دیپلماسی را به اختصار می‌توان فنون سیاسی و شیوه ارتباط با کشورها و در لغت‌نامه مرحوم دهخدا نیز، فن و عمل رهبری مذاکرات بین ملت‌ها جهت سازش و رضایت بین آنها نام برد. در برخی منابع و به گفته برخی متخصصین حوزه روابط خارجی، دیپلماسی ابزاری جهت برقراری امنیت و صلح است.
تاکید و توجه به همسایگان و کشورهای مسلمان در قانون اساسی
وی با اشاره به وجود ظرفیت‌های فراوان کشور در حوزه تعاملات خارجی، گفت: به دلیل پویایی بیشتر فعالیت‌های اقتصادی که در خارج از کشور صورت می‌گیرد، ظرفیت‌های متنوعی در لایه‌های داخلی کشور و بخش‌های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی وجود دارد که باید به آن توجه شود.
وی افزود: همانطور که در قانون اساسی ما تاکید و تصریح شده، توجه به همسایگان و همچنین کشورهای مسلمان ( با اولویت همسایگی ) باید در اولویت کار اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد و اگر بخواهیم به محیط پیرامونی خود نگاهی بی‌اندازیم، از اولویت‌های روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران ارتباط با همسایگان منطقه‌ای و همچنین کشورهای فرامنطقه‌ای مسلمان خواهد بود.
ارباب خالص اظهار کرد: این دو اصل مهم و راهبردی، زمینه‌های لازم را جهت پویایی دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به منظور پیشبرد اهداف خود و موفقیت در حوزه دیپلماسی جهانی و بخصوص منطقه‌ای، ایجاد کرده و باید برای رسیدن به توسعه داخلی همه جانبه در حوزه روابط خارجی، به این دو اصل کاربردی، تکیه کرد و نباید از ابزار ظرفیت‌های استانی در این مسیر غافل بود.
فرصت بی‌نظیر تعدد همسایگان با نژادها و اقوام مختلف
سفیر پیشین ایران در ترکمنستان با اشاره به موقعیت ژئوپلیتیکی ایران در منطقه، یادآور شد: تنوع و تعدد همسایگان با نژادها و اقوام مختلف، فرصت بی‌نظیری را در کشور ما ایجاد کرده تا بتوانیم از آن به نحو احسن بهره‌مند شویم.
وی با بیان این نکته که هنر دیپلماسی، هنر استفاده از فرصت‌هاست، خاطرنشان کرد: باید از فرصت‌های زمانی و مکانی و همچنین فرصت‌های به‌وجود آمده‌ای که در جامعه بین‌الملل رقم می‌خورد، جهت تامین بیش از پیش منافع ملی استفاده کرد.
وی با تاکید مجدد بر به‌کارگیری هنر دیپلماسی و استفاده از فرصت‌ها، به اثرگذاری برخی تحولات پیرامونی از جمله تحول سیاسی، نظامی و فرهنگی مانند فروپاشی شوروی، تحولات عراق و افغانستان اشاره کرد و افزود: این تحولات ظرفیت‌های فوق‌العاده‌ای را در جهت برآورده کردن نیازمندی‌های اقتصادی، ترانزیتی و غیره.. همسایگان ما، از طریق استانهای مرزی کشورمان ایجاد کرده و توسعه اقتصادی داخلی و استانی را به همراه داشته است.
مشاور اسبق وزیر امور خارجه در ادامه با اشاره به تعاملات سیاسی و اقتصادی ایران با همسایگان، علی‌الخصوص کشورهای آسیای مرکزی، گفت: فرصت دیگری که جهت بهره‌مندی هر چه بیشتر ما نسبت به همسایگان به‌وجود آمده، فراهم ساختن امکان دسترسی کشورهای شمال شرق ایران ( آسیای مرکزی به‌همراه روسیه و بخش غربی چین ) به راه‌های آبی جنوبی است، به‌طوری که مناسب‌ترین مسیر پیش روی این کشورها، ایران بوده و سایر مسیرهای پیش روی این متطقه، پرهزینه و طولانی‌تر و زمان‌بر تر خواهد بود.
