به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع)، نمادی از تاریخ، فرهنگ و هنر ایرانی به شمار می‌رود. این آستان مقدس که روزانه میزبان زائران داخلی و خارجی است، همواره کانون توجه و بحث‌های مختلفی بوده است. از یک سو، ضرورت‌های توسعه و ساماندهی محیط اطراف حرم مطرح است که با هدف افزایش رفاه زائران و ارتقای جایگاه این مکان مقدس انجام می‌شود. از سوی دیگر، نگرانی‌های جامعه، فعالان میراث فرهنگی و کارشناسان اجتماعی درباره تأثیرات این توسعه بر بافت تاریخی و معیشت مردم منطقه، همچنان به قوت خود باقی است.
طی سال‌های اخیر، تلاش‌هایی برای احیای بافت فرسوده اطراف حرم صورت گرفته است اما اختلاف نظرها و چالش‌های موجود، گاهی مانعی جدی بر سر راه این پروژه‌ها بوده‌اند. این شرایط باعث شده تا مسائل مربوط به حرم شاهچراغ (ع) به موضوعی حساس و چندبعدی تبدیل شود که نیازمند مدیریت هوشمندانه و متوازن است.
اکنون، با اعلام برنامه‌هایی نظیر احداث صحن محمدی، مرمت خانه‌های تاریخی و ساخت دارالشفای جدید، توجهات بیشتری به این طرح‌ها معطوف شده است. مسئولان آستان مقدس شاهچراغ (ع) بر این باورند که این پروژه‌ها می‌توانند تحولی در ساختار اجتماعی و فرهنگی منطقه ایجاد کنند، اما آیا این اقدامات می‌تواند به‌طور همزمان نیازهای زائران، ساکنان محلی و حفاظت از میراث فرهنگی را برآورده سازد؟ این سؤال محوری است که همواره در ذهن مخاطبان و منتقدان این طرح‌ها باقی می‌ماند.
حرم شاهچراغ(ع) و چالش‌های بافت تاریخی شیراز
به گفته معاون توسعه و مدیریت منابع حرم شاهچراغ(ع) ساماندهی بافت اطراف حرم یکی از اولویت‌های متولیان است. علیرضا صحراییان، وضعیت فعلی این منطقه را بحرانی توصیف کرد و آن را مأمنی برای ناهنجاری‌های اجتماعی دانست.
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های مورد بحث، احداث صحن محمدی است که قرار است چهار هزار متر به فضای حرم افزوده شود.
به گفته او، ناامنی این منطقه، یکی از عوامل اصلی حوادث تلخی همچون حمله تروریستی اخیر به حرم شاهچراغ(ع) بوده است. این نگاه، تلاش برای بازسازی و مرمت بافت تاریخی را ضروری می‌داند؛ اما منتقدان بر این باورند که توسعه فیزیکی نباید به قیمت نابودی هویت تاریخی و تخریب زندگی اجتماعی اطراف حرم تمام شود.
احداث صحن محمدی و نگرانی‌ها درباره تخریب
یکی از مهم‌ترین پروژه‌های مورد بحث، احداث صحن محمدی است که قرار است چهار هزار متر به فضای حرم افزوده شود.
صحرائیان می‌گوید این پروژه تخریب گسترده‌ای در پی نداشته و خانه‌های تاریخی همچون حسنی اردکانی، صدر جهرمی و ظریفکار نیز مرمت می‌شوند.
دارالشفای جدید؛ ضرورتی برای منطقه محروم
صحراییان از احداث دارالشفای جدید حرم در منطقه گودعربان، یکی از محروم‌ترین مناطق شیراز، خبر می‌دهد. این پروژه که زمین آن دو هزار متر مربع است، با مشارکت یک خیر ساخته می‌شود.
این اقدام، در کنار توسعه فضاهای زیارتی، می‌تواند بخشی از کمبودهای درمانی منطقه را برطرف کند و الگویی از ترکیب خدمات اجتماعی و مذهبی باشد.
مدیریت موقوفات؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
یکی دیگر از محورهای این نشست، وضعیت موقوفات حرم شاهچراغ(ع) است. حجت‌الاسلام سعادت‌فر، معاون موقوفات و امور حقوقی حرم، از محدودیت‌های درآمدی و عدم بهره‌برداری مناسب از موقوفات سخن می‌گوید. از جمله مشکلات مطرح‌شده، کمبود درآمد از بازار شاهچراغ(ع) و اراضی وقفی مانند زمین‌های میمند و فسا بود که به دلیل خشکسالی یا اختلافات حقوقی، بازدهی اقتصادی ندارند. این در حالی است که حرم شاهچراغ بودجه دولتی ندارد و بر اساس منابع خودگردان اداره می‌شود. این مسئله، اهمیت شفافیت در مدیریت و توسعه منابع موقوفات را دوچندان می‌کند.
شکایات مردمی درباره تخریب‌ها و مشکلات معیشتی ساکنان اطراف حرم، یکی از موضوعات مهم این نشست بود. متولیان حرم تأکید کردند که تلاش می‌کنند این دغدغه‌ها را کاهش دهند.
طرح‌های توسعه حرم شاهچراغ(ع) فرصتی برای ارتقای جایگاه فرهنگی و مذهبی این مکان است، اما بدون در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی و حفظ میراث تاریخی، می‌تواند چالش‌های جدیدی ایجاد کند. در این میان، شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها، توجه به خواسته‌های مردم و حفظ تعادل میان توسعه فیزیکی و فرهنگی، می‌تواند راهکاری برای جلب اعتماد عمومی و پیشبرد اهداف مشترک باشد.
نظر شما