خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: در طول یک سال جنگ نسل کشی در غزه، رژیم صهیونیستی علاوه بر ویرانیهای گسترده که بر ساخت و سازهای شهری در نوار غزه تأثیر گذاشته است،از تخریب آثار فرهنگی تاریخی و باستانی و سرقت برخی از آنها دست برنداشته است.
نوار غزه یکی از مناطق باستانی تاریخی به شمار میرود که شاهد تمدنهای تاریخی متعددی از جمله تمدنهای فرعونی، یونانی، رومی، بیزانسی، کنعانی، فنیقی و در نهایت اسلامی است.
این تمدنها در طول تاریخ با به جای گذاشتن بناهای شهری و تاریخی در نوار غزه که بر ارزش فرهنگی و تاریخی آن افزوده است، قدمت و ریشه مردم فلسطین را نشان میدهد.
براساس آخرین آمار اداره اطلاعات دولتی غزه، اسرائیل از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۲۰۶ بنای باستانی و میراثی از ۳۲۵ مکان موجود در نوار غزه را تخریب کرده است.
اسماعیل الثوابته، مدیرکل دفتر رسانهای دولت در غزه به خبرگزاری آناتولی گفت: برخی از اماکن باستانی و میراثی که توسط ارتش اسرائیل هدف قرار گرفته بودند، به طور کامل ویران شدند، در حالی که برخی دیگر از جمله مساجد، کلیساها، مدارس و غیره به طور جزئی ویران شدهاند.
الثوابته گفت: آسیبدیدهترین مکانهای باستانشناسی در شهر تاریخی غزه که معروف به «شهر قدیم» بوده است، به تمدن فنیقی برمیگردد و قدمت آن به حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد میرسد. از جمله مهمترین بناهای دیگر تخریب شده می توان از بیت السقا و بیت الغصین که به دوره عثمانی بازمی گردد، نام برد.
شهر قدیم غزه شامل چهار محله «شجاعیه، الزیتون، التفاح و الدرج» است که مناطقی هستند که در معرض بمباران گسترده هوایی و توپخانهای رژیم صهیونیستی قرار گرفتند.
برجسته ترین مراکز باستانی آسیب دیده از جنگ غزه
مسجد العمری
مسجد العمری، یکی از بزرگترین و قدیمیترین مساجد غزه و سومین مسجد بزرگ فلسطین پس از مسجد الاقصی در قدس اشغالی و مسجد احمد پاشا الجزار در عکا است.
این مسجد بیش از ۱۴۰۰ سال پیش در محله الدرج در وسط شهر قدیم تأسیس شد و ساخت آن ۶ مرحله به طول انجامید که طی آن تحولات شهری چشمگیر را شاهد بود.
در طول قرنها، این مکان از یک معبد بت پرستان به کلیسای بیزانسی تبدیل شد، سپس در زمان خلیفه عمر بن الخطاب پس از فتح فلسطین در سال ۶۳۶ میلادی به مسجد تبدیل شد.
در طول جنگهای صلیبی، آن را به کلیسا، سپس در دوران ممالیک، با افزودن برخی جزئیات معماری به مسجد تبدیل کردند تا اینکه در دوران عثمانی توسعهی بیشتری یافت.
در طول جنگ، این مسجد تقریباً به طور کامل در نتیجه بمباران اسرائیل تخریب شد که اولین بار در دسامبر ۲۰۲۳ این تخریب مستند شد.
کلیسای سنت پورفیریوس
این کلیسا قدیمیترین کلیسای غزه و سومین کلیسای قدیمی جهان است، زیرا تاریخ تاسیس آن به قرن پنجم میلادی باز میگردد.
این کلیسا در محله الزیتون قرار دارد و به دلیل وجود قبر او به نام پورفیریوس مقدس نامگذاری شده است.
این کلیسا، بیش از یک بار هدف مستقیم صهیونیستها قرار گرفت. یک بار در ۱۰ اکتبر ۲۰۲۳ بود که باعث ویرانی شدید شد و بار دوم در نوزدهم همان ماه که باعث فروریختن کامل ساختمان کلیسا شد و منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از آوارگان شد.
مسجد کاتب ولایه
این مسجد دیوار مشترک با کلیسای پورفیریوس دارد و یکی از مساجد مهم تاریخی در غزه به شمار میرود که مساحت آن حدود ۳۷۷ متر مربع است و قدمت ساخت آن به دوران حکومت ناصر محمد بن قلاوون از سلاطین دولت ممالیک باز میگردد.
این مسجد، در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳ مورد گلوله توپخانه اسرائیل قرار گرفت که خساراتی در پی داشت.
مسجد السید هاشم
این مکان در محله الدرج در شرق شهر غزه واقع شده است و گمان میرود که در آن قبر جد حضرت محمد(ص)، هاشم بن عبد مناف قرار دارد و شهر نیز به همین نام است که در اثر بمباران هواپیماهای جنگی اسرائیل در ۷ دسامبر ۲۰۲۳ به شدت آسیب دید.