موضوع خواهرخواندگی صرفا در چارچوب فعالیت‌های فرهنگی خلاصه می‌شود
سفیر پیشین ایران در ترکمنستان با اشاره ظرفیت‌های موجود استانهای دیگر ما در کشور، عنوان کرد: هم مرزی سه استان ما شامل گلستان، خراسان شمالی و خراسان رضوی با کشور ترکمنستان و وجود بنادر ترکمن، امیر آباد و انزلی در استانهای گلستان، مازندران و گیلان، گمرک مشترک زمینی اینچه برون در گلستان با ترکمنستان، ۳ گمرک و معبر مرزی بسیار مهم و ژئو اکونومیک لطف آباد، باجگیران و سرخس در خراسان رصوی مشترک با ترکمنستان، گمرک مرزی دوغارون با افعانستان در خراسان رضوی، منطقه مرزی ماهی‌رود در خراسان جنوبی، گمرک‌مرزی میرجاوه با پاکستان و بندر چابهار در استان سیستان و بلوچستان، وجود بنادر بوشهر و عباس در استانهای بوشهر و هرمزگان و دیگر ظرفیت‌های گمرکی – مرزی فعال استانهای مرزی مان با دیگر همسایگان ( ریل و جاده و دریا ) در همسایگی با عراق، ترکیه، ارمنستان، روسیه، قزاقستان، آذربایجان، ظرفیت‌های متنوع همکاری اقتصادی استانی را در کنار همکاری‌های عظیم ملی، با بسیاری از کشورها، فراهم آورده است.
وی با تاکید بر دیپلماسی استانی در روابط خارجی با سایر کشورها نیز، گفت: جهت تقویت روابط اقتصادی کشور، لازم است از ظرفیت‌های موجود در استانهای کشورمان که صرفا در حوزه ترانزیت به آنها پرداخته شده، استفاده شده و توجه خاصی نسبت به توانمندی‌های این استان‌ها صورت گیرد.
ارباب خالص با بیان اینکه موضوع خواهرخواندگی شهرهای کشور با سایر شهرهای دنیا محدود بوده و صرفا در چارچوب فعالیت‌های فرهنگی خلاصه می‌شود، تاکید کرد: لازمه ارتباط موثر با سایر کشورها، گذشته از مناسبات فرهنگی که زیربنای مناسبی در ایجاد ، تقویت و قوام و ماندگاری روابط میان ملت‌ها و دولت‌هاست، برقراری ارتباطات موثر در سایر فعالیت‌های اقتصادی و دیگر بخش‌ها خواهد بود و رابطه استانی در چارچوب دیپلماسی استانی، نقش موثری در این نوع ارتباطات ایفا خواهد کرد.
شناساندن فرهنگ و هنر از طریق حمایت از ارائه و عرضه کالاهای داخلی در کشورهای دیگر
سفیر پیشین ایران در ترکمنستان در خصوص عوامل موثر در تقویت روابط استانی با سایر کشورها، خاطرنشان کرد: از جمله عوامل تاثیرگذار در توسعه ارتباطات استانی با سایر کشورها می‌توان به روابط اقتصادی و فرهنگی اشاره کرد.
وی به ارتباطات استانی با سایر کشورها در دوره ریاست خود در نمایندگی وزارت امور خارجه در مشهد اشاره کرد و افزود: در آن دوره توانستیم ارتباطات مناسبی با کشورهای آفریقایی تونس، مراکش، اتیوپی و الجزایر و در اروپا نیز با کشورهای ایتالیا، اتریش، رومانی، اسپانیا و آلمان و همچنین در آسیا نیز با ژاپن، بنگلادش، عراق و همچنین با ترکیه، چین و هند در زمینه‌های مختلف فرهنگی و اقتصادی، برقرار کنیم.
وی گفت: حمایت از ارائه و عرضه کالاهای داخلی در کشورهای دیگر باعث شناساندن فرهنگ و هنر و صنعت و اقتصاد ما به جهانیان خواهد شد و سبب رشد درآمدهای غیرنفتی شده و بازارهای اقتصادی جدیدی را برای ما به ارمغان خواهد آورد.
سفیر پیشین ایران در ترکمنستان افزود: اثرگذاری فرهنگی عرضه کالاهای داخلی در سایر کشورها، باعث جذب و وابستگی کشورهای دیگر به صنعت، محصول و هنر ما شده و این ظرفیتی است که در کالاهایی مانند فرش دستی، صنایع دستی مختلف، زعفران، خرما، انار و دیگر تولیدات ملی و محصولات بومی به شدت احساس می‌شود و نیازمند تدوین استراتژی هوشمند بازاریابی ببن‌المللی از سوی کشورمان برای این‌نوع کالاها و محصولات است.
