مشاورین، نبض حیاتیِ مدارس

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از ایلام، افزایش خشم و رفتارهای خشونت آمیز در مدرسه یکی از مشکلاتی است که دانش آموزان با آن دست به گریبانند.

خشم و تغییرات چشمگیر تربیتی و رفتارهای پرخطر دانش آموزان و خصوصا اخیرا آمار رو به رشد خودکشی در بین دانش آموزان این شهرستان موجب شکل گیری موجی از نگرانی در بین خانواده ها شده است.

موضوعات مسائل شخصی و خصوصی فرزند به ویژه در دوره نوجوانی است که گاهی برای مادران دغدغه ایجاد می‌کند و از طرف دیگر به دلیل هزینه های گزاف اتاق های  مشاوره چشم امید خانواده ها به بازگشایی مدارس و پناه بردن به مشاورین مدارس است.

اما آیا به راستی تا کنون حضور مشاورین (روانشناس) در مدارس مثمر ثمر بوده است؟ 

کمبود مشاور و کم توجهی به امور روانشناسی در مدارس بخشی از مشکل است اما وجود افراد غیرمتخصصی که در لباس مشاور در مدارس فعالیت می‌کنند این مشکل را دوچندان می‌کند چرا که اظهارنظرهای غیرتخصصی گاه از نبود مشاور خطرناکتر هستند.

لزوم برقراری ارتباط موثر میان آموزش و پرورش و سازمان نظام روانشناسی برای جبران این خلا احساس می‌شود.

این روزها و ماه ها که هر از گاهی اخباری از خودکشی دانش آموزان نوجوان در بین شهروندان منتشر می‌شود دل هر خبرنگاری را به درد می آورد... و نگرانی‌هایی را در میان خانواده‌ها ایجاد می‌کند.

در این میان بسیاری بر نقش موثر وزارت آموزش و پرورش در پیشگیری از بروز این حرکات تلخ تاکید می‌کنند و معتقدند اگر مسئولان این نهاد تربیتی زودتر دست بکار شده بودند یا اگر سیستم مشاوره و نظارت بر دانش آموزان کارآمد بود شاهد بروز این وقایع ناگوار نبودیم.

نبود اعتماد

مادری بیان کرد: خانواده ها نقس اساسی در تربیت فرزندانشان دارند اما این واقعیت را هم باید پذیرفت که دانش آموزان برای حل مشکلاتشان نمیتوانند ارتباط راحتی با مشاور داشته باشند چون بارها مشاهده شده دانش آموزان اگر مشکلی با خانواده، هم کلاسی یا مشکل شخصی دارند و احساس نیاز می کنند به دلیل بی اعتمادی نمیتوانند به راحتی و امنیت کامل با مشاور درمیان بگذارند چون بارها شاهد افشای اسرار خصوصی فرزندانمان بوده ایم!

اهمیت فن بیان

محمودیان روانشناس و کارشناس امور تربیتی و مشاور مدارس با واکاوی ریشه های خشونت در بین دانش اموزان گفت: اگر چه خشونت از خانواده شروع و در ادامه به نظام آموزشی و جامعه منتقل می شود اما مشاور نقش دیده بان روانی و عاطفی و آموزشی مدرسه محسوب می‌شود و اوست که باید از فعالیت‌های دانش‌ آموزان مطلع شده نقاط کور و آسیب زا را پیدا کرده و حتی با سایر کارکنان در جهت ارائه برنامه های پیشگیرانه همکاری کرده و اهل ایده، پیشنهاد باشد؛ مشاور حلقه واسط مناسبی بین کادر آموزشی و دانش آموزان محسوب می شود گرچه از زمان راه اندازی مشاور در مدرسه سال ها متمادی گذشته است اما هنوز دانش آموزان به خوبی و روشنی از شرح وظیفه مشاوران در مدرسه کم اطلاع هستند.

وی افزود: آن ها معمولا سوالات زیادی در زمینه های متفاوت دارند اما کمتر در این زمینه رغبت نشان می دهند و عملا شاهدیم تعداد قابل توجهی از دانش آموزان حتی برای یک بار هم در طول سال تحصیلی به مشاور مدرسه مراجعه نکرده و ممکن است اسم و فامیل مشاور را ندانند.

محمودیان اظهار داشت: علت مشکلات رفتاری دانش‌آموزان ممکن است ترکیب خاص از برخی عوامل باشد از جمله نیازهای دانش آموز، مشکلات خانوادگی، شرایط نامناسب کلاس، رفتار معلم و ... اما به جهت اینکه مهارت‌های ارتباطی در هر محیط و شرایطی خصوصا محیط مدرسه به اندازه هر مهارت دیگری حیاتی هست، داشتن مهارت فن بیان بستری را فراهم می کند تا آن ها نظرات و افکار و حتی مشکلات روانی خود را با اعتماد به نفس  کامل بیان کنند به همین دلیل اهمیت آموزش فن بیان به دانش آموزان برای تقویت این مهارت در اینجا مشخص می‌شود.

وی ادامه داد: توصیه ما برگزاری دوره های مهارت فن بیان برای دانش آموزان در مدارس توسط متخصصین این مهارت مهم هست.

این روانشناس گفت: موضوع دیگری که نیازمند بررسی بیشتری است به نظر می رسد نظارت ضعیف از طرف هسته های مشاوره و کم اطلاعی مسئولان از کمیت و کیفیت فعالیت های مشاوران در مدرسه و موسسه ها و آموزشگاه های خصوصی است عملا مشاهده میکنم که افرادی غیر متخصص در مدارس و موسسه ها و آموزشگاه های خصوصی که نه حرفه ای در رابطه با مهارت فن بیان دارند و نه رشته تخصصی این افراد است بلکه خود کارآموزی هستند که تازه آموزش دیده اند و فقط در بستر تجارت خود را در لباس مدرس جا داده اند که حضور این افراد نه تنها مفید نبوده بلکه خود ایجاد استرس و افکار منفی می‌کنند.

محمودیان اظهار داشت: ما باید با یک اتحاد منسجم مشاوره های روانی و گفتاری را از افراد خبره با تجربه و متخصص در این زمینه بخواهیم از جمله بهترین منتقدان و ارزیابی کنندگان در زمینه عملکرد مشاورین خود دانش آموزان هستند آن ها خصوصا اگر مراجعه کرده باشند با برداشتی که پیدا می کنند بهتر از مسئولان مدرسه می توانند به ارزیابی کار مشاور بپردازند.