خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛زینب روحانی مقدم- معدن یکی از ظرفیت های بزرگ اقتصادی و اشتغالزایی در کشور محسوب می شود که اکتشاف و استخراج مواد معدنی به کاهش واردات و خارج شدن ارز از داخل کشور در صورت توجه مسئولان منتج می‌شود.
در کشور ما معادن بسیاری در حال فعالیت هستند که بیش از ۶۰۰ معدن متعلق به خراسان جنوبی است و با ۲.۵ میلیارد تن ذخیره قطعی و ۱۸ میلیون تن استخراج اسمی، زمینه اشتغال برای ۱۲ هزار نفر را فراهم کرده اند.
*وجود ۷۶ درصد از معادن زغال سنگ در خراسان جنوبی
براساس آخرین آمار رسمی ۶ درصد مجموع معادن کشور، ۵.۱ درصد از ذخایر قطعی، ۲.۴ درصد استخراج اسمی و ۸.۵ درصد اشتغال در حوزه معادن کشور مربوط به خراسان جنوبی است و چهارمین استان معدنی کشور محسوب می‌شود.
زغال‌سنگ، منیزیت، خاک‌های صنعتی، سنگ‌های تزیینی، بنتونیت، کرومیت، سنگ آهن، دولومیت، آندالوزیت، مرمریت، بازالت، طلا، مس، سیلیس، فلورین، پتاس و سرب و روی از مهمترین مواد معدنی در استان کویری خراسان جنوبی هستند.
زغال سنگ یکی از مواد معدنی مهم در صنعت فولاد است که حدود ۷۶ درصد از معادن زغال سنگ در خراسان جنوبی وجود دارد. زغال سنگ طبس یکی از معادن مهم استان خراسان جنوبی و از جمله معادن بزرگ و مهم در ایران است که دارای ذخایر بسیار بالا از زغال سنگ است.
در ۳۱ شهریور ۱۴۰۳ بود که معدن زغال سنگ طبس بر اثر برخی از نواقص و مکانیزه نبودن دچار حادثه انفجار شد و در این حادثه تلخ ۵۳ نفر از هموطنان جان خود را در راه خدمت از دست دادند که از این تعداد ۱۶ نفر متعلق به خراسان جنوبی بودند.
*مقصرین حادثه تلخ معدن طبس
داریوش افتخاری- رئیس خانه معدن استان خراسان جنوبی- در گفتگو با خبرنگار شبستان در خصوص راه اندازی مجدد معدن زغال سنگ طبس اظهار داشت: ابتدا باید علل این حادثه مشخص شود و گزارش مجلس در این خصوص دو سه روز پیش قرائت شده است.
وی ادامه داد: در چند بخش هم بخش دولتی شامل وزارت صمت و وزارت کار و سازمان نظام مهندسی را در این راستا مقصر دانستند و همین طور کارفرما را به دلیل نداشتن یک سری وسایل و الزامات کار مقصر شناخته شده است و قوه قضاییه هم پیگیر است تا مقصرین را تشخیص دهند و منتظر اعلام نتایج کار کارشناسی این قوه هستیم.
افتخاری با بیان اینکه حادثه معدن طبس حاصل چند علت بوده است، افزود: یک علت این بوده که کارشناسان اداره کار یک سری بحث ها را یا ندیده اند و یا اگر هم دیده اند پیگیری برای رفع آن نکرده اند.
رئیس خانه معدن استان خراسان جنوبی در ادامه عنوان کرد: وزارت صمت و سازمان نظام مهندسی که متولی نظارت بر معادن هستند بازدیدشان به شکل موثری نبوده است و یا بازدیدی نداشتند یا اگر هم بازدید انجام شده به صورت موثر نبوده است.
وی ادامه داد: خود کارفرما یک سری نقایص داشته و برخی از وسایل و تجهیزات را تامین نکرده است که حالا ما کارفرما را هم مقصر ندانیم چرا که بسیاری از وسایل حفاظتی از جمله سنسورها وارداتی هستند و ما تولیدکننده در داخل نداریم و مشکل تامین دارند.
*تصمیمی اشتباه که منجر به حادثه شد
افتخاری با بیان اینکه یک مشکل دیگر بحث طراحی معدن طبس است، افزود: در این معدن بلوک های BوC ارتباط کانالی داشتند در صورتی که نباید با همد ارتباط کانالی داشته باشند و هواکش گاز را از جایی که اتفاق افتاده مکیده به این سمت که انفجار نبوده است و آن قسمت را هم تحت تاثیر قرار داده و گاز گرفته می شوند.