بیمارستان محلی عربی «المعمدانی»
این بیمارستان یکی از بیمارستانهای قدیمی نوار غزه به حساب میآید و وابسته به کلیسای اسقفی آنجلیکی در قدس است، جایی که در سال ۱۸۸۲ پس از میلاد توسط هیئت تبشیری وابسته به انگلستان تأسیس شد.
این یکی از سه کلیسای مسیحی غزه است که در کنار کلیسای سنت پورفیریوس و کلیسای لاتین قرار دارد.
ساختمان های بیمارستان داخلی و کلیسا به طور مستقیم در طول جنگ هدف قرار گرفتند و باعث تخریب گسترده شدند.
در طول جنگ، نام آن با یک قتل عام بزرگ مرتبط بود که در بمباران اسرائیل در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳، ۵۰۰ بیمار و آواره فلسطینی که در داخل آن بودند به شهادت رسیدند.
قصر پاشا
در محله الدرج واقع شده و یکی از شواهد شهری است که با تمدن ممالیک و عثمانی در هم آمیخته است.
در سال ۲۰۱۰، زیرزمین یکی از ساختمان های آن به موزه ای تبدیل شد که تعدادی از آثار منحصر به فرد در آن جمع آوری میشد که قدمت آن به تمدنهای قبلی حاکم بر فلسطین باز می گردد.
در دسامبر گذشته، شهرداری غزه تخریب گسترده بخشهایی از ساختمانهای خود را در نتیجه بمباران اسرائیل فاش کرد.
بازار تاریخی القیصریه
بنای آن به دوران ممالیک برمیگردد و به بازار طلا معروف است و اطراف آن در نتیجه بمباران اسرائیل از ابتدای جنگ آسیبهای زیادی دیده است.
بازار مردمی الزاویه
این بازار، امتداد تاریخی بازار «القیصریه» است و یکی از ورودیهای اصلی آن مسجد بزرگ العمری است. بسیاری از مغازه ها و ساختمان های آن به طور گسترده در نتیجه حملات هوایی اسرائیل در طول جنگ ویران شدند.
حمام سمره
آخرین حمام باستانی در محله الزیتون است که قدمت آن به دوران عثمانی بازمیگردد و در زیر آوار بمبگذاری صهیونیستها، ناپدید شد و در ژانویه ۲۰۲۴ این تخریب مستند شد.
مقام خضر در دیرالبلح
این صومعه اولین صومعه مسیحی است که در دوران بیزانس در فلسطین ساخته شده است و در شهر دیرالبلح در وسط نوار غزه قرار دارد.
در طول جنگ، این صومعه مورد بمباران اسرائیل قرار گرفت و خسارت جزئی به بار آورد.
انبار آثار تاریخی غزه
این انبار حاوی آثار باستانی جمع آوری شده در طول سالها و قدمت آن به دوره های مختلف تاریخی می رسد.
در ژانویه ۲۰۲۳، ارتش اسرائیل تخریب و سرقت وسایل انبار را در یک کلیپ ویدئویی که در شبکه های اجتماعی منتشر شد، مستند کرد.
اهداف تخریب سیستماتیک
اسماعیل الثوابته در اظهار نظر خود در مورد هدف قرار دادن گسترده اماکن تاریخی در غزه گفت: ارتش رژیم صهیونیستی برای دستیابی به چندین هدف به مردم فلسطین، تاریخ و فرهنگ آنها آسیب رساند.
وی یکی از علتهای هدف قرار دادن میراث فلسطینی را تلاش برای تضعیف میراث فرهنگی فلسطین دانست که بخش مهمی از هویت مردم است و نشان دهنده تاریخ و تمدن آنهاست، بنابراین ارتش از طریق تخریب سعی در محو هویت فلسطینی داردکه در این هدف شکست خواهد خورد.
وی خاطرنشان کرد: هدف دوم «شکستن اراده مردم فلسطین با هدف قرار دادن آثار تاریخی، ایجاد رعب و وحشت در روح و روان آنها و ایجاد احساس ناتوانی و ضعف در آنها است».
الثوابته در ادامه اظهار کرد: ارتش رژیم صهیونیستی همچنین در تلاش است تا حضور خود در فلسطین را با حذف هرگونه نماد یا نشانه ای که نشان دهنده حضور مردم فلسطین باشد، تثبیت کند، علاوه بر این تلاش می کند برنامه های خود برای تصرف سرزمینهای فلسطینی و تخلیه آنها اجرایی کند.
مدیر کل دفتر رسانهای غزه گفت: هدف قرار دادن بناهای تاریخی را جنایت جنگی دانست که طبق قوانین بین المللی مطرود است و بسیاری از کشورها و نهادها این هدف قرار دادن را محکوم کرده اند.
رژیم صهیونیستی با حمایت مطلق آمریکا از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در نوار غزه نسل کشی مرتکب شده است که منجر به شهادت و زخمی شدن بیش از ۱۳۸ هزار فلسطینی که اکثر آنها کودک و زن بودند، شد و ویرانیهای عظیم در پی داشت.
نظر شما