علیرضا علیزاده مدنی، نویسنده و پژوهشگر در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با اشاره به تاملی که در نامه های شهدا برای پیدا کردن سوژه ها و نوشتن کتاب هایش دارد، اظهار کرد: این گونه نوشته ها جالب و قابل توجه اند زیرا، نه در صفحه های ادبی بلکه در صحنه های آتش و جنگ به عنوان بخش مهمی از زیست واقعی ماندگار شده اند.
وی با بیان اینکه عشق و زندگی در میان سطور نامه‌های جنگی، چونان ستاره‌ای در دل شب تیره جنگ می‌درخشند و به وضوح قدرت نویسندگی غیرحرفه‌ای را به نمایش می‌گذارند گفت: این نامه‌ها، با سادگی و بی‌پیرایگی، اما با عمقی بی‌انتها، احساسات انسانی را در میان طوفان جنگ به تصویر می‌کشند.
علیزاده تصریح کرد: عشق در این نامه‌ها، نه تنها به عنوان یک احساس شخصی، بلکه به عنوان نیرویی نیرومند برای تحمل مَشقات و انگیزه‌ای برای ادامه زندگی در شرایط دشوار ظاهر می‌شود.
وی در همین راستا به نامه برادر شهید مهدی خوش‌سیرت که با زبان ساده و صمیمی، دلتنگی و آرزوی دیدار مجدد را بیان می‌کند اشاره کرد و گفت: این دلتنگی، عشق را به عنوان پلی برای پیوند دوباره نشان می‌دهد و هر سطرش نغمه‌ای از امید و آرزوست.
این نویسنده بیان کرد: در این نامه آمده است «مهدی جان بار دیگر می‌نویسم که دوست دارم یک بار دیگر صورتت را زیارت نمایم و روی پیشانی‌ات را بوسه باران کنم. دیگر وقت گران‌بهای شما را نمی‌گیرم، فقط پیروزی و سلامتی شما را از خداوند می‌خواهم. سلام مرا به تمام برادران برسانید. اگر توانستی جوابی برایم بنویس و بفرست تا از دلتنگی درآیم».
علیزاده افزود: در نامه دیگری، همسرشهید خوش سیرت با امید و نگرانی از سلامت جسمانی و روحانی همسرش می‌گوید و از دوری و دلتنگی می‌نالد. عشق در اینجا، به عنوان نیرویی تسلی‌بخش و امیدبخش ظاهر می‌شود که به همسران در دوری از یکدیگر قوت قلب می‌بخشد.
عشق، نسیمی خنک در گرمای طاقت‌فرسای جنگ
وی با اشاره به اینکه این عشق، چونان نسیمی خنک در گرمای طاقت‌فرسای جنگ، قلب‌های خسته را نوازش می‌دهد گفت: در متنی از یک نامه می خوانیم؛ «سرورم، همسر عزیز و مهربانم، با امید به این که در سلامتی کامل چه از نظر جسمانی و چه از نظر روحانی به سر ببرید، به عرضتان می‌رسانم که اینجا همه سلامتند و نگرانی ندارند و فقط ناراحتی و نگرانی آن‌ها از بابت دوری وجود مبارک شماست. خبر خوش این که آقا جلیل صاحب دختری به نام فاطمه شده است. مهئی جان، ببخشید اگر زیاد بد نوشتم، زیرا حالا پاسی از شب گذشته و من زیر نور کم اتاق کناری منزل شما مشغول نوشتن هستم. یادآور می‌شوم که قصد من از نوشتن نامه پرسیدن احوال شماست و اعلام این که در همه حال به یاد شما هستم. منتظر خبر دقیق حال مبارک‌تان هستم، زیرا من قبلاً کمتر خواب شما را می‌دیدم ولی این بار شما بیشتر به خواب‌های من می‌آیید»
وی بیان کرد: زندگی نیز در این نامه‌ها با تمام سختی‌ها و چالش‌هایش، اما همچنان با امید و اراده برای ادامه راه، به تصویر کشیده می‌شود.
علیزاده در ادامه بیان می کند: شهید مهدی خوش‌سیرت در نامه‌ای به همسرش با وجود مشکلات و دوری، با استقامت و ایمان به رضای حق تعالی، زندگی را به عنوان یک مبارزه شریف و مقدس نشان می‌دهد و می نویسد «فروزان عزیزم، حالت خوب است یا نه؟ این دل غمزده‌ام با همه استقامتش همیشه هوای دیدنت را دارد و چشمان بی‌فروغم تو را می‌جوید. اما چون چاره‌ای جز تحمل این دوری وظیفه‌ام نیست، لذا با همه اضطرابم در کمال آرامش برای رضای حق تعالی این مشکلات را تحمل می‌کنم و خواهم نمود و به این مطلب یقین دارم و باید داشته باشم...».
وی اضافه کرد: این نامه‌ها، نوشتن را به مثابه زیستن، و عشق و زندگی را به عنوان دو روی یک سکه به تصویر می‌کشند.
