خبرگزاری شبستان-مهدی رحمانیان| در شلوغیهای زندگی روزمره، اغلب فراموش میکنیم که دنیا بیش از آنکه خانهای دائمی باشد، گذرگاهی است برای سفری طولانیتر. «سفر ابدیت». سفری که هر انسان ناگزیر در پیش دارد، اما کمتر کسی به زاد و توشه آن میاندیشد. گویی میان انبوه دغدغههای زودگذر، معنای عمیق زندگی در پشت پردهای از غفلت پنهان مانده است.
اینجا، دنیا همان کاروانسرایی است که در آن مسافران، لحظاتی کوتاه برای استراحت و آمادهسازی خود توقف میکنند. آنچه اهمیت دارد، نه طول زمان اقامت، بلکه کیفیت آمادهسازی برای ادامه مسیر است. اما چه زاد و توشهای برای این سفر حیاتی است؟ پاسخ این پرسش را حجتالاسلام محمدحسین مدبر، امام جمعه جهرم، در گفتوگویی صمیمی با خبرنگار شبستان اینگونه شرح میدهد: «دنیا منزل زاد است؛ جایی که باید برای سفر طولانی آخرت آماده شد. بهترین زاد و توشه برای این مسیر، تقواست. تقوا همان مراقبتی است که از ما در برابر لغزشها و انحرافهای مسیر محافظت میکند.»
مدبر با استناد به آیات قرآن، روایات معصومین (ع) و آموزههای اخلاقی، نگاهی ژرف و متأملانه به مفهوم زندگی در این دنیا و نقش اعمال انسان در سرنوشت ابدی او دارد. او از ضرورت نگاه مسافرگونه به دنیا سخن میگوید و یادآوری میکند که آنچه در این کاروانسرای کوتاهمدت انجام میدهیم، تأثیری شگرف بر آیندهای دارد که پایانناپذیر است.
در این مسیر، پرسشی اساسی مطرح میشود: آیا ما بهاندازه کافی برای این سفر آمادهایم؟ آیا آنچه گرد آوردهایم، برای عبور از این راه طولانی کافی خواهد بود؟
دنیا مزرعه آخرت است؛ فرصتی کوتاه برای جمعآوری زاد و توشهای که در مسیر طولانی ابدیت نیازمند آن خواهیم بود. این نکتهای است که امام جمعه جهرم، بر آن تأکید دارد.
حجتالاسلام محمدحسین مدبر با استناد به آیهای از قرآن میگوید: «خداوند در سوره بقره میفرماید: وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوَی وَاتَّقُونِ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ. در این دنیا، ما مسافریم و باید به فکر جمعآوری زاد و توشه باشیم. تقوا، بهترین زادراه برای این سفر است.»
دنیا مزرعه آخرت است؛ فرصتی کوتاه برای جمعآوری زاد و توشهای که در مسیر طولانی ابدیت نیازمند آن خواهیم بود.
تقوا؛ شدت مراقبت در مسیر زندگی
مدبر تقوا را به مثابه عبور از یک زمین مینگذاریشده یا محوطهای آلوده میداند و توضیح میدهد: «تقوا یعنی مراقبت دائمی از خود، مبادا به گناه آلوده شویم یا به خط قرمزهای الهی نزدیک شویم. دنیا پر از عوامل آسیبزننده به ایمان و سعادت انسان است و تنها با تقوا میتوان از این خطرات در امان ماند.»
او به خطبه ۲۳۰ نهجالبلاغه اشاره کرده و میگوید: «حضرت علی (ع) دنیا را منزل زاد و توشه معرفی کرده و توصیه فرمودهاند: علَیکُم بالجِدِّ و الاجتِهادِ، و التّأهُّبِ و الاستِعدادِ، و التَّزَوُّدِ فی مَنزلِ الزّادِ. دنیا جایی است که باید زادراهی برای مسیر طولانی آخرت فراهم کنیم.»
سفر ابدیت؛ با دستان پر یا خالی؟
مدبر با ذکر روایتهایی از ائمه معصومین، به اهمیت جمعآوری توشه برای آخرت میپردازد. او میگوید: «اگر انسان هنگام مرگ با دست خالی از زاد و توشه باشد، ملائکه به او میگویند: تذهب الی سفر بعید بغیر زاد. به سفری طولانی میروی، اما چیزی به همراه نداری.»
او به توصیه لقمان حکیم به فرزندش اشاره میکند: «لقمان به فرزندش گفت: و اکثر من الزاد فانّ السفر بعید. هرچه میتوانی برای سفر آخرت توشه جمع کن، زیرا این سفر بسیار طولانی است.»
نگاهی به اعمال دنیا؛ بگذاشتنیها و برداشتنیها
ماحصل تلاش ما در این دنیا، ترکیبی از بگذاشتنیها و برداشتنیهاست. خوشا به حال کسانی که با اموال و دارایی خود، رضایت خداوند و خدمت به خلق را خریده و توشه آخرت فراهم میکنند.
امام جمعه جهرم درباره ارزش اعمال انسان در دنیا میگوید: «ماحصل تلاش ما در این دنیا، ترکیبی از بگذاشتنیها و برداشتنیهاست. خوشا به حال کسانی که با اموال و دارایی خود، رضایت خداوند و خدمت به خلق را خریده و توشه آخرت فراهم میکنند.»
او به روایت دیگری از امیرالمؤمنین (ع) اشاره میکند: «حضرت علی (ع) فرمودهاند: لو أذن لهم فی الکلام لأخبروکم أنّ خیر الزّاد التّقوی. اگر مردگان اجازه سخن گفتن داشتند، به شما میگفتند که بهترین توشه، تقواست.»
نصیحتی برای زندگی و مرگ
مدبر با نقل توصیههای پیامبر اسلام (ص) به ابوذر ادامه میدهد: «پیامبر (ص) به ابوذر فرمودند: حتی اگر به اندازه عمل صالح جن و انس در پروندهات داشته باشی، باز هم در قیامت کم میآوری. پس نباید اعمال خیرمان را چرتکه بیندازیم و تصور کنیم که کافی است. همیشه باید برای بیشتر تلاش کرد.»
او همچنین از اهمیت صدقه برای اموات سخن گفته و یادآوری میکند: «در روایت آمده که ارواح مردگان عصر پنجشنبه بالای خانه بستگان حاضر میشوند و میگویند: اگر به فکر ما نیستید، حداقل تهمانده سفره خود را به پرندگان بدهید و ثواب آن را به ما هدیه کنید.»
بهرهگیری از فرصتها
حجتالاسلام مدبر در پایان با اشاره به گذر سریع دنیا عنوان میکند: «فرصت دنیا کوتاه و زودگذر است. باید تا میتوانیم عمل صالح، تقوا، عبادت و گرهگشایی از کار بندگان خدا را پیشه کنیم و دعایمان این باشد که: اللهم لاتجعل الدنیا اکبر همّنا و لامبلغ علمنا....»
نظر شما