به گزارش خبرگزاری شبستان از استان قم، نشست علمی ظرفیت‌ها و کارکردهای شفقت در تحقق عدالت سیاسی با تأکید بر دیدگاه آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای به همت گروه سیاست مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و با همکاری گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، خانه اندیشه‌ورزان و بنیاد بین‌المللی مطالعات راهبردی، آینده‌پژوهی و تمدنی امین (مرآت امین) در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید کاظم سید باقری عضو گروه سیاست مرکز تحقیقات اسلامی در این نشست با طرح این سوال که چگونه می توان با ظرفیت اخلاقی شفقت به تحقق عدالت سیاسی یاری داد، به مفهوم شفقت در ادبیات سیاسی، تاثیر آن در حوزه سیاست و حکمرانی و کارکردهای شفقت در تحقق عدالت سیاسی از منظر اسلام و به تبع آن از دیدگاه مقام معظم رهبری پرداخت.
وی اصل شفقت و مهربانی نسبت به شهروندان را از اصول اخلاقی مهم در اخلاق سیاسی اسلام دانست و گفت: در سایه این اصل میان مردم و زمامداران همبستگی و همدلی ایجاد می‌شود و سرمایه اجتماعی افزایش می‌یابد، اینکه کسی بگوید هر چه من خودم تشخیص دادم انجام می دهم و دیگران هم تبعیت کنند، شفقت سیاسی نیست بلکه مشفق سیاسی همدلانه دنبال آن است که شهروندان را در فرآیند سیاسی امور اثرگذار و اثربخش کند و رهبر معظم انقلاب همیشه بر این امر تاکید کرده است.
جانشین گروه سیاست مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به اینکه همدردی و همدلی، همکاری محبت‌آمیز و تعاطف، ارزش‌های برآمده از وجود شفقت در جامعه هستند، گفت: از نگاه اسلام، کارگزاران نظام اسلامی باید نسبت به مشکلات افراد جامعه حساس بوده و سختی‌های مردم را رنج خود بدانند، این امر مبتنی بر گذر از سوداندیشی و فایده انگاری است تا به شفقت می رسیم. نبود شفقت جامعه را دچار یاس و بی تفاوتی نسبت به امور می کند.
از منظر اخلاق سیاسی اسلامی، یکی از مهمترین شاخصه‌های حاکمان در نظام سیاسی، شفقت به مردم است، در منابع دینی، حاکم شایسته اسلامی باید نسبت به شهروندان، مشفق، دلسوز، مهربان و خیرخواه باشد، نسبت به مشکلات و گرفتاری مردم، حساس باشد و رنج دیگران را رنج خود بداند
وی تصریح کرد: با لحاظ تمهیدات نظری مانند بررسی ابعاد شفقت فردی و سیاسی، گنجایش‌های قوه خیال، دوری از خودمحوری و احساس مسئولیت، می‌توان کارکردهای شفقت را در همدلی و همدردی سیاسی، جذب حداکثری، عفو و کینه‌زدایی، افزایش اعتماد و سرمایه اجتماعی، سعه صدر و شکیبایی و افزایش خیرخواهی سیاسی شهروندان ردیابی کرد که هر کدام در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای نیز حضوری آشکار دارند. رهبر انقلاب می فرمایند اگر کسی بخواهد تاثیرگذار بوده و دیگران را جذب کند باید نسبت به دیگران احساس دلسوزی و مسئولیت داشته باشد.
سید باقری ادامه داد: از منظر اخلاق سیاسی اسلامی، یکی از مهمترین شاخصه‌های حاکمان در نظام سیاسی، شفقت به مردم است، در منابع دینی، حاکم شایسته اسلامی باید نسبت به شهروندان، مشفق، دلسوز، مهربان و خیرخواه باشد، نسبت به مشکلات و گرفتاری مردم، حساس باشد و رنج دیگران را رنج خود بداند. وجود این خصیصه باعث ایجاد انگیزه در خیررسانی به دیگران و بر طرف کردن سختی آنان می‌شود و از طرفی مردم را نسبت به حاکم خوش‌بین می‌کند.
وی تصریح کرد: حضرت علی (ع) به مالک اشتر سفارش می‌کنند که با مردم و ساکنان مصر به شفقت و رأفت رفتار نماید، قلب خود را نسبت به مردم، پر از رحمت و محبّت و لطف کند و نسبت به آنان همچون حیوان درنده‌ای نباشد که خوردن آنها را غنیمت شمرد. التزام نظام سیاسی به هر کدام از این امور، راهبر جامعه اسلامی به سوی عدالت خواهد بود.
سید باقری افزود: اگر در جامعه ای شفقت، همکاری و همدلی و لطافت حاکم باشد زمامدار درد دیگران را درد خود می داند و می تواند حس کند که جامعه زیر بار مشکلات چه می کشد. از کنار زشتی ها و ظلم و ستم ها به راحتی عبور نمی کند، در مقابل نیز مردم این نظام سیاسی را از خود می دانند.
وی با بیان اینکه نبود شفقت، افراد و حاکمان را به سمت خودسری، ظلم و ستیزه جویی سوق می دهد، خاطرنشان کرد: آنچه امروز در نوار غزه اتفاق می افتد، به آن دلیل است که حاکمان متوهم رژیم صیونیستی نمی توانند تجسم کنند با جنایات هولناک خود چه بلایی بر سر مردم و بشریت می آورند، درون آنها چیزی به نام "شفقت" وجود ندارد.
نظر شما