رئیس خانه معدن استان خراسان جنوبی در ادامه گفت: در طراحی معدن هم ایراداتی وجود دارد و جالب است که وزارت صمت که متولی این موضوع است متوجه این موضوع نشده است و نمی توانیم بگوییم چه کسی و یا چه وزارتخانه ای مقصر است.
وی عنوان کرد: وزارت صمت یک واحدی به اسم اداره کل نظارت بر معادن داشت و در سال ۱۴۰۰ که معاونت معدنی جدید فعالیت خود را آغاز کرد این اداره کل را تعطیل کردند و حادثه معدن نتیجه این تصمیم بود چرا که وقتی ما یک اداره کل نظارت بر معادن را تعطیل می کنیم بحث نظارتی ضعیف می شود.
افتخاری با بیان اینکه مسئولان باید در برابر تصمیماتی که می گیرند پاسخگو باشند، افزود: اگر اداره کل نظارت بود شاید نظارت ها بیشتر می بود و این اتفاق نمی افتاد ولی متاسفانه یک معاون وزارت سه سال پیش معاونت بود و الان هم نیست تصمیم به تعطیلی این اداره کل گرفت.
رئیس خانه معدن استان خراسان جنوبی در ادامه گفت: باید این موضوع را در کشور جا بیاندازیم که مدیران دولتی برای صمیماتی که می گیرند باید پاسخگو باشند حالا این ممکن است همان لحظه و یا چند سال بعد اتفاق بیافتد و متاسفانه هیچ موقع پاسخ گویی از مدیران دولتی نداریم.
افتخاری به مشکل بیکاری کارگران معدن زغال سنگ طبس و حقوق آنان اشاره کرد و افزود: مجلس به دنبال این است تا یک مهلتی سه تا شش ماهه به بهره بردار این معدن دهند تا تجهیزات وسایل مورد نیاز برای مکانیزه کردن این معدن تهیه کند.
وی ادامه داد: طی این مدت هم بیمه تامین اجتماعی کمک کند تا بیمه بیکاری به آنان تعلق گیرد و حقوق خود را دریافت کنند و دغدغه ای نداشته باشند و پس از تایید شدن استانداردها و تامین وسایل و تجهیزات، کارگران با ایمنی می توانند فعالیت خود را در این معدن آغاز کنند.
رئیس خانه معدن استان خراسان جنوبی در ادامه گفت: البته این موضوع خاص معدن طبس نیست قرار شده است که کل معادن زغال کشور که حدود ۱۰۰ معدن سنتی هستند طی مدتی سه تا ۶ماه به تجهیز معدن خود بپردازند.
*فعالیت ۱۰۰ معدن زغال سنگ کشور به صورت سنتی
وی با بیان اینکه ۱۰۱ معدن زغال سنگ در کشور وجود دارد، افزود: از این تعداد تنها یک معدن آن هم در طبس مکانیزه است و سایر معادن به صورت سنتی فعالیت می کنند.
افتخاری عنوان کرد: سال ۹۶ رئیس خانه معدن کشور طی مصاحبه ای اعلام کرد که وضعیت معادن زغال سنگی کشور به لحاظ گاز خیزی و خطر انفجار بحرانی است و این هشدار داده شده است.
رئیس خانه معدن استان خراسان جنوبی با اشاره به اینکه اگر بخواهیم این معادن را از حالت سنتی خارج کنیم باید هزینه کنیم، گفت: هزینه در صورتی جواب می دهد که معدن سود اقتصادی داشته باشد ولی چون معادن ما سود اقتصادی ندارند نمی شود در این زمینه سرمایه گذاری کرد چون قیمت فروش زغال سنگ در کشور از فولاد و به صورت دستوری تعیین می شود.
وی در ادامه اظهار داشت: سالیانه ۸۰۰ میلیون دلار زغال وارد می کنیم چون کمبود داریم با وجود اینکه ما منابع عظیم زغال در کشور داریم به این دلیل که تولیدمان پایین است و سنتی کار می کنیم و مجبور هستیم واردات انجام دهیم.
افتخاری ادامه داد: اگر ما معادن زغال را مکانیزه کنیم حتی بی نیاز از واردات می شویم. اول ما باید قیمت زغال را واقعی کنیم تا درآمد معادن افزایش یابد و جذابیت سرمایه گذاری ایجاد شود و در این صورت قطعا سرمایه گذار سرمایه می آورد و به سمت مکانیزه کردن می رود و معادن زغال ارزشمند می شود.
رئیس خانه معدن استان خراسان جنوبی در پایان گفت: وسایل ایمنی کل معادن کشور را می توان با ۲۰ میلیون دلار وارد کرد و باید دولت کمک کند و بخشی از آن واردات را به این موضوع اختصاص دهد و ضرب الاجلی تعیین کند.
نظر شما