شعاع فعالیت کانون مساجد نباید منحصر به مسجد باشد

خبرگزاری شبستان/یاسوج: فرهنگ مجموعه‌ای از باورها، اعتقادات، ارزش‌ها، آداب و رسوم، هنرها و... یک جامعه است که روزانه با آنها سر کار دارند.

فرهنگ زیربنای همه بخش‌های جامعه بوده و تا در این زمینه اقداماتی صورت نگیرد، نمی‌توان شاهد رشد و پیشرفت در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی و... در هر جامعه‌ای باشیم.

حضور در عرصه فعالیت‌های فرهنگی و همچنین فرهنگ باید به صورت مداوم، یکپارچه، جهادی، کارآمد و... باشد تا شاهد اثرگذاری آن در ابعاد مختلف فعالیت‌های جامعه باشیم.

یکی از نهادهای مردمی که در زمینه فعالیت‌ها و اقدامات متنوع فرهنگی و هنری به صورت شبکه‌ای گسترده در سراسر کشور در حال فعالیت هستند، کانون‌های فرهنگی و هنری در مساجد بوده که امروز تا دورترین نقاط حتی در مناطق روستایی و عشایری که خبری از حضور نهادها و دستگاه‌های فرهنگی نیست، در حال ایفای نقش تاثیرگذار خود و حتی جذب نوجوانان و جوانان به مساجد هستند.

در این راستا نمایندگی خبرگزاری شبستان در استان کهگیلویه و بویراحمد با توجه به ضرورت کار تشکیلاتی و همچنین شبکه سازی در کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد گفتگویی را با «ستار هدایت خواه»، استاد دانشگاه و دبیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام داده که در ذیل از نظر خوانندگان محترم می گذرد.

با توجه به نقش ارزشمند کانون های فرهنگی مساجد، کار تشکیلاتی در این مجموعه چه تاثیری می تواند بر فعالیت های آنها داشته باشد؟

با توجه به تاکیداتی که مقام معظم رهبری دارند، تشکیل کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد امر مهم و مبارکی است.

کار تشکیلاتی منظم و همراه با حرکت متشکل و جبهه سازی در آموزه‌های دینی ما بسیار مورد تاکید قرار گرفته، چون افرادی که در مسجد فعالیت می‌کنند، قطعاً مبنای فعالیت آنها مبانی دینی و قرآنی خواهد بود.

ابتدا به چند نکته در باب اهمیت و ضرورت کار منظم تشکیلاتی اشاره می کنم، طبق تقسیم بندی، آیات قرآن بر دو قسم است که بیشتر موقعیت زمانی یا مکانی در این زمینه تاثیر دارد.

یکی آیات «مدنی» و یکی هم آیات «مکی» هستند و معمولاً آیاتی که در مکه بر پیامبر (ص) قبل از هجرت نازل شده را آیات مکی و آیاتی که در مدینه بعد از هجرت نازل شده را آیات مدنی می‌گویند.

می‌گویند یکی از وجوه تمایز تشخیص اینکه کدام آیه مکی و کدام آیه مدنی است خطابات قرآن است و معمولاً خطابات دوران مکه «یَا أَیُّهَا النَّاسُ، ای مردم» هستند و از وجوه تمایز آیات مدنی «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا، ای مومنان » است.

بعضی از مفسرین می‌گویند اینکه «یا ایها الذین آمنوها» مربوط به بعد از هجرت است و در دوران مدینه است، بنا این نیست که در مکه انسان مومن وجود نداشته است، بلکه در مکه تعدادی از مومنین پر استقامت بودند .

اینکه چرا در مدینه خطاب «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» آمده که می‌فرمایند«در مکه هنوز یک حرکت جمعی تشکیلاتی، یعنی مجتمع شکل نگرفته بود»، زمانی که مومنان جامعه ایمانی تشکیل دادند و مجتمع و متشکل شدند، مورد خطاب «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا» قرار گرفتند.

یعنی از لوازم ایمان، همین حرکت جمعی، تشکیلاتی و سازمان یافته است . پس ما زمانی می‌توانیم بگوییم جزء «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواها» هستیم که بتوانیم حرکت جمعی تشکیلاتی در زمینه رشد جامعه و همچنین حرکت به سمت اهداف دینی، قرآنی و الهی شکل دهیم.

آیات متعددی وجود دارد که به حرکت جمعی اشاره می‌کند و آیه‌ای که حضرت امام خمینی (ره) به عنوان معمار و بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی خطاب به ملت ایران اسلامی در سال ۱۳۲۳ صادر کردند «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُمْ بِوَاحِدَةٍ أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَی وَفُرَادَی، ای پیغمبر! به مردم بگو شما به یک چیز توصیه می‌کنم، برای خدا قیام کنید، گروه گروه یا تکی» .

روال معمول این است که می‌گویند یکی یکی یا دوتا دوتا و ... ولی قرآن اغلب می‌گوید دوتا یا جمعی باید باشد، زیرا اصل بر حرکت جمعی و تشکیلاتی است، اگر به صورت جمعی امکان‌پذیر نبود، تکی هم باید قیام کنیم، ولی اصل بر حرکت جمعی است.

در نماز اصل بر جماعت است، فرادا خلاف اصل است به همین دلیل ضمیرهایی که در نماز به کار می‌بریم ضمیر جمع هستند.

خداوند در آیه آخر سوره آل عمران می‌فرماید «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصابِرُوا وَرابِطُوا وَاتَّقُوا اللهَ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ، ای مومنان! اهل صبر و استقامت باشید، چون حرکت در مسیر حق سختی و مشکلات دارد، همدیگر را به صبر وادارید، با هم در ارتباط باشید» و این باید ارتباط تشکیلاتی، منظم و سازمان یافته باشد. مرابطه به معنای مرزبانی از مرزهای عقیدتی است.