نوشتن، نه تنها یک هنر بلکه ضرورتی برای ادامه زندگی
علیزاده اذعان کرد: اهمیت نویسندگی در شرایط غیرحرفه‌ای در این نامه‌ها به وضوح دیده می‌شود؛ نویسندگی که نه به دنبال رعایت اصول و قواعد ادبی، بلکه به دنبال انتقال صادقانه‌ترین احساسات انسانی است.
وی تصریح کرد: این نامه‌ها نشان می‌دهند که نوشتن، گاه نه تنها یک هنر، بلکه ضرورتی برای ادامه زندگی و تحمل مشقات آن است.
علیزاده همچنین با اشاره به نامه‌ای دیگر از یک رزمنده به نام «جلیل زیرک» که نوشته «خواهر گرامی‌ام، نامه پر مهر و محبت شما در تاریخ ۱۳-۱۲-۶۵ به دستم رسید و از دیدن نامه شما خیلی خوشحال شدم… ادامه داد: در این نامه آمده است «در شب سیاه بارانی این نامه را برایت می‌نویسم. فردا کار زیادی در پیش داریم که باید انجام بدهیم و نامه را تند تند برایت می‌نویسم و به خاطر همین است که خطم قاراشمیش است. امیدوارم مرا به بزرگی‌ات عفو نمایی. ضمناً بعد از رسیدن نامه شما، به گردان مهدی رفتیم ولی مهدی جای دیگری رفته بود».
ابعاد مهم و متفاوتی از زندگی در شرایط جنگی
وی با اشاره به اینکه، این نامه خاص، ابعاد مهم و متفاوتی از زندگی در شرایط جنگی را به تصویر می‌کشد گفت: نخست، شب سیاه و بارانی که نویسنده در آن نامه‌اش را می‌نگارد، خود به تنهایی فضای دشوار و تاریکی را که رزمندگان در آن زندگی می‌کنند، به خوبی ترسیم می‌کند.
علیزاده ادامه داد: در این فضای تاریک و طوفانی، ارتباط نوشتاری با خانواده نه تنها مایه تسلی خاطر، بلکه وسیله‌ای برای حفظ پیوندهای انسانی است.
حجم بالای مسئولیت‌ها و فشارها بر دوش رزمندگان
وی بیان کرد: نکته قابل توجه دیگر، تأکید نویسنده بر محدودیت زمانی و عجله‌ای که در نوشتن دارد، به وضوح نشان‌دهنده حجم بالای مسئولیت‌ها و فشارهایی است که بر دوش رزمندگان سنگینی می‌کند.
علیزاده اضافه کرد: این جمله که «فردا کار زیادی در پیش داریم که باید انجام بدهیم» نشان می‌دهد که لحظات آرامش و فرصت برای نوشتن نامه بسیار نادر و محدود است.
وی با اشاره به اینکه در واقع، این نوشتارهای ساده، با کلماتی از جنس دل، درامی عمیق از زندگی و عشق را به نمایش می‌گذارند افزود: درامی که در آن هر کلمه، هر جمله، صدای قلبی تپنده است که در تاریکی جنگ، نوری از امید و عشق را به دنبال دارد.
علیزاده نوشتن در این شرایط را، نه تنها فریادی از سر ناگزیری، بلکه ندایی از دل‌های عاشق و رنج‌دیده دانست که در جستجوی آرامش و پیوندی دوباره، به قلم پناه می‌آورند و ادامه داد: در این میان، باید به قهرمانی و شجاعت شهیدان و رزمندگان تأکید کرد.
آن‌ها که در میانه آتش و خون، قلم به دست گرفتند
وی گفت: آن‌ها که در میانه آتش و خون، قلم را به دست گرفتند تا برای عزیزان‌شان بنویسند، در حقیقت قهرمانان دوگانه‌ای هستند. قهرمانانی که هم در میدان نبرد، شجاعت و استقامت را به نمایش گذاشتند و هم در نامه‌هایشان، با قلمی ساده و بی‌آلایش، دل‌های ما را به لرزه درآوردند.
علیزاده اظهار کرد: این قهرمانان، با هر کلمه‌ای که بر کاغذ می‌نگاشتند، نه تنها از خود و احساساتشان می‌گفتند، بلکه از اراده و عزم راسخ‌شان در دفاع مقدس سخن می‌گفتند.
وی خاطر نشان کرد: نوشتن برای آن‌ها، نه تنها وسیله‌ای برای ارتباط با عزیزان، بلکه یک سلاح قدرتمند در برابر ظلمت و ناامیدی بود.
علیزاده با بیان اینکه، این قهرمانان، با قلم و خون، داستان عشق و شجاعت خود را نوشتند و جاودانه ساختند تصریح کرد: هر نامه، گواهی است بر دلیری و فداکاری آن‌ها؛ نقشی جاودان از عشقی که در سخت‌ترین لحظات نیز زنده ماند و الهام‌بخش شد.
وی ادامه داد: در واقع این نامه‌ها، روایتگر روحی بزرگ و اراده‌ای آهنین‌اند که در برابر تمام مشقات ایستاد و نوری از امید و عشق به آینده را به همراه داشت.
نظر شما