استفاده از ظرفیت محصولات سایر استانهای کشور در برقراری ارتباطات و گسترش دیپلماسی استانی
مشاور سابق وزیر امور خارجه با اشاره به استفاده حداکثری سایر کشورهای دنیا از ظرفیت تولیدات داخلی خود، عنوان کرد: کشور هلند قطب تولید گل در دنیاست و این در حالی‌ست که استان چهارمحال و بختیاری در کشورمان ظرفیت بالایی از لحاظ تولید گل به مراتب باکیفیت‌تر از کشور هلند دارد و همچنین کشوری مانند اتیوپی با برنامه‌ریزی دقیق، قطب تولید قهوه در دنیا شده و از برزیل نیز پیشی گرفته است.
ارباب خالص در ادامه به استفاده از ظرفیت محصولات سایر استانهای کشور در برقراری ارتباطات و گسترش دیپلماسی استانی اشاره کرد و افزود: استان خوزستان و فارس در بحث خرما، توجه به مرکبات مانند انار و پرتقال در نقاط مختلف کشور و همچنین زعفران در استانهای خراسان و دیگر محصولات در سایر استانهای کشور می‌تواند باعث گسترش ارتباطات و درخشش این محصولات و شناساندن آنها به بازارهای جهانی شود.
وی با تاکید بر اینکه می‌توانیم اقدامات موثری در حوزه بازاریابی در کشورهای منطقه و جهان انجام دهیم، گفت: بازاریابی از طریق تجارت الکترونیکی، قراردادن وابسته آن محصول در سفارت‌خانه‌های ما در کشورهای دیگر، برگزاری نشست‌ها و جلسات و رایزنی در خصوص ظرفیت‌های اقتصادی و همچنین برگزاری جشن‌ها و مراسمات مختلف جهت شناساندن محصولات مختلف از اقدامات موثر ما در این حوزه خواهد بود.
استفاده حداکثری از ظرفیت حوزه توریستی شهر مشهد
وی با اشاره به اینکه شیوه‌های بازاریابی منطقه‌ای باتوجه به وجود مشتریان می‌تواند متفاوت باشد، عنوان کرد: برای بدست گرفتن بازار در کشورهای دیگر، می‌توانیم از روش‌هایی مانند بسته‌بندی مناسب، حضور قوی و معرفی مناسب کالا و محصول خود و همچنین انجام شیوه‌های مناسب تبلیغ محصولات و رعایت استانداردهای تبلیغاتی از شیوه‌های جذب بازار در کشورهای دیگر بهره‌مند شویم.
سفیر پیشین ایران در ترکمنستان در خصوص حمایت از شیوه‌های گوناگون بازاریابی توسط وزارت‌خانه‌ها نیز، افزود: وزارت‌خانه‌ها می‌توانند به‌وسیله سرمایه‌گذاری مالی و نیروی انسانی و تقسیم وظایف بین وزارت‌خانه‌های مختلف در کشور و باتوجه به محصول تولیدی و همچنین اجازه ارائه محصولات و تقسیم‌بندی تولیدکنندگان در خصوص حضور در بازارهای جهانی، زمینه معرفی و بازاریابی محصولات مختلف را فراهم آورند.
وی با تاکید دوباره بر اجرای دیپلماسی استانی، افزود: ما می‌توانیم با ظرفیت‌سازی در استان‌ها و با نظارت وزارت‌خانه مربوطه و واگذاری آن به بخش خصوصی و انجام تبلیغات کم‌هزینه در این حوزه، وابستگی خود به تجارت نفتی را کم کرده و این در صورتی‌ست که توجه به سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی در حوزه گردشگری درآمدی به مراتب چندین برابری نسبت به حوزه نفت به همراه خواهد داشت.
ارباب خالص در پایان، استفاده حداکثری از ظرفیت حوزه توریستی شهر مشهد به‌ویژه بخش گردشگری سلامت را مهم دانست و خاطرنشان کرد: جهت جذب حداکثری توریست، با تقویت دیپلماسی فرهنگی و گردشگری و همچنین ارائه تسهیلات به گردشگر و ارائه آموزش از بدو ورود گردشگر تا استقرار کامل و خروج آن از کشور، می‌توان به جذب حداکثری توریست سلامت نیز امیدوار بود.
پایان پیام/
نظر شما